O último expoñente é o Casino Mercantil de Pontevedra que sondará cos seus socios a venda da súa sede, por segunda vez na súa historia recente
09 feb 2020 . Actualizado ás 05:00 h.O cambio de hábitos sociais e de modos de diversión han ir arrinconando o modelo clásico das sociedades recreativas. Ir ler os xornais, a tomar o café, a xogar a partida ou acudir ao faladoiro nun casino son afeccións que hoxe en día só manteñen minorías, probablemente de idade avanzada pero que xa non renden entre persoas en activo e aínda moito menos entre xente nova.
Estas sociedades recreativas aprenderon co paso dos anos e os embates da crise económica que a súa táboa salvavidas está nas instalacións deportivas e de recreo. Como consecuencia estas entidades que dependen do número de socios e das cotas que abonan, tiveron que asumir os gastos que implican o mantemento da sede social e as que deveñen do parque deportivo e as actividades a promover.
Na cidade de Pontevedra, xa con 84.000 habitantes, ata agora lograron sobrevivir dúas grandes sociedades recreativas. Aínda que a súa historia sexa moi diferente. O Liceo Casino, menos poroso informativamente, exhibe músculo social cando superou os 165 anos de existencia. Ata o extremo de ter tido que repetir en 2018 as votacións para renovar a directiva despois do empate entre candidaturas que ocorreu nos primeiros comicios.
En cambio, o Casino Mercantil e Industrial que naceu en 1928 da iniciativa de comerciantes e industriais, tivo unha traxectoria máis zigzagueante non exenta de severas dificultades financeiras ao longo dos seus 90 anos de vida.
E agora cunha directiva debilitada polas baixas e sen candidaturas alternativas á vista, exponse por segunda vez na súa recente historia, a tesitura de ter que vender a sede principal para redimensionar a súa economía.
En carne propia
Na década dos 80, as sucesivas directivas do Mercantil que presidiron José Ángel Fernández Graña e logo Javier Azpilicueta tomaron a valente decisión de vender a anterior sede, un pedazo de edificio no centro da cidade, situado na rúa Andrés Muruais, que construíran e inaugurado en 1965 sobre o soar do antigo Hotel Engracia.
Cando Facenda llo comprou en 1990 acometeu unha obra de reforma que deu lugar á actual sede do Catastro que hoxe en día coñecemos.
Aquela foi unha notable operación económica. Facenda pagou 278 millóns de pesetas, é dicir algo máis dun millón e medio de euros. Unha cantidade que permitiu sanear as finanzas do Mercantil e que deu para comprar nada menos que o Edificio Varela, en pleno centro histórico, na praza de Curros Enríquez. Nun enclave privilexiado, o inmoble de baixo e tres plantas conta con cafetería, comedor, sala de conferencias, zonas de descanso, ximnasio e oficinas.
Pero os tempos cambiaron. Actualmente, ao Mercantil sóbranlle metros e metros cadrados de sede social á vista dos niveis de asistencia e uso que rexistra. E iso que xa cederon case todo o baixo, a Burger King polo que a cadea de hamburgueserías paga 6.000 euros mensuais á entidade recreativa pontevedresa.
Papeleta para Filgueira
O actual presidente do Mercantil é Ernesto Filgueira. Alguén que xa padeceu na súa actividade empresarial a dor de ter que decidir botar o peche ao comercio familiar que rexentaba na praza de Méndez Núñez. Pero precisamente esa mala experiencia penso que lle dota da necesaria dose de realismo para pilotar o proceso actual que vive a entidade. Con 700 socios de número e uns 3.000 usuarios que o son maioritariamente das grandes instalacións deportivas e de lecer que ten en Cons (Mourente), a directiva do Mercantil cuéstionase o sentido de manter a sede social no Edificio Varela ou ben vender e trasladarse a un local máis pequeno e sostible, axustado ao actual nivel de uso.
Na orde do día da asemblea do próximo venres 14, o asunto foi redactado con esmerado tacto. Formúlase como «Autorización de posta no mercado do edificio de Curros Enríquez, para sondar posibles interesados». É dicir, algo así como «co seu permiso, señores socios imos escoitar e recibir ofertas acordes aos prezos de mercado». O Mercantil pode pedir un millón de euros polo edificio que ocupa segundo a estimación de axentes inmobiliarios que recolleu esta mesma semana Nieves D. Amil nunha reportaxe publicada en La Voz de Galicia. Está por ver cantos potenciais compradores dos que informalmente interesáronse, confirmarán unha oferta por escrito e a ver por que contía.
«Aggiornamento»
Precisamente lin nunha das varias entrevistas que Ernesto Filgueira deu nestes días previos, unha reflexión a modo de metáfora que resume os duros tempos de regresión que viven estas entidades de recreo que estaban dimensionadas para a Pontevedra do século XIX ou do XX pero que metidos no XXI teñen que aplicarse un aggiornamento.
Dicía Filgueira falando do devir destas sociedades: «Ocórrenos que cada vez temos menos socios e hai que axustarse. É como pasa a esas parellas que compraron unha vivenda grande pero os fillos crecen, casan e márchanse de casa e entón eles reformúlanse a súa situación e danse conta que lles chega cun apartamento para continuar a súa vida».