El tío de Miguel Ángel Blanco: «Non pasa unha semana sen que veña alguén a deixar flores no cemiterio»

Miguel Ascón Belver
miguel ascón OURENSE / LA VOZ

OURENSE

Santi M. Amil

O recordo do concelleiro asasinado por ETA segue moi presente para a súa familia da Merca

17 novs 2019 . Actualizado ás 19:17 h.

O secuestro e posterior asasinato de Miguel Ángel Blanco Garrido no ano 1997 xerou unha inmensa conmoción na sociedade española e marcou un antes e un despois na historia da banda terrorista ETA. O recordo daquelas datas permanece indeleble na memoria de todos os que entón tiñan a idade suficiente para comprender o que estaba a ocorrer, pero é especialmente doloroso para os seus familiares ourensáns. Os restos de Miguel Ángel foron trasladados discretamente ao cemiterio de Faramontaos, na Merca, no ano 2007. Alí vive o seu tío materno, Aurelio Garrido, xunto á súa muller, Pacita Vaqueiro.

Reciben a La Voz de Galicia na súa casa e na mesa teñen unha das características «txapelas» vermellas que usan os policías vascos. Acábana de traer. Un ertzaina deixouna como ofrenda sobre a tumba de Miguel Ángel xunto a unha coroa. «Non pasa unha semana sen que veña alguén a deixar flores no cemiterio», explica o seu tío, que di que tamén deixan cartas. Sobre todo no verán aparecen mensaxes -sempre cariñosas- de xente que visita a súa tumba desde distintos lugares do país, pero tamén desde o estranxeiro. «Despois de tantos anos hai moitísima xente que o segue tendo presente», destaca Aurelio.

Moitas visitas

Miguel Ángel naceu en Ermua, pero estaba moi unido á terra dos seus pais. El e a súa irmá Marimar tiñan unha idade similar á das súas primas, as fillas de Aurelio e Pacita. Estaban moi unidos. Viñan sempre que podían, «pero sobre todo o», contan os seus tíos. «Sempre que había unha ponte estaba aquí. Poñía uns vaqueiros e uns deportivos vellos e ía ao monte. Encantáballe isto. Algunha vez viña so por dous ou tres días e eu preguntáballe: Pero váleche a pena? E el dicía: «Cando volvo alí, chego novo», explica a súa tía. Era moi sociable e tiña gran relación cos mozos da zona. «Todos se acordan do na parroquia. Queríano moito», relata Aurelio, que lembra que Miguel Ángel tocaba a batería e, cando había festas nalgún pobo da contorna, buscaba o modo de unirse aos músicos por un intre.

Cando estaba en Faramontaos, falaba pouco de política. De feito, ao principio ocultoulles aos seus tíos que fora elixido concelleiro do Partido Popular. Cando se decataron, preguntáronlle se non tiña medo. Hai que lembrar que asumir esa exposición pública, con ETA secuestrando e asasinando, era todo un acto de valentía. «El dicía que non tiña inimigos, que so quería axudar para facer cousas boas polo pobo. El estaba obsesionado cun pabellón deportivo para que os rapaces non foran por malos camiños. Non se metía con ninguén e non desconfiaba de nada», conta Aurelio, que lembra que Miguel Ángel coñecía, polo seu traballo nunha xestoría, a un dos implicados no seu secuestro.

Fatal desenlace

A banda terrorista fixara a súa diana sobre el. Cando se soubo que fora secuestrado, ao principio os seus tíos confiaban en que fose algo rápido e simplemente por diñeiro. Se se pagaba un rescate, acabaría sendo liberado sen maior problema, crían. Pero, como ben é sabido, eses non eran os plans de ETA, que esixía o achegamento dos presos vascos ás prisións de Euskadi. O desenlace é máis que coñecido e o ocorrido tivo un impacto especialmente doloroso para as primas de Miguel Ángel. Unha delas desprazouse ao País Vasco cando pasou todo e viviu momentos moi duros. Pacita chegou a cuestionarse a súa fe e emociónase ao lembrar o sufrimento que tivo que pasar o seu sobriño durante o seu cativerio e execución. Aurelio lamenta, ademais, que o Goberno de entón non fose capaz de atopar unha solución: «A rabia que nos deu foi que Aznar non fixese nada».

Existe un consenso xeneralizado na idea de que o asasinato de Miguel Ángel marcou un antes e un despois na historia de ETA. O apoio social que aínda podía ter a banda viuse claramente debilitado. Centos de manifestacións, tamén no País Vasco, pediron a súa liberación. En Ourense houbo grandes mobilizacións que protagonizaron as portadas de La Voz de Galicia naquelas datas. Máis tarde, o cerco das forzas de seguridade ao redor dos terroristas ir estreitando e ETA acabou anunciando o abandono da loita armada no ano 2011. «Entonces non o creiamos, pero despois viuse que si», conta Aurelio.

Monumento

Anos despois de todo o ocorrido con Miguel Ángel, en Faramontaos levantouse un monumento na súa honra e ao longo dos anos hanse organizado varias homenaxes, algúns delas coa presenza da súa irmá Marimar Blanco , que tivo unha intensa carreira política e que chegou a ser deputada. Nun deses últimos actos estiveron presentes os defensores do pobo autonómicos. O estatal, Francisco Fernández Marugán, destacou que os valores de «liberdade e pluralidade» que defendía Miguel Ángel axudaron a derrotar ao terrorismo etarra. Aurelio agarda que dentro de tres anos, con motivo do 25 aniversario da súa morte, volva pórse en valor a memoria do seu sobriño, cuxo nome xa forma parte da historia recente de España.