«Hai 25 anos a policía municipal detiña o tráfico cando iamos»

E. Á.

SOCIEDADE

MARÍA CARUNCHO

José Cuenca é o xefe do servizo de cirurxía cardíaca do Chuac e responsable do programa de transplante cardíaco

10 sep 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

É o seu traballo e a súa rutina diaria, pero non por iso ten menos mérito. Os equipos de transplantes deben facer o seu labor cunha estrita coordinación. José Cuenca é o xefe do servizo de cirurxía cardíaca do Chuac e responsable do programa de transplante cardíaco. Varía en función do tipo de órgano, porque uns duran máis que outros, pero cada operativo require que a Organización Nacional de Transplantes estea pendente «non menos de doce horas e nalgún caso ata 24», explica Conca.

Hai órganos que poden mesmo ir nun voo regular, por exemplo os riles, mentres que no caso do corazón o tempo é limitado, «o corazón ten que estar a latexar no receptor máis ou menos ás catro horas desde que se fixo a extracción». Isto implica que desde que se fixa a hora toda a loxística debe estar perfectamente planificada, «en ocasións debemos voar a distancia, porque con frecuencia imos a Barcelona, e o voo xa dura hora e media», detalla Conca. E é que os cirurxiáns deben retirar o órgano no hospital do doante, volver, suturar o corazón e que estea activo no receptor nunha escasa marxe de catro horas.

E que se sente cando hai catro horas para voar, operar e salvar a vida a unha persoa? Conta este cirurxián que «poucas veces tes o sentimento de que vai xurdir un problema, a experiencia fai que todo estea axustado». Lembra hai 25 ou 30 anos, cando comezaban os transplantes en España «e todo era tremendo, nas cidades ás que iamos os policías municipais detiñan o tráfico e paraban os semáforos. Case estabamos asustados de ver aquilo». Iso si, depender dun avión é encomendarse á meteoroloxía, «na Coruña inflúe moitísimo e case todos os anos algunha extracción abórtase por problemas meteorolóxicos», explica Conca. Lembra algún momento puntual no que os tres aeródromos galegos tiveron que pechar por un forte temporal, «e mesmo coincidiu de non poder facer algún transplante por estas causas, pero é algo totalmente excepcional», aclara.

A doazón de órganos é solidaria e alá onde se necesite un transplante sempre se intentará atopar a un doante. Por iso é polo que non sexa raro que os cirurxiáns galegos acudan a Portugal a facer extraccións, ou que os cataláns vaian a Francia ou Italia. No entanto, lembra Conca, o feito de que España sexa líder en doazón leva a que «sexa máis frecuente que un grupo europeo veña a por un órgano aquí».