O minifundismo político galego: máis de cen partidos locais independentes
SANXENXO
Estas candidaturas só lograron gobernar en dez dos 313 municipios galegos
23 may 2019 . Actualizado ás 05:00 h.O espazo político municipal galego é complexo. O seu minifundismo e forte localismo esconde a miúdo escisións dos grandes partidos que, por rozamentos entre os seus membros, remataron desenvolvendo proxectos diferentes. A secuela do partido matriz remata adoptando unha denominación vinculada estritamente ao ámbito municipal, a miúdo acompañada do adxectivo «independente», precisamente para diferenciarse das candidaturas cuxos centros de decisión están en Santiago ou en Madrid. Unha das últimas escisións relevantes, á que se referiu o presidente Feijoo hai uns días para evitar a dispersión do voto do centrodereita en Ribeira , é o Partido Barbanza Independente, xurdido por desavinzas internas no Partido Popular ribeirense. Pero hai moitas máis -en Sanxenxo ao PP halle sucedido algo similar con Xuntos por Sanxenxo-, afectan a case todos os grandes partidos e algunhas consolidáronse co paso dos anos. En total son algo máis dun centenar de candidaturas independentes locais, presentes en 88 municipios, aínda que na actualidade gobernan só en dez dos 313 concellos galegos.
Outras veces esas escisións prodúcense en candidaturas que xa eran locais e independentes, como é o caso de Unión por Cambre , que actualmente goberna ese municipio, de onde xurdiu a outra formación local que agora compite nestes comicios: Xente de Cambre. Noutros lugares, como Arzúa, un antigo alcalde do BNG sigue séndoo agora cunha candidatura independente: Alternativa por Arzúa. En Monterroso tamén goberna Independentes Terra do Asma (Inta), aínda que o seu alcalde, Miguel Rico, renunciou alegando que non tiña «vocación de político». E é que en moitos casos estas candidaturas nútrense de veciños sen experiencia política de ningún tipo.
Oleiros é outro dos escasos municipios onde goberna unha candidatura independente, Alternativa dúas Veciños, un caso único na política galega e española, pois o fai ininterrompidamente desde as eleccións de 1987, aínda que chegou antes ao poder -en 1985- despois dunha moción de censura. O modelo inédito deste partido, liderado polo esquerdista convencido Ángel García Seoane -fervente admirador da revolución cubana-, volveu innovar nas pasadas eleccións estendendo por primeira vez as candidaturas de Alternativa a concellos próximos da área coruñesa, co obxectivo -entre outros- de lograr representación na Deputación, algo que conseguiu na anterior convocatoria e que podería revalidar. Este modelo é imitado en certa medida polas formacións dos exsocialistas Pachi Vázquez (Espazo Común) ou Manuel Martínez (Galicia Sempre). No primeiro dos casos dáse a curiosidade de que se presenta en nove concellos ourensáns e, contra todo prognóstico, no municipio coruñés de Tordoia .
Democracia Ourensá sería o outro partido local independente que estende os seus tentáculos a outros concellos da provincia, deixando claro que o escenario político ourensán é moi diferente ao do resto de Galicia. Aínda que non renuncian a gobernar -preséntanse en vinte municipios da provincia-, manifestan con claridade un obxectivo que é común a estas listas independentes: a posibilidade de ser chave para decidir os gobernos das corporacións, especialmente na capital ourensá.
Mareas locais
As mareas trouxeron aínda máis confusión á sopa de siglas municipal, pois moitas delas adoptan a terminoloxía das formacións independentes locais e, en casos puntuais, a súa identidade política non está clara, pois algunhas evolucionan cara a unha formación política local sen vinculacións con partidos de rango autonómico. A división no seo das mareas tamén engadiu complexidade ao mapa electoral, pois nun bo número de municipios preséntanse dúas candidaturas deste espectro político que pelexarán polo mesmo electorado potencial.
Pachi Vázquez e Manuel Martínez, os exPSOE que condicionan Lugo e Ourense
m. ascón, m. cabana / ourense, lugo
Dous políticos de ampla traxectoria no PSOE, o exsecretario xeral do PSdeG, Pachi Vázquez, e o alcalde de Becerreá, Manuel Martínez, crearon as súas propias candidaturas locais que se reparten por concellos da provincia de Ourense e a de Lugo, respectivamente.
Despois de ocupar os máis altos cargos de responsabilidade no socialismo galego, Pachi Vázquez quixo recuperar o seu baronía ourensá e tratou de converterse de novo no secretario provincial do PSOE. Foi derrotado e decidiu crear o seu propio partido, Espazo Común, que se presenta en nove dos 92 concellos da provincia. A inmensa maioría dos seus candidatos son exmilitantes socialistas. Esta nova formación compite na capital, onde aspira a ter representación. Ademais, destaca a súa presenza no Carballiño, onde Pachi Vázquez é candidato.
Manuel Martínez, pola súa banda, foi expulsado do seu partido por enfrontarse á dirección provincial ao ser vetado para presidir a deputación. Para estas municipais, montou un partido independente, Galicia Sempre, co que pretendía presentarse en todos os partidos xudiciais para volver á Deputación. Pero a xogada saíulle mal porque só se presentou en Lugo, Sarria, Becerreá e Meira, e as posibilidades de conseguir algún deputado son remotas.