Médicos do rural galego: «Ás veces paso, saúdo ao paciente e doulle cariño, que é importante»
O Bolo
A orografía, a presenza de animais ou a neve dificultan o traballo diario dos médicos do rural galego
03 abr 2018 . Actualizado ás 20:49 h.Manuel Rey Rionegro é médico de primaria no centro de saúde do Bolo (Ourense) por decisión persoal. Con experiencia en medicamento especializado, no 2011 o corazón deulle un susto e decidiu dar un cambio á súa vida. Desde entón, atende aos pacientes deste municipio cunha superficie de 91,17 quilómetros cadrados, composta por 28 pobos diseminados por unha orografía moi especial. «O traballo é moi variado, sobre todo a nivel médico. Os pacientes adoitan ser persoas maiores e moitas veces tes que facer tarefas administrativas». Refírese, por exemplo, a dicirlles como tomar os tratamentos que lles deron nos hospitais, a lerlles os prospectos ou a confirmarlles cando teñen a vez cun especialista, entre outras cuestións. «Son traballos que fas con gusto, porque son persoas maiores e necesitan este tipo de axudas», di.
Rey Rionegro traballa pola mañá no centro de saúde con cita previa e pola tarde está de garda, neste caso compartida co municipio da Veiga, con cuxo médico rota: «Son unhas zonas especiais debido ás comunicacións. Cando facemos a garda temos 57 pobos, moitos deles deshabitados. Coñecemos moi ben os accesos, pero o principal problema é a meteoroloxía, xa que moitos quedan incomunicados cando neva», explica. Neses casos é moi importante a axuda das ambulancias do 061 ou de Protección Civil. «Eu teño unhas rodas moi boas no coche por este motivo. Normalmente o 061 diche que chegues ata onde poidas e alí recóllenche. E ás veces non podes facelo no tempo que necesitarías», engade. Durante estas gardas debe estar sempre localizado en lugar non máis afastado de 20 quilómetros do concello.
Explica que a relación cos pacientes no medio rural é moito máis familiar que nas cidades ou vilas: «Atopeime aquí cunha familia grande de xente». En ocasións, aínda que non sexa chamado por unha urxencia, Rey Rionegro achégase ás casas dos pacientes que sabe que teñen unha situación complicada para comprobar se necesitan algo. «Paso, os saúdo e doulles unha mostra de cariño, que é moi importante». E máis nestas zonas onde hai moitas persoas de idade avanzada que viven soas. «Non é a miña función, pero en máis dunha ocasión tiven que dicir a alguén que non pode vivir só. Pero este é un tema social e moitas veces prefiren estar aquí». De todas as maneiras, subliña, a relación entre os veciños é moito máis próxima e axúdanse no que necesitan: a desprazarse ata o centro de saúde, a avisar ao doutor ou a trasladar ao médico con vehículos para a neve ata a casa dun enfermo.
-«Que tal, Luís? Así me gusta, que movas os músculos, é o mellor que hai para a diabete» -dille Rey Rionegro a un veciño que atopa de camiño a unha visita a un domicilio.
-«Pois... así, así. A perna dóeme un pouco. A ver se un día paso por alí» -responde o home mentres acaba de cortar unhas rosas diante da súa casa.
O médico ourensán vai de camiño ao santuario das Ermitas, onde atende aos monxes e tamén ás persoas que pasan tempo no mosteiro para coidar certas doenzas. Manuel Rey Rionegro viaxa sempre acompañado dunha enfermeira, coa que se complementa dependendo do caso. «A compaña tamén é boa. No inverno ás cinco da tarde é de noite e andar por estas estradas ás veces é complicado. Non só se hai neve, senón porque pode cruzarse algún animal diante do coche. Iso pasoume», explica.
«Paso, os saúdo e doulles mostras de cariño, que é o máis importante para moitos»
Nestas zonas, moito dos pacientes están encamados. E esta situación complica tamén o traballo dos médicos. «Moitas veces tes que atender a xente que vive a moitos quilómetros do centro de saúde. Desprazarche alí leva tempo e aínda que ás veces poderían solucionarse con pouca cousa, é necesario que sexan atendidos por un médico», relata. Por iso coñecer a realidade dos pobos é moi importante para organizar o traballo dos servizos sanitarios. «Esta área é moi especial e non se pode só mirar nun mapa as distancias entre os pobos. Porque 20 quilómetros aquí non son iguais que noutros sitios. Este é o gran problema. Non é normal, pero se teño que visitar a dúas persoas en dous lugares afastados é complicado; sempre dou prioridade ás patoloxías graves», sinala. As patoloxías comúns son a diabetes e a hipercolesterolemia. «É triste dicir a unha persoa de 80 anos que non pode comer unha cousa, parece que lle quitas a alegría de vivir. Pero hai que limitalos», explica. «¡E que anden, que anden!», sentenza.