Idoia Camiruaga, arquitecta do Consorcio: «Non só somos rehabilitación e a exposición mostra o que somos»

R. Martínez SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO

C. VILLAVERDE

O organismo fai un repaso da súa actividade en Fonseca e na Casa do Cabido

29 jul 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

O Colexio de Fonseca e móstrana estes días 25 anos de historia da cidade: a que construíu no último cuarto de século da man do Consorcio. O organismo está de aniversario e celébrao mostrando o conxunto das iniciativas que xestionou e impulsado baixo o mandato do Real Padroado, que aúna ás Administracións central, galega e local ao redor de Compostela baixo a presidencia da Coroa.

Foron 25 anos de transformación da cidade, e non só polo acceso a novas infraestruturas e equipamentos, senón, e sobre todo, pola súa capacidade para mirarse na súa zona vella e pór as bases para a súa rehabilitación e mantemento cun coidado que se converteu en referente. E o organismo interadministrativo foi determinante nese mimo polo patrimonio, pero tamén na súa achega en equipamentos, «en infraestruturas das que a cidade carecía e que necesitaba para servir como capital de Galicia», refire Idoia Camiruaga, arquitecta do Consorcio e comisaria xunto con Juan Conde Roa dunha exposición que se manterá ata finais de setembro. A Casa do Cabido, comisariada por Conde, concentra a parte máis institucional con documentos e imaxes da reactivación do Real Padroado, a creación do Consorcio, os seus impulsores e quen lles han ir dando a substitución, así como da Filharmonía.

A do Colexio de Fonseca, dirixida por Camiruaga, é un compendio da presenza e a pegada do Consorcio na cidade guiada polo PXOU dos anos 90 e o Plan Especial da zona vella: desde o plan ponte de rehabilitación ao multiusos de Sar, o Palacio de Congresos, un tramo do periférico, a leira de Vista Alegre, as súas accións formativas e as zonas verdes nas que interveu e que van perfilando ese cinto verde que se pretende para Compostela. «Foi a aposta por unha cidade con calidade», di Camiruaga, unha cidade que sen o Consorcio sería hoxe «moi distinta, creo que sería menos habitable, menos preparada para o futuro, menos moderna».

O centro histórico é sin duda a xoia da coroa sobre a que ha pivotado o consenso interadministrativo, pero as actuacións externas tampouco lle foron alleas. «Os problemas da cidade histórica atopan a súa solución fóra da cidade histórica», afirma a comisaria dunha exposición cuxos paneis explicativos conviven coa parte dunha galería de madeira real e varias laxas de granito, elementos básicos no traballo do Consorcio, que antes da aprobación do Plan Especial tivo que demostrar que era viable que as súas vivendas funcionasen como vivendas modernas: «Achegouse unha forma de rehabilitar que non existía».

Esa galería pretende evidenciar as afeccións da falta de mantemento e facer visibles as vantaxes de leste: con el, a rehabilitación «sería só enerxética e de accesibilidade». Pero máis aló da resistencia dos materiais tradicionais, un panel dedicado ás galerías entra tamén nas súas vantaxes. «É unha máquina de clima estupenda, case perfecta», di, e defende que o modelo funcional do centro histórico non só demostrou ser resiliente, senón que pode ser exportable ao resto da cidade.

O Consorcio actuou en maior ou menor medida en todos os monumentos da cidade e en boa parte dos do municipio. «E atopamos moito patrimonio» que non estaba á vista. «Desde ese punto de vista enriquecemos o patrimonio da cidade». Pero aínda que apunta que a creación en Santiago dun centro de referencia formativa en rehabilitación ten que ver co facer do Consorcio nese ámbito, tamén di que «non só somos rehabilitación», e a mostra «en parte é para que se vexa o que somos».

A protagonista. Idoia Camiruaga, arquitecta do Consorcio de Santiago.

Mostra de aniversario. Camiruaga dedicou varios meses á mostra que o Consorcio expón en Fonseca e a Casa do Cabido.