O discurso de Rajoy na tarde de onte rozou a perfección. E non só por describir a rebelión independentista na súa crúa e exacta realidade, senón por ter marcado unha distancia insalvable entre a súa sólida posición política e xurídica e as outras miopes posturas que, tratando de pescar en río revolto, intentaron meter o independentismo nun búnker inexpugnable. Para escribir isto non necesito disimular a miña opinión de que o PP é, neste crítico momento, a pedra angular do noso sistema democrático; porque tampouco necesito ocultar as diferenzas que manteño fronte aos tempos e métodos de Rajoy. Por iso, tras afirmar ao estilo portugués, que «primeiro Lisboa, segundo non hai, e terceiro Porto» (Rajoy foi Lisboa, e Rivera, se non Porto, Matosinhos), vou explicar por que o discurso de Rajoy, case perfecto, non mereceu matrícula de honra.
Non foi perfecto porque non soubo recoñecer que todos os elementos necesarios para activar o artigo 155, estaban sobre a mesa, como mínimo, o 8 de setembro. De ter recoñecido isto, tamén podería explicarnos que a única razón pola que tolerou o caos das dúas últimas semanas, e especialmente o dos días 1 e 10 de outubro, ten moito que ver co PSOE, e que, de ter activado antes o 155, non se vería obrigado a ocultar que a saída das empresas de Cataluña é un responsabilidade de dobre dirección, xa que tan certo é que as empresas se exilian porque alguén as puxo contra as cordas, como que non quedan porque os partidos constitucionalistas non protexeron en forma o seu dereito a permanecer.
Tamén cualifiquei o discurso con 9,6 porque Rajoy nunca di, aínda que é o seu deber lembralo, que, aínda que é certo que a descentralización territorial poderá seguir avanzando sobre unha reforma federal da Constitución, nada diso sucederá se non hai consenso para reforzar -ao estilo alemán- a unidade do Estado, mellorar o control federal sobre os posibles desvíos dos futuros reinos de taifas, e eliminar todas as expectativas de que o independentismo poida progresar surfeando sobre o caos. Finalmente, tampouco mereceu a matrícula porque non soubo recoñecer que, para facer indiscutiblemente necesario o recurso ao 155, sen deixar que o PSOE optase por marear unha bandada enteira de perdices, tivo que tolerar a desorde ata os lindes da temeridade.
A pesar de todo, aínda teño a esperanza de que tanto Rajoy como Sánchez, e todos os buenistas e mediadores que sementan o seu desconcerto pola pel de touro, teñan aprendido estas dúas cousas: que, se hai que mediar en algo, téñennos que dar a vez os palestinos, kurdos, nixerianos, norcoreanos, negros de Alabama, sirios, ucraínos e libios; e que -se non o digo rebento- «o que tolerou a desorde para evitar a guerra, tivo primeiro a desorde e ten agora a guerra».