Se ten 55, cobrará unha «pensión vital» de 1.000 euros

Jose Maria Dá Rocha CATEDRÁTICO DE UNIVERSIDADE DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA. ECOBAS-UNIVERSIDADE DE VIGO

OPINIÓN

11 oct 2020 . Actualizado ás 11:00 h.

Si, eu creo que chegará o día en que o estado deixará de pagar as pensións. Pero ese día esta afastado. Se vostede xa é pensionista non se preocupe. Pero se ten 55 anos (máis ou menos) creo que cobrará unha «pensión vital» de 1.000 euros. Esta son as miñas crenzas (as que utilizo para tomar as miñas decisións de aforro). Pero crenzas, hai tantas como persoas. Mellor explícolles como formo a miñas.

O sistema de pensións español é un sistema de repartición. Os ocupados reparten cos xubilados os bens que producen (o PIB por ocupado). Para calcular a pensión futura debe calcular dous números: un, a pensión media dividida entre o que produce cada ocupado; dous, o numero de ocupados por xubilado. Dividindo o primeiro entre o segundo obterá cantos impostos deben pagarse para soster o gasto en pensións (o gasto en pensións sobre o PIB). Se se pagan contribucións á Seguridade Social ou impostos a través de IRPF é irrelevante (a tesourería da Seguridade Social debe ser a última das súas preocupacións).

Antes do covid-19, a pensión media eran 1.000 e o PIB por ocupado 5.000 euros mensuais. Eu pensaba que habería 20 millóns de ocupados e 9 de xubilados. Xa que logo, o primeiro número a calcular é 0,2 e o segundo 2,2. Divida 0,2 entre 2,2 e obterá un gasto do 9,09 % do PIB. 10,9 % é a estimación da Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIREF).

Nos próximos 20 anos, crecerá o número de persoas maiores de 65 anos (11,2 millóns no 2030 e 13,9 no 2040). Se o número de ocupados mantense constante (este non é un escenario pesimista) o número de ocupados por xubilado será menor: 1,79 no 2030 e 1,44 no 2040. Se as pensións medias crecen ao ritmo dos salarios o gasto en pensións aumentará ata o 11,2 % no 2030 e ata o 13,9 % no 2040 (14,1 % segundo a AIREF). Eu non creo posible soster un aumento do gasto en pensións do 40-50 %. Sobre todo se seguimos endebedándonos e/ou non reducimos o desemprego.

Na miña opinión, o sistema de pensións reformarase para manter o gasto na contorna do 10 % do PIB. Ou ben atrasaremos a idade de xubilación ata os 70 anos (para manter constante o número de xubilados por ocupado) ou modificaremos formúlaa de cálculo (para manter en 1.000 euros a pensión media). Eu creo que ocorrerá o segundo: unha reforma «xusta» das pensións para crear unha «pensión vital» (non contributiva) de 1.000 euros igual para toda a poboación maior de certa idade. Así que, ¡se pode, aforre!