María Caramés: «Móvome por pálpitos. Por un collín a pastelería de San Pedro e funcionou»

Olalla Sánchez Pintos
Olalla Sánchez SANTIAGO

SANTIAGO

Paco Rodríguez

A polifacética creadora, coñecida en Santiago por ter levado a pastelería a Lambona ou o bar Medusa, é a voz do dúo Aparello, no que toca o theremin: «Cando o uso nun concerto, moitos preguntan: ''que é rúter que soa a guitarra''»

09 may 2021 . Actualizado ás 22:54 h.

Entre risos espontáneos, é sinxelo establecer unha charla amena con María Caramés, unha coñecida creadora santiaguesa de 47 anos. Resumir o vivido na súa intensa traxectoria xa non o é tanto. «Sempre fun de buscarme a vida», admite. «O que nunca abandonei é a música», precisa con paixón.

A súa infancia únea ao Ensanche compostelán, onde creceu ligada aos seus seis irmáns e á tinturería Roma, o negocio familiar onde cobrou o seu primeiro soldo. «Compreime un radiocasete sony megabass», resalta cun sorriso e coa súa vocación xa en mente. Con 18 anos convértese na voz de Clan Moriarty, o grupo compostelán de rock progresivo que despuntou nos 90. «Tocabamos en todas partes, en Casting, A Casa do Patín ou o Número K. Un dos nosos últimos concertos foi en Mazarelos. Impresionoume ver como a xente se sabía as cancións», rememora. «Foron uns anos ilusionantes, nos que había un apoio gremial entre as bandas», incide ao falar dunha etapa inicial durante a que tamén se formou, primeiro en escultura e despois en fotografía, na escola Mestre Mateo.

Imagen de archivo de un concierto de Clan Moriarty en el año 1993
Imaxe de arquivo dun concerto de Clan Moriarty no ano 1993 R. Leiro

É tamén nesta época cando se fai cargo nas Ánimas dun bar ao que rebautizó como Medusa, un local de escasos 60 metros cadrados que co tempo se convertería nun clásico dos noctámbulos. «Vin esa posibilidade e con 23 anos collina ao voo. Pola mañá servía cafés aos alumnos do conservatorio. Tamén lles alugaba por horas dous pianos que tiñamos», evoca. «De noite facía concertos. Un día un grupo puxo o volume tan alto que empezou a caer arenilla do teito e ao segundo tema veu a policía e houbo que paralo», comenta divertida. «Aínda así, creo que antes había máis respecto por esta arte. A música é fundamental para que as cidades teñan vida», desliza, antes de dar un salto e sinalar como un revés vital a animou a mudarse a Barcelona. «Foi o único momento no que traballei do que me formou», explica. «Para unha editorial facía retratos en empresas punteiras, como Freixenet. Para outra firma pintaba casas, como a de Luis del Olmo. Lembro as moitas fotos que tiña», apunta.

No 2009, con 35 anos, a crise e un «ataque de morriña» devólvena a Santiago onde segue traballando como fotógrafa freelance. «A aterraxe foi moi doce. Reencontreime con Ramón Bermejo, o director do Coro dá Rá e metinme na agrupación. Ter ese colchón humano foi marabilloso e moi divertido. Son festeira», reivindica. «Tamén arriscada e un pouco kamikaze», chancea ao centrarse xa no traballo que a fixo popular, sobre todo en San Pedro. «Móvome por pálpitos. Ao pasar diante dunha pastelería que se alugaba sentín un. Convencín unha amiga pasteleira, collina e funcionou», lembra sobre a Lambona, un negocio que abriron de forma conxunta e no que tras un ano continuou soa. «Sabía de cociña, non de repostería, pero púxenme as pilas e collinlle o gusto. Ten o seu lado artístico. As decoracións eran o meu forte», defende sobre unhas pezas detallistas que gañaron fieis. «O director de cine Oliver Laxe viña moito, pero a por croissants», aclara. «Algo bonito era ver a nenos que eran moi fans e a maiores que gozaban das sesións de dj que montabamos os domingos», acentúa. «Vivín a gran época do barrio. Tras a Festa dá Primavera o esgotamento era tan grande que non me podía mover en catro días», asente sobre un cansazo que lle levou no 2018 a facer un alto aínda que sen renunciar a un proxecto polo que admite que aínda lle preguntan. «Non descarto abrir, aínda que a menor ritmo, outra pastelería nun local familiar de Sar. Tíñao xa preparado, pero chegou a pandemia», revela ao aludir a un 2021 no que, de forma tímida, si puido centrarse no seu último grupo musical, Aparello, un dúo de música electrónica que formou xunto a Chus Silva e no que se encarga da voz e do theremin. «É un instrumento moi tolo, case imposible de tocar, pero de sonoridade moi chula. A moitos lle produce curiosidade. Cando o uso nun concerto preguntan: ‘‘que é ese rúter que soa a guitarra?''», remarca sen deixar de rir.

«quedo co positivo. Adáptome ben aos cambios. Iso si, esta vez agardo non cambiar. Aparello gústame moito», salienta sen descanso.