Galicia busca unha denominación de orixe para amparar as súas oliveiras

Galicia conta cunha ampla tradición no cultivo da oliveira. Diso dan fe as árbores centenarias que crecen en zonas de Lugo e Ourense. Pero é que, ademais, este cultivo cobrou protagonismo nos últimos anos, pois cada vez son máis os que se inician no mundo da oliveira. Por iso é polo que a Asociación de Produtores de Aceite e Oliva de Galicia leve un tempo traballando para conseguir unha fórmula que permita acreditar a oliva que se produce en Galicia. A opción que cobra máis forza é a de pór en marcha unha denominación de orixe, un proxecto no que xa se está traballando en colaboración coa Consellería do Medio Rural. Paralelamente, na Misión Biolóxica de Galicia seguen adiante coas investigacións para identificar variedades autóctonas desta árbore. As plantas das dúas que xa contan con todas as certificacións, a brava e a mansa galega, poderán comprarse nos viveiros a finais deste ano.

«A ver se este ano conseguimos, polo menos, pór en marcha algún sistema de trazabilidade», explica José Antonio García, presidente da asociación galega. Asegura que un dos problemas cos que se atopa o sector «é que aquí se está vendendo como galega moita oliva de fóra» e por iso considera que chegou o momento de acabar coa picaresca. «Levamos tempo pelexando por unha Indicación Xeográfica Protexida, algo que nos distinga», argumenta. Pero agora todo parece indicar que, finalmente, será unha denominación de orixe o que ampare a produción galega de oliveiras. Niso estase traballando, aínda que queda moito por facer, recoñece García. «A materia pendente dos produtores é que rexistren as súas leiras. Na asociación estámolo facendo, coa axuda de Medio Rural, pero se non hai ese rexistro non podemos facer nada», argumenta. Nin solicitar axudas, nin acreditar a procedencia das producións... A futura denominación de orixe tería unha base territorial, é dicir, só se poderían acoller a ela plantacións situadas en determinados terreos. «Estamos a facer estudos con base histórica, porque hai moitas zonas onde historicamente se cultivou oliveira como Quiroga, Ribas de Sil, ou Verín... que son as que entrarían na denominación», argumenta.

En todo este traballo de pór en valor a oliveira colabora tamén o equipo de viticultura da Misión Biolóxica, dependente do Consello Superior de Investigacións Científicas. Grazas ao patrocinio da Fundación Juana de Vega está a desenvolverse un estudo para ampliar e completar a recuperación de variedades de oliveiras autóctonas. Os técnicos percorréronse Galicia e seleccionaron 130 árbores centenarias que, tras analizalos, deron como resultado 17 novas especies de oliveiras propias de Galicia. Dous delas xa se catalogaron e rexistrado, e foron postas a disposición dos viveiros para que as comercialicen, algo que sucederá a final de ano. Son a mansa e a brava galega. «Dan unha calidade de aceite impresionante», explica a investigadora Carmen Martínez.

As plantas están xa nos viveiros, pero aínda non chegaron ao mercado. E iso que teñen moita demanda. «Todos os días recibimos chamadas de produtores interesados en plantar», asegura Martínez. «Si que hai moita demanda, pero desde a asociación non estamos a recomendar facer grandes plantacións destas variedades porque non temos moitos datos sobre como van comportarse», explica García. Sostén que aínda lles faltan datos sobre o rendemento que poden ter estas especies e móstranse cautos sobre facer grandes plantacións.

---

---

---