O ADIF desfaise de dous vagóns dun tren descarrilado en Valdeorras tirándoos ao río Sil

María Cobas Vázquez
María Cobas O Barco

OURENSE

Atlas

O domingo avisou desa manobra á Confederación Hidrográfica Miño-Sil, pero non tiña autorización para facelo

05 ago 2020 . Actualizado ás 11:39 h.

O pasado martes, un tren de mercancías descarrilou uns centos de metros antes de chegar á estación de Sobradelo, no concello ourensán de Carballeda de Valdeorras. No convoi unicamente viaxaba o maquinista, que resultou ileso. Os 25 vagóns ían baleiros, así que non se produciu ningunha perda da carga. Pero varios vagóns quedaron nas vías, aínda que ocupándoas en parte, polo que o ADIF -o administrador de infraestruturas ferroviarias- tivo que interromper o tráfico ferroviario na zona para poder sacar o tren.

Os vagóns encarrilados foron desprazados por cabeza e cola, e fóronse devolvendo aos raíles os demais; salvo catro, que non foi posible volver colocar. Determinouse (segundo explican desde o ADIF) que era preciso apartalos para poder arranxar a vía e despois colocar un guindastre ferroviario coa que suspendelos para encarrilalos de novo.

Inicialmente os traballos presumíanse sinxelos, e desde a empresa ferroviaria anunciouse que antes da fin de semana restableceríase o servizo. Pero os traballos non están a ir ao ritmo previsto, e a dificultade é tal que desde o ADIF se entendeu como unha solución máis doado tirar dúas dos vagóns ao río Sil e sacalos despois augas abaixo.

Así o comunicou o domingo pola mañá a empresa a Confederación Hidrográfica Miño-Sil, que denegou tal posibilidade. «Chamaron ao 112 e dixeron que unha das opcións era botalo ladeira abaixo, e nós dixemos que non se podía facer, que non tiñan autorización», explica Alberto de Anta, comisario adxunto da Confederación. Podían ter conseguido o permiso (desde CHMS reclamábase xustificar que esa era a única posibilidade e analizar o posible dano ambiental), pero non o tramitaron.

Non había autorización, pero horas máis tarde os vagóns eran tirados cara ao río cunha pa escavadora de grandes dimensións. Un chegou ata a canle -tras levantar un gran rebumbio e levar por diante algunhas árbores de ribeira—, quedando unha parte dentro da auga, mentres que o outro rematou a súa caída no medio da ladeira. Aí seguen desde o domingo, mentres que os outros dous foron apartados das vías, polo que o ADIF traballa coa previsión de que mañá pola mañá poida devolverse a estrutura ferroviaria á normalidade. Aínda falta por saber cando serán finalmente retirados da zona.

Ao mesmo tempo, o ADIF abriu unha investigación para coñecer todos os detalles deste suceso. Están, din, «analizando a fondo todas as accións efectuadas durante as actividades de retirada do material descarrilado e, unha vez dispóñase de todos os datos, depuraranse no seu caso, as responsabilidades pertinentes».

Desde ese xestor público aseguran tamén que están a traballar na retirada dos dous vagóns e engaden que se procederá á restauración da contorna o máis axiña posible.

A ministra de Transición Ecolóxica: «É desatinado, deben sacalos de alí»

A ministra de Transición Ecolóxica, Teresa Ribeira, cualificou o suceso de «desatinado», e esixiu que os vagóns sexan retirados do río. «O xeito de despexar as vías ocupadas por vagóns descarrilados en ningún caso pode ser precipitalos á canle. Deberán sacarse de alí e aclarar o sucedido», demandou. A Confederación Hidrográfica do Miño-Sil (CHMS) abriu expediente, segundo anuncia Ribeira, e leva facendo probas desde o domingo para determinar se houbo algunha vertedura á auga «de hidrocarburos ou aceites», explica Alberto de Anta, comisario adxunto no organismo de conca. Son as posibilidades que se manexan, correspondentes ás engrenaxes dos propios vagóns, xa que ao non levar carga esta non puido derramarse. O domingo, a auga baixaba enlodada, debido á gran cantidade de po que se orixinou durante a caída dos vagóns. Ademais, está a comprobarse se o vagón que quedou no medio da ladeira está en zona de vixilancia da CHMS.

A investigación determinará se é oportuno abrir dilixencias previas que desemboquen nun expediente sancionador a ADIF (ou Renfe, que tamén colaboraba nos traballos). Todo iso á espera dos resultados das análises. Máis aló da contaminación que se poida producir, o que está claro xa é que o ADIF non contaba con autorización para esa manobra. E desde a CHMS, De Anta remarca que «o que dixemos é que non había autorización (e que esta necesaria, abrindo a posibilidade de solicitala con tempo e poder analizala) e non se contemplaba que se fixese», polo que, engade, «estimabamos que non ía pasar». Pero ocorreu. E o porqué é algo que tamén aseguran estar a investigar desde o ADIF.

No debate político

Pola súa banda, Galicia en Común, o PSOE e o BNG reclaman que se investigue o ocorrido e os nacionalistas piden tamén que o caso chegue á fiscalía por se puidese haber delito ambiental.