O plus masculino de maternidade

Fernando Salgado
Fernando Salgado A QUILLA

OPINIÓN

CESAR QUIAN

13 abr 2021 . Actualizado ás 05:00 h.

Se vostede é pensionista home, ten dous ou máis fillos de calquera idade e xubilouse entre o 1 de xaneiro do 2016 e o 3 de febreiro deste ano, reclame. Ten dereito a cobrar o plus de maternidade que xa perciben as mulleres na súa mesma situación. A súa pensión aumentará un 5 %, un 10 % ou un 15 % en función do número de fillos. Os tribunais daranlle a razón. O último, o Xulgado do Social número 3 da Coruña, mesmo resolveu unha dúbida sobre os atrasos: teñen que abonarlle, integramente, o complemento de maternidade desde a data en que se xubilou.

E por que o dereito a percibir o plus só agarraches aos homes que comezaron a cobrar a súa pensión entre as dúas datas mencionadas? Sinxelamente porque antes do 1 de xaneiro do 2016 o complemento non existía. Nin para mulleres nin para homes. Foi creado por un decreto lexislativo do Goberno de Rajoy que entrou en vigor ese día, a partir do cal comezaron a percibilo todas as mulleres que tiveran dúas ou máis fillos durante a súa vida laboral. E o pasado 3 de febreiro foi modificado polo actual Goberno, precisamente para frear a hemorraxia de recursos que supuñan as sentenzas favorables ás reclamacións masculinas. A partir de febreiro, os novos pensionistas homes poden reclamar o plus, pero moi poucos lograrán superar a ardua proba esixida: deberán demostrar que as súas bases de cotización derrubáronse no período posterior ao nacemento dos seus fillos.

E que pasou entre as dúas datas citadas? Pois simplemente que veu o Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE) coas rebaixas. En decembro do 2019 sentenciou que a lei Rajoy discriminaba aos homes. Se o obxectivo do complemento era premiar a «achega demográfica», tamén os homes contribuíran o seu a ter fillos. Supoño que achegarían un 50 %. Quizais o propósito da lei era outro, o de compensar ás mulleres cuxa vida laboral se resentiu por mor da maternidade, pero a súa mala formulación fixo que embarrancase nas procelosas augas da xustiza europea. E esta outorgoulles aos homes o dereito a percibir o plus de maternidade, independentemente de que as súas carreiras profesionais resentíronse ou non polo nacemento ou a crianza dos fillos.

A sentenza abriu unha espita nas enflaquecidas arcas da Seguridade Social. E o Goberno propúxose pechar a fenda mediante dous mecanismos: denegar o plus aos homes que o reclamaban e, ao mesmo tempo, modificar a norma do 2016 vapuleada pola xustiza europea. O primeiro tapón funcionoulle a medias: os tribunais están recoñecendo aquel dereito, pero non todos os pensionistas se embarcan nunha demanda xudicial. O segundo funcionará a futuro, pero, ao non ter carácter retroactivo, deixa incólume o dereito de quen se xubilaron entre xaneiro do 2016 e febreiro do 2021. Así que xa o saben estes: reclamen. A experiencia indica que a Seguridade Social lles denegará por dúas veces o plus, pero á terceira, esta vez ante a xustiza, teñen moitas probabilidades de éxito.