A alma máter das ceas de Nadal de o Paluso di que esa festa «engancha ao ver a cara da xente, a súa variedade»
09 dic 2019 . Actualizado ás 09:00 h.A falta de menos de 20 días para que a Festado Paluso , o verdadeiro espírito do Nadal, tome a Alameda compostelá cunha carpa na que se serve unha cea o 24 e unha comida o 25 para todos os «pobres en soidade», citámonos diante do palco da música coa súa alma máter, Chus Iglesias , para coñecer o seu lado máis persoal. O humano non necesita presentación.
É no propio parque onde esta picheleira declarada de 63 anos non dubida en mostrar unha tatuaxe símbolo da súa dura lida, ante a que, con todo, non perde o sorriso. «Cando enterramos á miña filla maior, que agora tería 43 anos, queriamos pór na lápida algo que a lembrase. Nun caderno tiña pintadas dúas pombas mirándose», lembra sobre un debuxo que pasou a ser o anagrama do bar que montou en Conxo tras a súa volta dunha longa emigración en Suíza e ao que xa chamou Paluso, acrónimo dos seus fillos Patricia, Luis e Soana. A charla remite a eles, ao seu marido e á festa de forma incesante.
«Unha das moitas anécdotas que gardamos destas comidas do Nadal, cando aínda se facían no propio bar, foi a dunha parella de peregrinos que non sabían onde durmir o 24 e pasaron a noite no comedor. Nunha carta contáronme que concibiran á súa filla alí», comenta conmovida antes de regresar á súa propia vida. «Eu quedei embarazada da miña filla pequena facendo o Camiño de Santiago despois de 12 abortos. Foi no ano santo de 1993. Os maiores tiñan xa 18 e 15 anos cando naceu Soana-Désirée», revela sobre esa filla que como reza o seu nome francés era moi desexada.
Sen medo á vida
Pregunta obrigada: que tal estás? «Sempre digo o mesmo. Estou xenial, viva», declara ben alto sobre o cancro de mama do que aínda non lle deron a alta, unha loita á que non resta gravidade pero que busca desdramatizar. «Son optimista. Sempre digo que se na vida non vas para adiante, empúrrache. E tes que selo, sobre todo pola túa contorna. Pero sabes por que son así, porque non lle teño medo á morte nin a vivir», confesa. «Dáme rabia que me digan que son forte. Non, son valente. Sabes que vives o resto da túa vida con esa espada de Damocles pero non me importa se podo seguir gozando do meu», defende. Nese «vivir a lume de biqueira» inclúe poder cantar no coro Cardenal Quiroga da Catedral e no de Cantigas e Agarimos. «Este último para min é a alegría. Nunca falo en galego e desde que estou alí, si», relata. Como outro proxecto a retomar cando poida volver conducir é o seu labor altruísta cos sintecho. Subliña que «antes saïamos todas as noites para levarlles compaña».
Tras pechar o primeiro bar Paluso de Conxo, entre outras razóns, «porque necesitaba ter un horario», reabriu hai anos un establecemento co mesmo nome, primeiro en Milladoiro e, no 2017, no Polígono do Tambre, unha iniciativa que tivo que abandonar polo cancro e para a que si que non hai volta atrás. «A hostalería quedou pechada para min», confirma, aínda que cunha excepción, o Paluso, que este ano celebra a súa edición número 25 e para o que volverá pórse a cargo de os fogóns. «O ano pasado facía un mes que me operaron e non me deixaron preparar nada, por iso puiden gozar máis da xente, dos nenos», rememora. «Pero cada edición é igual de gratificante. Sempre digo que esta festa engancha ao ver a cara da xente, a súa variedade», insiste destacando a implicación dos Amigos do Coro dá Rá, que cunha gala recadan fondos, e dos propios voluntarios, como o italiano Simone Negrín, polo que este ano se incluirá no menú un panettone. Como outra novidade desliza que haberá churros.
Para o final gardar o seu proxecto vital máis emotivo. «Levo 45 anos xunto a Serafín. Casamos cando a miña filla maior tiña sete porque ela nolo pediu. Pero o ano pasado, no día da nai, foi el o que mo volveu a pedir. E casarémonos de novo, de verdade, con toda a ilusión».