Cando sales a recoller cogomelos en Teo e descobres dous petróglifos

emma araújo SANTIAGO / LA VOZ

TEO

PACO RODRÍGUEZ

Tamara Sánchez, afeccionada á micoloxía, viu varios gravados preto de Pena Escorredía e contactou coa Rula

19 abr 2021 . Actualizado ás 22:46 h.

A historia da arte está marcada por infinidade de acontecementos casuais, que no caso da arte rupestre son máis comúns. Un novo exemplo de serendipia produciuse en Teo cando unha veciña dos Tilos, Tamara Sánchez, localizou dúas estacións preto do alto de Montouto na pendente que mira cara ao Pico Sacro, coñecida como Pena Escorredía. Atopounas xunto aos antigos camiños transformados en pistas de concentración parcelaria polas que, ademais, discorre a ruta histórica da Batalla de Cacheiras, que o Concello sinalizou no 2008.

Á dose de casualidade engádese que a súa descubridora, afeccionada á micoloxía, ten estudos en Historia dá Arte e coñece o patrimonio rupestre de Teo. Tamén axudou que nas parcelas onde apareceron estes petróglifos fixésense traballos de limpeza. Concretamente, na leira identificada como Agro Grande eliminouse matogueira e arrincáronse os eucaliptos, mentres que na segunda zona, en Areosa, fíxose o contrario, plantalos, previa limpeza. E en ambos os casos, as tarefas fixeron moito máis visibles estas estacións rupestres

Na seguinte parte desta historia entrou en liza o colectivo A Rula, que focaliza os seus traballos na posta en valor do patrimonio rupestre de Galicia, con especial atención á comarca compostelá. E tras varias visitas e comprobacións puideron confirmar e identificar os dous novos conxuntos arqueolóxicos de Teo. Para analizar o xacemento intentaron localizar aos propietarios dos terreos. E de novo a sorte fixo das súas, xa que a primeira estación está nunha parcela da familia de José Domínguez Dubra, que utiliza a maleza do terreo para a súa explotación Horta de Dubra, para a que el representa a terceira xeración. Pablo Sanmartín, do colectivo A Rula, resalta que, nada máis coñecer que na súa propiedade podía haber un petróglifo todo foi colaboración e interese por preservar este patrimonio. «A súa actitude foi fantástica», recoñece. «Queremos que calquera que pase por aquí poida velo, así que a nosa finca sempre estará aberta» engade José, contento tamén por saber que Cacheiras tamén ten pasado prehistórico. Do outro petróglifo, que apareceu preto, os seus propietarios non están localizados.

A cousa non quedou así, xa que Tamara Sánchez, identificou dúas estacións máis na contorna do Tilos. Unha delas está en Cobas, e a outra está nun espazo público xunto ás escaleiras que comunican dúas rúas, a primeira ollada de miles de persoas. «Son preciosos e están aí, no medio da urbanización», di emocionada, porque os atopou no barrio que a viu crecer.

Esta casual descubridora, apaixonada pola arqueoloxía, xa era consciente do valor patrimonial de Pena Escorredía. Por iso, cando se decatou do que atopara soubo enseguida que tiña que contactar coa Rula e tamén coa familia Dubra.

Técnicos de Patrimonio xa visitaron estas estacións para catalogalas e a empresa contratada por Compostela Rupestre para o plan director do parque prehistórico compostelán, analizaron os achados para o seu rexistro e catalogación.

Primeiros xacementos prehistóricos en Cacheiras con valor engadido

Unha das particularidades destes achados, datados na idade de Bronce é que, por primeira vez, prodúcense en Cacheiras e Montouto, xa que ata agora todas a estacións se atopaban na parroquia de Calo e a súa contorna. Tamén abren novas vías de investigación, xa que A Rula destaca que o tipo de pedra, un tipo de granito máis groso, que non é o habitual que elixían os talladores dese período.