Juan Carlos Cambas, músico afincado en Arousa, fusiona os sones de ambas as beiras do Atlántico no seu proxecto «A Viaxe»
13 may 2020 . Actualizado ás 21:59 h.A Viaxe é, explica Juan Carlos Cambas, unha biografía contada a través da música. A historia dunha ida, a dos seus pais a Buenos Aires, e dunha volta, a súa propia a Galicia. Pianista de formación clásica, arreglista, compositor, Juan Carlos penetrouse hai tempo no mundo do folclore arxentino e bonaerense. Un universo sónico que lle permitiu rastrexar unha parte importante das súas orixes ata a beira peninsular do Atlántico. «Os galegos que foron a Arxentina foron exportadores da súa cultura, probablemente sen sabelo. E así como exportaron costumes que alá se adoptaron, tamén modificaron a música. Todo o que entrou polo Río da Prata modificou a música pampiana, hai nela toda unha serie de ritmos similares». O tango, asegura, «está moi relacionado por exemplo co fado portugués, ambas son músicas portuarias, músicas de emigración, unha mestura doutros ritmos e outras músicas que falan practicamente das mesmas cousas. O que eu quero é mostrar que pasaba nas dúas beiras do océano».
Este é o xerme do dobre cedé e o deuvedé no que Juan Carlos traballa desde fai seis anos. Non é tarefa doado reunir a 36 artistas de toda a Península, Arxentina, Cuba e Venezuela. Moito menos facelo sen ningún tipo de axuda oficial. «Isto é algo totalmente libre e altruísta, non se se nun momento dado intentareino con algún selo ou un crowfunding, pero de momento eu poño o diñeiro e son libre para facer o que queira, sen que me ate ningún compromiso». O primeiro sinxelo, lanzado a través da web hai apenas uns meses, leva por título Aquí Embaixo e é froito da colaboración do pianista con Joao Afonso, sobriño do lendario Zeca Afonso, e Juan Carlos Baglietto. Un anticipo do que está por vir.
Entre as pequenas xoias que atesoura esta viaxe en tres etapas atópase unha gravación especial. A Vida, unha composición de Silvio Rodríguez na que o propio cantautor cubano pon voz á revisión que Juan Carlos realiza da súa música. «Juan Carlos viña a Cuba coa marabillosa Dulce Pontes. Traballamos durante semanas a distancia. Eu dáballe detalles e el sumábaos á súa idea, que era moi linda. Para rematar puxen a voz na Vida. Foi un pracer colaborar cun músico tan sensible», refería Silvio nunha entrevista que o suplemento Foxes publicaba a semana pasada, co gallo de o seu concerto na Coruña. Ambos puideron coñecerse en persoa en outubro, na Habana, e reencontráronse na actuación do Coliseum. «Invitoume ao concerto e estivemos un ratito xuntos, admiro moito ao trobador cubano e esta será a canción que peche todo o proxecto», anuncia Juan Carlos. Un mes abondou para executar os arranxos precisos. Falta mesturar o tema e que Silvio grave unha entrevista que será editada no deuvedé co que A Viaxe quedará completo.
Todo o que pasou no 2002
Dalgunha forma, a conclusión deste proxecto, no que a procura etnográfica se suma á reflexión sobre a construción mestiza que subxace a calquera sociedade contemporánea, suporá tamén o peche a un círculo complicado. Unha catarse coa que integrar as difíciles circunstancias que rodearon a chegada do músico bonaerense a Galicia. Corría o ano 2002, dramático a ambas as beiras do Atlántico. O derrubamento económico de Arxentina coincidiu coa marea negra do Prestige. «Os que viñemos de volta, os que logramos pasar, traemos a cultura mixturada para facer o camiño inverso».
viaxe en tres etapas
A raíz arxentina. O cedé baséase no folclore arxentino. Mercedes Eslamiada, León Gieco, o actor Héctor Alterio, Walter Ríos, María Lombas ou Suma Paz colaboran.
A fusión atlántica. Preside a mestura da música arxentina e peninsular. Uxía, Dulce Pontes, Mafalda Arnauth, Joao Afonso, Davide Salvado, Kepa Junquera, María do Ceo, Rosa Leiro, Cristian Silva ou o actor José Sancristán gravan con Juan Carlos Cambas.
A música nai. Dedicada á música galega, «que ten tantos puntos en común, como o tradicional Bailando con Rosiña, que podería ser unha polka do litoral arxentino».