Medio século de aventuras nas montañas de Ourense

Pablo Varela Varela
Pablo Varela OURENSE / LA VOZ

OURENSE CIDADE

MIGUEL VILLAR

O Club Alpino Ourensán cumpre 50 anos de vida: «Empezou sendo un pasatempo pola amizade duns cantos»

19 mares 2021 . Actualizado ás 10:04 h.

Beatriz Heras, de 88 anos, lembra que na década dos sesenta aínda non había pantalóns para as mulleres que facían rutas de montaña. «Chegou despois. Daquelas había moitas mozas que ían en saia. De feito, os primeiros pantalóns que tiven eu para as travesías foron feitos a base duns que eran arranxos dos dos meus irmáns», di.

Heras cóntao revisando álbums con fotografías en branco e negro na sede do Club Alpino Ourensán, que este luns cumpre 50 anos de vida tras ter tomado a testemuña do antigo Club Pena Trevinca no ano 1971. A esencia, pese ao cambio de denominación por motivos federativos, segue sendo a mesma. «Non é unha entidade con ánimo de lucro. Totalmente ao contrario. O que se busca é transmitir de xeración en xeración os coñecementos das persoas que están dentro dela. Compartilos cos máis novos», explica Mar Pallás, a actual presidenta. «Empezou sendo un pasatempo pola amizade duns cantos», agrega Heras.

Entre eses cantos figuraban apelidos como os das familias Villalba, Redonet, Tovar, Gurriarán ou Senra. «¡Non quixese esquecerme de ningún!», di Beatriz tras enumeralos. Ela aínda conserva a súa primeira ficha como socia e tamén lembra cal foi o seu debut nunha ruta de calado: desde Montederramo rumbo a San Mamede, cunha imaxe xélida non moi diferente á deste último inverno nas alturas onde se sitúa a ermida.

Foi bastantes anos máis tarde, xa nos momentos previos a formalizar o Club Alpino Ourensán, cando lograron dispor dun refuxio na cabeza de Manzaneda, coñecido como Pena do Caldeiro, antes mesmo de que a estación invernal arrincase a súa andaina. Foi unha cesión de terreos da Mancomunidade de Montes da comarca o que facilitou aquel paso adiante. «A idea era que fose por un século e a cambio dunha cantidade simbólica: cen das antigas pesetas. Construíuse o refuxio na parcela sen ánimo de lucro e o que faciamos era desprazarnos case cada fin de semana de inverno e levabamos nosa comida alí», di Heras. Na súa primeira excursión ao pico recibiron a axuda do pai Silva, que lles facilitou un autobús da Cidade dos Raparigos para poder desprazarse. E como en toda aventura nos seus principios, houbo obstáculos. «Quedamos ancorados no barro», lembra Heras. Pero puideron as ganas e tamén o interese pola montaña, onde chegaron a pór en marcha un telebaby, similar a un telesquí pero enfocado para nenos.

Eran os anos do bum do esquí. «Había moita xente que estaba encantada porque se quería levar unha foto de recordo», di Ignacio de Rafael Ramos, espeleólogo e bombeiro municipal na cidade de Ourense. El tamén é socio do Club Alpino, que engloba varias disciplinas deportivas que van máis aló da montaña e a neve. Ramos, que chegou a explorar simas do Cáucaso como a famosa Krúbera-Voronya (Xeorxia), tamén coñece de corrida as profundidades de covas na serra de Enciña de Lastra e mesmo os Picos de Europa. Porque no Club Alpino Ourensán hai quen se lanzou a outras latitudes para coroar outras cimas. «Paco Martínez seguramente foi un dos primeiros, senón o primeiro na década dos setenta», di Ignacio. No currículo de Martínez figuran varias alturas de máis de 4.000 metros nos Alpes xa no 1971.

Precisamente os Alpes están na folla de ruta do Club Alpino polo seu medio século de vida. A pandemia tamén obrigou a que a entidade bote o freo de man cos actos que xa tiña previstos, pero a ilusión por reactivalos non se perde. «En datas moi marcadas como é este aniversario intentamos dar un pasito máis. Gustaríanos facer un campamento, sexa nos Pireneos ou os Alpes. Coas idas e vindas pola situación sanitaria sabemos que será complicado, pero non se sabe aínda que pasará», razoa Mar Pallás. Pero ademais de subir montañas, se o covid-19 o permite, tamén contemplan baixar ás entrañas da Terra. Barallan outro campamento especial de espeleología a escala galega, coa Cova do Rei Cintolo (Mondoñedo) como unha posible opción para executalo. «Aínda que, unha vez máis, coa que está a caer, está por determinar», incide Pallás.