Xosé Lois Ripalda pescuda na historia de Pepa Loba

Suso Varela Pérez
suso varela LUGO / LA VOZ

O Carballiño

Xosé Lois Ripalda publica unha obra sobre a figura de Pepa Loba
Xosé Lois Ripalda publica unha obra sobre a figura de Pepa Loba CEDIDA

Ou escritor lucense presenta unha novela case documental na que mestura historia, lenda e literatura sobre esta mítica bandoleira galega

12 jun 2022 . Actualizado ás 18:51 h.

Pepa Loba segue a ser unha figura mítica en Galicia, onde ás veces non se sabe discernir que hai detrás da súa figura de lenda e que hai de historia real. Esta famosa bandoleira galega de finais do século XIX,? que segundo a tradición oral conseguiu a súa fama asaltando camiños e roubando aos caciques e aos curas, abriu o interese do escritor e etnógrafo Xosé Lois Ripalda (Erbedeiro, Carballedo, 1940), que vén de publicar o libro «Pepa Loba, entre a historia e a lenda».

O autor amosa un pouco de luz sobre a figura desta muller a través dunha novela con ton documental e na que lle pon voz ás súas ideas e andanzas. Baseándose nas tradicións orais, nas referencias populares, nos versos de poetas contemporáneos de Pepa Loba e ás poucas referencias históricas que hai sobre ela, Ripalda tece un relato no que se explican moitas das circunstancias que obrigaron a Pepa Loba a comandar unha cuadrilla de bandoleiros.

O propio autor do libro, que está editado por Ir Indo, explica que as condicións de vida que tivo desde nena inevitablemente a condicionaron no futuro, cun episodio que a marcou, como foi a violación da súa nai.

A obra de Ripalda é toda unha declaración de apoio a unha muller que exemplificou a loita, non só dos pobres e oprimidos na Galicia do século XIX, se non tamén a batalla feminista. Precisamente o volume do autor lucense está dedicado ás mulleres que sufriron e sofren a incomprensión. Pero tamén hai lembranza para a loita social, e para iso está a frase coa que empeza o libro, atribuída a Emiliano Zapata: «O que queira ser aguia, que voe, o que queira ser verme, que se arrastre, porén que non berre cando o trepen».

Anexos

O libro de Ripalda recolle varios anexos, como poden ser os versos de poetas galegos, cantigas que falaron das andanzas de Pepa Loba (por exemplo polas terras de Mondoñedo e por Terra Chá), ou un apartado específico para as celebracións no Carballiño da feira e festa de artesáns Pepa Loba. O volume amosa as fotos de varias destas festas, en clara homenaxe aos organizadores deste evento, así como algúns dos fermosos carteis das edicións xa celebradas.