O novo bacharelato científico esíxelle ao alumnado un traballo de investigación
SANTIAGO CIDADE
Na área de Santiago só o ofrecen os institutos Xelmírez II e Rosalía de Castro
02 novs 2018 . Actualizado ás 05:00 h.O novo bacharelato de excelencia en ciencias e tecnoloxía, tamén coñecido como Stembach, arrinca este curso na área de Santiago con 15 estudantes no IES Rosalía de Castro e 10 máis no Xelmírez II. A Consellería de Educación resolveu definitivamente a semana pasada a aceptación destes dous centros da cidade, que se suman a outros trece galegos (dous da Coruña, outros dous de Lugo, e os restantes de Ferrol, Oleiros, Monforte, Ourense, Cambados, Lalín, Moaña, Vigo e A Guarda) que estrean esta modalidade. Comezan estes estudos 199 alumnos entre os 15 centros, polo que entre os dous de Compostela achegan un 12,5 % do total.
Educación confirma así mesmo que o alumnado que opte por este bacharelato, o próximo curso, en segundo, deberá desenvolver un proxecto de investigación. Poderá ser individual ou colectivo. Ademais de elaboralo, deberán enfrontar unha posterior defensa pública do mesmo.
Ese proxecto terá unha dinámica similar aos traballos de fin de grao da Universidade. O codirigirá un docente dun departamento universitario ou dun centro de investigación do sistema universitario galego e terán ademais titores elixidos entre o profesorado do instituto que se ocupe de materias científicos.
Outra esixencia para o alumnado do Stembach é que deberán cursar unha materia extracurricular semanal. No IES Xelmírez II denomínase «Investigación e comunicación en ciencia e tecnoloxía», indica la directora, Pilar Tobar. Neste centro, o alumnado do novo bacharelato supón un 20 % do conxunto de estudantes de ciencias de primeiro de bacharelato do centro, agrega Tobar.
No Rosalía, a materia específica é «de afondamento STEM [siglas, en inglés, de Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñería e Matemáticas], como unha introdución á investigación científica», sinala o director, Xabier Mouriño. A mesma materia impartirase nos dous cursos de bacharelato.
Colaborar con universidades
A formación deste alumnado complétase así mesmo con outras actividades organizadas polo centro. Entre elas contémplanse diversas posibilidades, como conferencias, talleres ou proxectos. A consellería aconsella que se organicen en colaboración con universidades, entidades ou organismos investigadores. Tamén con persoas investigadoras de recoñecida competencia.
Educación -que promove en novembro o Mes da ciencia en galego- apunta como obxectivo deste bacharelato «promover a vocación do alumnado cara a investigación científica e tecnolóxica, mediante unha metodoloxía que lle facilite a incorporación e adaptación á ensinanza universitaria, e tendo en conta a perspectiva de xénero. Ademais,
favorece unha mentalidade científica, rigorosa, ordenada e crítica; así como o desenvolvemento da creatividade, do sentido da iniciativa ou do emprendemento e da resolución de problemas», segundo indica.
Centros que potencian con actividades a área de ciencias
O Xelmírez II e o Rosalía de Castro son dous centros que potencian con diversas actividades a área de ciencias. Ambos os institutos teñen clubs de ciencias, orientados a estas materias.
O club de ciencia do Xelmírez II foi invitado o mes pasado a expor, nunha actividade organizada polo Centro Autonómico de Formación e Innovación (CAFI, a referencia da Xunta para formación de docentes) a experiencia realizada do curso pasado. A intervención tivo lugar na Escola Galega de Administración Pública. Acudiron seis estudantes participantes no club de ciencia, en representación de todo o grupo, e presentaron ao profesorado asistente as principais actividades desenvolvidas no proxecto de investigación de propiedades do chan Mira por onde pisas. Tamén informaron as actividades previstas para o curso actual. Neste instituto a materia específica do novo bacharelato impártese os xoves, e comezaron xa a primeira semana de clases, o 20 de setembro. Ademais de profesorado específico de materias de ciencias, implícanse docentes doutras áreas curriculares, como filosofía, aínda que con perspectiva do Stembach.
Stephen Hawking
No IES Rosalía de Castro ten especial relevancia así mesmo o premio Stephen Hawking de mozos investigadores, que prevé este curso a súa segunda edición. Este certame, no que participa alumnado doutros centros galegos, está na liña do novo bacharelato, pois contempla efectuar traballos orixinais de investigación básica ou aplicada, ou de divulgación, realizados por estudantes de bacharelato, aínda que se abre tamén a secundaria. Colaboran recoñecidos especialistas de varias facultades da USC e mesmo científicos invitados, como o paleontólogo Ignacio Rodríguez Mendizábal en primásea edición, fallada o curso pasado.
O tema de investigación elixido foi sobre evolución e biodiversidade e presentáronse varios traballos, que se expuxeron en formato póster e tamén houbo intervencións para defendervos.
Entre as liñas mestras indicadas constaba a de con «Estudos sobre a relación entre os factores fisicoquímicos e a biodiversidade», o obxectivo de «promover a realización de traballos destinados a establecer e describir a relación entre as variables fisicoquímicas coas variacións na diversidade. Os traballo deberán incluír unha proposta de actuación para evitar, ou atenuar na medida do posible, os efectos negativos das variacións nos parámetros fisicoquímicos sobre a biodiversidade no ecosistema».
Ese é un traballo que o alumnado fai a maiores da súa xornada lectiva. Implica así mesmo esforzo do profesorado que guía e orienta a súa forma de proceder, e a posterior redacción e presentación do mesmo, igualmente relevante.