A arquitectura defínenos como sociedade

Xosé M. Casabella FIRMA INVITADA

PONTEVEDRA CIDADE

23 novs 2020 . Actualizado ás 05:00 h.

Os premios Gran de Area, na súa convocatoria 2020, amosan a actividade que, desde hai anos, leva a cabo a organización profesional dos arquitectos das delegacións de Vigo, Pontevedra e Ourense. Con eles, a entidade convocante outorga o recoñecemento ás mellores obras realizadas por arquitectos galegos nesas demarcacións, sen outra pretensión que dar a coñecer o nivel alcanzado e amosar algunhas das obras máis representativas da nosa cultura arquitectónica. É certo que, a pesar do elevado número de obras presentadas á convocatoria deste ano, os gañadores non representan o conxunto da actividade desenvolvida en Galicia, aínda que se podería dicir que constitúen unha mostra característica das distintas tendencias arquitectónicas e que, polo tanto, expresan as súas principais tendencias.

Creo que estes premios Gran de Area, que apareceron en gran parte dos medios de comunicación nestes días, testemuñan a importancia dalgúns dos acontecementos que o noso colectivo levou a cabo desde a década dos setenta. Refírome á segregación do Colexio de Arquitectos de Galicia do de León e Asturias, ao que pertenceu, así como á creación da Escola Técnica Superior de Arquitectura da Coruña; dúas institucións que non só dinamizaron o noso

mundo profesional senón que, en maior ou menor medida, contribuíron co seu coñecemento e recursos humanos ao desenvolvemento e progreso da nosa comunidade, e nas que participei activamente dende o primeiro momento. En canto á calidade das obras premiadas, seleccionadas entre un gran número de propostas, abonda con dicir que foron elixidas por un xurado composto exclusivamente por arquitectos, coa única intención de resaltar os seus valores intrínsecos, tanto desde o punto de vista artístico como técnico, evitando a introdución de calquera outra variable. Entre elas hai obras de maior ou menor entidade, de carácter público ou privado, de restauración ou de nova construción, na cidade ou no campo e cun orzamento maior ou menor.

Aproveito o proceso participativo da futura Lei de Arquitectura para lembrar que a arquitectura contemporánea forma parte do substrato cultural que nos define e caracteriza como sociedade e que, ademais do respecto lóxico e razoable que existe para á arquitectura histórica, tamén o debe haber para a arquitectura moderna de calidade. Gustaríanos que no campo educativo da Historia da Arte, xunto coas características tecnolóxicas, compositivas e morfolóxicas, se divulgasen os valores intrínsecos da arquitectura moderna e contemporánea. A Lei de Propiedade Intelectual designa como obxecto de propiedade intelectual todas as creacións literarias, artísticas ou científicas orixinais. Pode dicirse que moitos edificios contemporáneos son creacións orixinais e que, aos seus autores, os arquitectos, asístelles o mesmo dereito e o mesmo respecto á integridade da súa obra que aos de outras disciplinas.

Nestes momentos de crise pola que atravesa a sociedade, e a nosa profesión en particular, é moi meritorio que a organización de arquitectos premie este conxunto de obras nas que, como era de esperar, predominan a reconstrución, restauración e rehabilitación, con exemplos paradigmáticos de como centrar o noso traballo en situacións similares, tanto para intervencións a pequena escala como de carácter máis emblemático, institucional ou urbano.

En conclusión, felicitar aos organizadores dos premios Gran de Area así como os gañadores, entre os que me atopo, polo relucente conxunto de obras construídas neste escuro período da nosa recente historia social e profesional.