A igrexa de Santa María de Leira e a fonte de Santa Eufemia son dúas dos atractivos da ruta
04 dic 2021 . Actualizado ás 04:55 h.En ocasións a xeografía parece empeñada en esconder lugares ou edificios que ben se merecen unha visita. Iso sucede coa parroquia de Santa María de Leira, concello de Ordes, que está cruzada por unha longa recta da estrada á Coruña e que deixa dous pequenos tesorillos a unha e outra man. Tesorillos que o viaxeiro non ve, simplemente.
En todas as rutas e excursións hai unha inevitable parte prosaica: como ir. Así que empezando por aí, déixese Ordes atrás e tras longa recta e dúas suaves curvas afróntase unha segunda recta de boas dimensións (isto é Galicia) e ascendente toda ela menos ao principio. Aí non queda máis remedio que reducir a velocidade ao entrar en Leira. De maneira que aí hai unha igrexa. Unha? Pois non, dous. Unha dobre grata visita nuns tempos nos que hai que escapar das multitudes e ao mesmo tempo imponse respirar aire puro.
De maneira que xusto cando se chega ao momento máis baixo, que é por onde o asfalto cruza un arroio chamado Rego de Covelo Pequeno, vírase á esquerda por unha pista que parece empeñada en facer rotar ao recentemente chegado case 360 graos.
Aí está a fonte de Santa Eufemia, moi coñecida en toda a zona, nun bo estado. Internándose uns metros descóbrense os restos do Muíño do Cura, aínda coa pedra no seu sitio. A partir de aí o paso non é dificultoso senón imposible, pero esa paraxe, cunha auténtica selva que rompe a corrente, destila gran beleza.
Seguindo uns metros esa pista acádase a igrexa parroquial, levantada nun área moi ampla, nada apertado o cemiterio posto que se construíu algo afastado, sen afogar o templo, e cun notable cruceiro de escasa altura e xenerosidade de niveis e que é o que realmente recibe ao visitante. O templo en si non vai cegar a ninguén, pero a contorna resulta moi grato.
De volta á estrada nacional, un centenar de metros máis adiante aparece un desvío á dereita (ollo, é doado pasalo; a mellor referencia é o hotel que queda á esquerda do asfalto e que está xusto fronte a ese desvío), o cal tres ou catro minutos despois deixa ao visitante nunha aldea chamada Codeseda. Presume esta de unha casa grande (nalgúns lugares figura como pazo, aínda que talvez con demasiada xenerosidade) cun hórreo de enorme anchura que lembra a algunhas da comarca de Bergantiños. E fronte a eses edificios, a capela de Santa Bárbara, co seu campanario que é claramente posterior ao resto.
Á igrexa de Buscás
E de aí arrincan, á fronte, dúas pistas. A da dereita vai virar ao sur e leva, tras algo máis de dous quilómetros á pista que pola esquerda leva a Buscás e a súa magnífica igrexa con orixes románicas, como deixa ben claro a súa escondida fachada. E a da esquerda vai descender, idónea para un paseo cos máis pequenos da familia, ata acadar o Rego de Covelo menos de 700 metros máis aló. E se hai ánimo para continuar outro tanto se acada As Mámoas, por onde discorre o Camiño Inglés.