«Xogo de tronos», a serie que nos soltou da man

PRATA O Plomo

Uns seguírona como unha relixión, outros se poñen medallas por ignorala; este gran artefacto de entrenimiento fixo tremer a tele baixo unha premisa, ninguén está a salvo

20 may 2019 . Actualizado ás 16:06 h.

No seu inicio quedaba claro que isto non era O señor dos aneis nin A princesa prometida. O primeiro capítulo de Xogo de tronos acaba cunha escena de sexo entre irmáns que tiran a un neno pola fiestra. Non é que este universo se divida bos e malos, en negro e branco, é que se vai impondo un gris oscurísimo que sempre anuncia tormenta. É a Escocia das series, sempre coas catro estaciones a man.

Existe unha facción de puristas do cine que renegan da pantalla pequena porque consideran que a droga das series son os seus personaxes, esas queridas muletas que xeran adicción psicolóxica. Esa teoría sostén que se converten nos compañeiros da alma durante anos e que é moito máis complicado e meritorio lograr o feitizo en só noventa minutos, nunha longametraxe. E é certo que os protagonistas se converten rostros familiares, en parte da vida cotiá, cos seus xestos, as súas teimas, as súas frases. Estráñanse cando non están. Son os nosos lazarillos, lévannos de aquí cara alá. Pero se por algo fixo historia Xogo de tronos é por soltar ao espectador da man. No momento no que lle cortan a cabeza a Ned Stark, que se antollaba o compás moral e argumental da serie, as regras de xogo saltan polo aire. Búscache a vida, apáñate só, porque neste patio xa non hai amiguitos. Por se non queda claro coa execución do pobre Ned, os creadores deciden perpetrar o maior masacre que se viu na historia da televisión coa voda vermella (algún mérito terá cortarlle a respiración a millóns de persoas en todo o mundo nun convite). Non hai lazarillo que valla. Non confíes en ninguén nin para ben nin para mal, porque che traizoará, conducirache polos máis retortos camiños e, sobre todo, o día menos pensado morrerá. Os personaxes, moi seus. Non eran nin do seu pai nin da súa nai. Ninguén estaba a salvo. Perdóaos, señor, porque non saben o que fan. A broma era doado: «O día menos pensado cárganse a un espectador». Só un? Ata se antollaba un pobre botín para David Benioff e D. B. Weis. Os que seguían as andanzas dos Sete Reinos quedaron á intemperie, sen o tellado de certas convencións sobre as súas cabezas. Mirando ao ceo, pero gozando co vento na cara. Era unha sensación nova, distinta.

Ten o mesmo mérito ter estado enganchado a Xogo de tronos que ter permanecido indiferente ante os desvelos dos habitantes de Poñente e arredores. Ningún. Cero. Enténdese que moitos inocentes acaben fartos de tanto alien que se levanta cun pavor (racional) ao spoiler, que berra Dracarys ao seu redor cando se enfada, que se pasou mañás discutindo se a evolución de Daenerys é de recibo, tardes debatendo se a Jon Snow fáltanlle ou non uns hervores e noites expondo se Tyrion tamén é un Targaryen. Ten que ser frustrante ver como se vai levantando ao teu ao redor unha especie de seita. Non é a súa guerra. Pero unha cousa é o cansazo e outra atribuírse unha especie de superioridade intelectual por ser impermeable ante o torrente de HBO . Esta obra é un grandioso artefacto de entretemento. E esa aspiración non só é lexítima, é unha aposta que non está ao alcance de todo o mundo, porque o doado é aburrir (a cuestión é a dose).

É doado caer na tentación de sentirse distinto. Á marxe do vulgar mainstream. O individuo que non se deixa arrastrar pola masa, por eses gustos vulgares e compartidos (ou máis ben vulgares por compartidos). A sempre heroica résistance. Xa se sabe que na cima da montaña sempre hai menos espazo que no val ou na ladeira. Hai unha frase que se repite con insistencia nos círculos reais e virtuais: «Teño mellores cousas que facer». Unha verdade incuestionable. Pero, polo visto, non mellores cousas ou máis urxentes que vangloriarse en Twitter ou en Instagram de ter burlado ao rabaño. Efectivamente, se radicalizamos esa frase do «teño mellores cousas que facer», ninguén podería estar a ver Xogo de tronos. Pero tampouco gastaría un minuto en tomar café. Ou en mirarse ao espello. Ou en falar da serie. Se todo o mundo utilizase o 100 % do seu tempo de forma tan proveitosa hai tempo que estariamos a lle sacar todo o partido á fusión nuclear. Non ten moito sentido montar unha xihad particular contra o fenómeno de HBO e, por exemplo, elaborar un tratado sobre o córner que acabou de enterrar ao Barcelona en Anfield Road. Sobre todo tendo en conta que na Liga e a Champions sempre hai unha próxima tempada.

Os que vimos Xogo de tronos sabemos que a vida segue, porque en ningún momento chegou a deterse durante todos estes anos. Hai xente que, mentres seguiu a trama, acabou carreiras, tivo fillo, cambiou de traballo, publicou un estudo científico, gañou unha Liga , presidiu xuízos, pegoulla en Eurovisión... Si, durante un tempo teremos unha sensación sen carga, de costume roto, de peza que falta. Como os grandes equipos, deixa pegada, esas marcas no calendario de cada cal que non son números, son historias que se solapan con historias.

Si, é certo que ese impulso caníbal, de Saturno devorando aos seus fillos, amainó na última tempada. É coma se aos propios creadores asaltoulles unha vertixe repentina que antes non sufrían, coma se non puidesen saltar sen a rede que lles ofrecían antes os libros de George R. R. Martin. Alfred Hitchcock dicía que unha película ten que empezar arriba e seguir subindo ata o final. Difícil labor. Moitos fans de Lost chegaron a odiar a serie polo seu desenlace, cos seus mil cabos soltos e o seu reencontro sentimental. Parece que ocorre algo parecido con Xogo de tronos, coa súa precipitada despedida, que carece de moitos dos instintos primarios que a fixeron implacable.

Pero gran parte dos que se indignaron con de o desenlace de Lost aínda hoxe sorrín cando se lles di: «Lembras cando se iluminou a escotilla da illa?». Porque hai series que regalan momentos que algúns lembrarán toda a súa vida, máis aló do valor estético, da análise académica da creación. A canción As choivas de Castamere. A copa de viño de  CerseiLannister mentres esmaga aos seus inimigos. O barro e a asfixia da Batalla dos Bastardos. Os ollos de Oberyn Martell. O brinde de lareira dos combatentes antes da Batalla de Invernalia. As luces dos dothrakis apagándose en silencio. O lume sobre Desembarco do Rey . Mereceu a pena? Si, aínda que non polo trono, pola viaxe. Pero todas as series deben morrer. A famosa escotilla de luz que nos atrapa como polillas iluminouse unas cantas veces en Xogo de tronos. Valar morghulis. Hoxe si.