A Venezuela de Nicolás Maduro é un desastre absoluto, sen paliativos. A crise económica, social e política na que sumiu ao país o sucesor de Hugo Chávez é gravísima, cun éxodo sen precedentes de cidadáns que tiveron que fuxir para buscarse a vida. A represión da oposición política, a destrución das institucións democráticas e a liquidación dos medios de comunicación non afectos ao réxime han ir in crescendo. É un país que xa só conserva a fachada dunha democracia, pero que se parece cada vez máis a unha ditadura, a un Estado errado. «Venezuela padece a traxedia humanitaria máis grave que viviu América Latina en dous séculos, unha especie de lento xenocidio pola fame, a pobreza e as enfermidades de todo un pobo por parte dunha camarilla de militares e truhanes», aseguraba a este xornal o intelectual liberal mexicano Enrique Krauze fai catro meses.
Maduro gañou o pasado mes de maio unhas eleccións ás que non concorreu a maioría da oposición por considerar que non había garantías de que fosen limpas. A principios de xaneiro tomou posesión. A Asemblea Nacional, o parlamento controlado pola oposición, reaccionou desafiando ao réxime ao negarse a recoñecer o novo mandato de Maduro por outros seis anos. Consideráronlle un presidente ilexítimo, un «usurpador». En resposta, o Tribunal Supremo declarou inconstitucional á Asemblea Nacional e anulou todas as súas decisións, entre elas a de nomear a Juan Guaidó, de 35 anos, como o seu presidente. Neste escenario inscríbese o movemento de Guaidó proclamándose presidente interino de Venezuela. Algo para o que tampouco ten lexitimidade. A súa decisión recibiu o apoio de toda a oposición e dos líderes no exilio. Pero o máis importante é que rapidamente o presidente Donald Trump recoñeceu ao novo mandatario. Seguíronlle Bolsonaro e outros presidentes latinoamericanos. O alcance desta operación aínda está por ver, pero é o intento máis serio de depor a Maduro desde que chegou ao poder.
Podería ter as horas contadas. Todo dependerá do que faga o exército nas próximas horas. O escenario máis terrible sería o inicio dunha guerra civil. Segundo o secretario de Estado de EE.UU., Mike Pompeo, o obxectivo é «establecer un Goberno de transición e preparar a Venezuela para unhas eleccións libres e xustas». Pero, o que é máis importante, chamaba aos militares venezolanos a «apoiar os esforzos para restaurar a democracia».
Krauze afirmaba na citada entrevista que unha intervención militar dos Estados Unidos en Venezuela sería «unha desgraza para Venezuela e todo o continente». Veremos en que queda a inxerencia de Trump, se só nun apoio diplomático ou vai a máis. É dicir, se recorre á invasión militar para impor o cambio de réxime. Con este presidente calquera cousa é posible. De momento, asegura que utilizará «todo o peso do poder económico e diplomático para presionar pola restauración democrática».