«Ás veces o sistema péchase tanto en si mesmo que esquece para que está feito»
O Barco de Valdeorras
Dionisio López Bellido, responsable da asistencia sanitaria en Ourense, analiza as súas debilidades e fortalezas
10 sep 2017 . Actualizado ás 05:00 h.En pleno debate sobre o novo proxecto de lei sanitaria de Galicia e o que suporá para os hospitais comarcais e a falta de poucas semanas para que o CHUO estree o seu novo edificio de hospitalización, Dionisio López (Salamanca, 1963), xerente da Estrutura Organizativa de Xestión Integrada (EOXI) de Ourense, Verín e Valdeorras dá a súa visión da situación actual e cal debe ser o futuro na área.
-Cambiou nestes sete meses de xestión a súa percepción da sanidade ourensá?
-Sigo dicindo que temos unha boa sanidade. Mellorable, é certo, pero estou convencido de que esta pode ser a mellor área sanitaria de Galicia. Pero para iso temos que seguir traballando en dous conceptos: integración e xenerosidade. E refírome a xenerosidade en todos: pacientes, facultativos, enfermería, auxiliares, persoal de cociña, de limpeza, de cafetería... Xenerosidade para achegar o que cada un poida achegar para que a saúde de cada un de nós sexa o máis importante. Ese mantra de que somos moitos, vellos e dispersos, que utilizamos non sempre cunha connotación positiva, é a nosa forza e o noso gran valor.
-Por que?
-Porque estamos 20 anos por diante do que vai pasar no resto de Europa e xa que logo temos a oportunidade enorme de exercer o liderado e dicir aos demais como se pode vivir máis e como se pode vivir con mellor condición sanitaria nunha situación complexa, como é a dispersión, que nos obriga a unha forma nova de tratar e a unha sanidade moito máis personalizada. Pero iso só poderemos facelo cunha mente aberta e non coa do queixume.
-Pero esa poboación cada vez máis maior e dispersa necesita recursos. Vainos ter?
-Para que poida haber decisións de calado necesitamos expor a situación da provincia en conxunto. Por iso necesitamos ser os 350.000 habitantes que somos e non dividirnos en trocitos. Iso é o que nos dá forza para pedir recursos. Nos criterios científicos necesitamos sempre unha masa crítica para demostrar resultados. Necesitamos un mínimo de pacientes para determinar como somos máis efectivos e que necesitamos. O obxectivo é que todos os ourensáns, vivan onde vivan, teñan as mesmas oportunidades de acceso en tempo, forma e especialidade.
-Hai quen di que iso é precisamente o que non se vai conseguir coa nova lei.
-Imos seguir facendo o que estamos a facer: integrar; que haxa un só servizo en todas as especialidades con zonas distintas onde se atende. Igual para o paciente de Rubiá, que para o da rúa do Paseo, coa mesma espera, as mesmas condicións técnicas e polos mesmos profesionais de alta capacitación. É a visión coa que traballamos desde que estamos aquí e así vai seguir. A futura lei, se chega, non vai impedir que sigamos ese camiño porque creemos que é a única forma de que toda a sanidade ourensá siga crecendo. A loita non é Ourense-Verín, ou Verín-Valdeorras, ou Valdeoras-Ourense. A loita é para sumar; máis é máis para todos.
-O cidadán das comarcas terá que desprazarse máis?
-Categoricamente non. Farao como ata agora, e posiblemente menos se somos capaces de integrar todos os servizos. Hai que falar de persoas que teñen que ser atendidas do mellor xeito posible, tendo en conta esas realidades dos factores demográficos, de dispersión, e mesmo de infraestruturas, porque a estrada desde O Barco non é igual que a de Verín. Para o paciente oncolóxico de Valdeorras será moito mellor ser tratado na maioría de procesos e probas no Barco; pero o que necesita un transplante cardíaco ten que desprazarse. E non aquí, senón ao hospital da Coruña, onde está os equipos máis especializados, que o son porque fan máis intervencións dese tipo concreto ao ano e xa que logo teñen ese plus de garantía. O que hai que conseguir é ter a mellor calidade asistencial en cada circunstancia. E o que de verdade non podemos nin debemos consentir é que o paciente que se despraza, sexa de Valdeorras aquí ou de aquí á Coruña, entre nunha lista distinta e tarde máis.
-Está satisfeito coas listas de espera da a provincia?
-Eu non estou satisfeito nunca. Os datos son bos pero son só un indicador. Eu prefiro unha espera algo maior pero con máis nivel resolutivo, que unha espera menor cun nivel ínfimo de calidade. Isto non é unha cuestión de números. Un paciente quere ir onde lle resolvan o problema, non onde lle manden volver moitas veces. Para conseguilo hai que traballar de forma distinta.
-Como?
-Con outra mentalidade que nos permita cambiar o modo de intervir e non malgastar tempo e recursos repetindo sempre as mesmas probas e os mesmos procesos. Se temos pacientes crónicos que ingresan moitas veces polo mesmo, hai que pensar que a próxima vez que veñan case seguro que é polo mesmo. Temos que darlle unha xestión de paciente diferente ao que vén a primeira vez e non sabemos que ten. Terá que ter un circuíto distinto. Temos que pensar en cada un dos pacientes e non en cada unha das estruturas sanitarias que temos. Ás veces o sistema está tan pechado sobre si mesmo que se esquece de para que está feito. As nosas estruturas sanitarias teñen que adaptarse aos pacientes que temos.
«As novas infraestruturas abriranse cando poidamos REVISAR facelo con garantías»
Un dos contratempos co que brega a actual dirección da área sanitaria é o Centro de Saúde do Couto. A instalación segue pechada un ano despois de que se citase aos primeiros pacientes, á espera de que o Concello de Ourense remate as obras de urbanización e outorgue a licenza de ocupación que negou ao Sergas precisamente por non estar realizada esa obra que se está aínda executando.
-Hai unha previsión de data para a apertura?
-Estamos a desexar, pero o que non podemos é tropezar dúas veces coa mesma pedra, que é algo moi humano pero debemos evitar. Probablemente poidamos REVISAR coñecer as primeiras previsións de datas sobre o mes de outubro, pero farase o día que poidamos REVISAR facer as cousas con seguridade e a pleno rendemento. As novas infraestruturas abriranse cando poidamos REVISAR facelo con garantías e aínda que o máis difícil xa está, porque está a obra o equipamento e a parte organizativa, haberá que revisalo e inspeccionalo todo.
-E o novo hospital?
-Mantense a previsión que avanzou o presidente de que os primeiros ingresos de pacientes comecen entre finais deste mes e principios de outubro.
-A comisión de centro ten dúbidas sobre quen serán os que enchan esas plantas experimentais.
-Eles teñen toda a información. O que quero aclarar é que experimental non significa outra cousa que formas novas de asistencia. As plantas son de hospitalización e haberá pacientes exactamente iguais a calquera outra planta. Ás veces esquecémonos que se hoxe facemos certas cousas distintas a como as faciamos antes é porque alguén innovou e demostrou que había mellores formas de abordar patoloxías ou métodos. Pois nós imos facer o mesmo, buscando mellorar na asistencia para que eses pacientes poidan recuperarse e irse á súa casa en mellores condicións; aínda que as plantas se chamen experimentais non imos facer experimentos raros. E dese camiño que abramos ímonos beneficiar todos no futuro.