Demasiadas fobias

Francisco Ríos Álvarez
Francisco Ríos A MIRADA NA LINGUA

OPINIÓN

16 feb 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Os nenos sempre teñen un espazo na prensa. Accidentes, delitos dos que son vítimas, a educación, as vacinas, outros asuntos relacionados coa saúde... e agora o rexeitamento cara a eles nalgúns lugares, un fenómeno que se está denominando antiniñismo e niñofobia.

En español existe certa tradición na construción de termos que expresan rexeitamento ou aversión. Cando son sustantivos adoitan formarse a partir do nome do que causa esas reaccións e o elemento compositivo -fobia, adaptación do grego -phobía. Á súa vez, o primeiro termo procede con frecuencia dunha voz grega, como, por exemplo, en nosofobia (de nósos ‘enfermidade' e -fobia), ‘medo á enfermidade'; ou en xenofobia (de xeno ‘estranxeiro' e -fobia) ‘fobia aos estranxeiros'.

Son varias as palabras referidas aos menores nas que se percibe o grego paîs, paidós (‘neno'), que unhas veces se plasma en paido- e outras en pedo- . Coa primeira forma aparece, por exemplo, en paidología, a ciencia que estuda todo o relativo á infancia e o seu bo desenvolvemento físico e intelectual, así como en paidofilia e outras voces derivadas desta. Neste segundo caso, con todo, prosperaron as alternativas con pedo-, como pedófilo e pedofilia, a atracción sexual de adultos cara aos nenos.

Se seguimos ese modelo construtivo, para designar o rexeitamento cara aos nenos podemos unir paido- ‘neno' e -fobia en paidofobia . No uso alterna con pedofobia . Ningunha das dúas está nos dicionarios de lingua. Empréganse con dous sentidos: rexeitamento aos nenos e temor que causan estes, por exemplo a quen ten dificultade para asumir responsabilidades respecto deles.

Á aversión aos nenos tamén se lle dá o nome de misopedia, igual que en inglés, idioma no que se emprega así mesmo como misopaedia, ao que o Oxford pon a nota de raro e define como «odio ou aversión aos nenos». Miso-, do verbo grego que significa ‘odiar', forma compostos cultos como misantropía (‘rexeitamento ao trato con outras persoas') e misoxinia (‘aversión ás mulleres').

O caso é que case todos estamos nalgún grupo social que nos fai obxecto de fobias, desde a paidofobia á gerontofobia, pasando pola efebofobia e a ginefobia... que non é a fobia aos xinecólogos, senón ás mulleres.