Por que necesitamos vacinas universais

María del Mar Tomás Carmona MÉDICA MICROBIÓLOGA DO CHUAC, INVESTIGADORA DO INIBIC E PORTAVOZ DA SOCIEDADE ESPAÑOLA DE ENFERMIDADES INFECCIOSAS

OPINIÓN

Rayner Pena R. | Efe

26 ene 2022 . Actualizado ás 18:07 h.

Varios son os motivos que fan prioritario o desenvolvemento de vacinas eficaces fronte ás múltiples variantes do SARS-CoV-2 e/ou tipos de coronavirus pertencentes á familia de sarbecoronavirus. Ditas vacúas coñécense como «vacúas universais», tamén chamadas «pancoronavirus».

En primeiro lugar, a rápida e ampla expansión da variante ómicron a nivel mundial fai imprevisibles as consecuencias da mesma a medio prazo, así como posibles reinfecciones. É posible que a maioría das variantes que se desenvolvan non teñan impacto clínico nin epidemiolóxico; con todo, non se pode descartar que apareza unha variante que supoña un novo risco sanitario para a poboación.

En segundo lugar, comezan a xurdir dúbidas tanto na Axencia Europea do Medicamento (EMA) como entre expertos inmunólogos respecto ao uso dunha cuarta dose ou dose de reforzo fronte ás novas variantes. Por todo iso, necesítase un plan de continxencia co fin de evitar o incremento de casos que podería ter lugar o próximo outono e inverno, así como os posibles falecementos e comorbilidades asociados ás infeccións por coronavirus . Deben priorizarse as liñas de investigación que permitan o desenvolvemento das vacinas universais.

Destacan dous prototipos de vacinas, polos seus notables avances:

1.- Spike Ferritin Nanoparticle (SpFN) —nanopartículas de ferritina da espícula—, desenvolvida polo equipo de Barton Haynes, director do Instituto de Vacinas da Universidade Duke (EE.UU.) Dita tecnoloxía utiliza a proteína da espícula, pero cun método innovador como vehículo de transporte, a ferritina. A principal vantaxe deste vehículo, en forma de balón de fútbol con 24 caras, é que permite aos científicos unir as proteínas de espícula con múltiples cepas de coronavirus en diferentes caras da proteína. Publicáronse resultados inmunológicos moi positivos en macacos e en decembro pasado os investigadores realizaron un estudo en fase 1 en humanos que finalizou con potentes respostas inmunes, eliminando o virus de forma rápida sen opción de replicar nin na garganta nin nos pulmóns.

2.- Vacina GBP510 (coliderado por investigadores da Universidade de Washington ). Dita vacúa podería actuar fronte á familia dos sarbecoronavirus (onde se incluirían os coronavirus como SARS-CoV-1 e MERS), así como presentar eficacia contra diversas variantes do SARS-CoV-2, como alfa, beta, delta e ómicron. A súa base tecnolóxica céntrase na nanotecnoloxía e a proteína da espícula do SARS-CoV-2 pero presentada en fragmentos, o que favorece o desenvolvemento dunha potente e duradeira resposta inmune fronte a devanditos coronavirus.

En conclusión, a ciencia e a tecnoloxía poderíannos permitir dispor de vacinas universais ou pancoronavirus, e así continuar estando protexidos fronte á posible ameaza das variantes do SARS-CoV-2 e demais coronavirus.