Carmen e as criptodivisas

ÁLVARO GALIÑANES, director de Investimentos de Santander Private Banking Xestión

MERCADOS

Bitcoin
Bitcoin Dado Ruvic | REUTERS

A diferenza dunha moeda como o euro, o ien ou o dólar, nas que detrás do prezo existe a política fiscal e monetaria dun goberno, neste novo modelo non existe nada disto

20 jun 2021 . Actualizado ás 05:00 h.

Non se se lles falei de Carmen. Carmen é clienta e amiga á que levo xestionando o seu patrimonio fai xa uns cantos anos e cando nos vemos, ademais de repasar os seus investimentos, acostumamos charlar do divino e o humano. Falando fai uns días das calores temperás, de que iamos facer no verán e tras repasar a estratexia para os próximos meses, preguntoume se cabería a posibilidade de que tivésemos parte dos investimentos tamén en bitcoins : dixo que vira subir o prezo como a espuma e que agora, que están máis baratos, era o momento de comprar.

«Carmen, a ver como che conto isto porque ten moita faragulla», respondín. «Aínda coa enorme caída destas semanas, o certo é que se cambiásemos só mil euros por bitcoins en febreiro de 2017, agora acumulariamos unha considerable cantidade de diñeiro. Imos, que teriamos multiplicado por 30 noso investimento. E todos sabemos que poucos investimentos haberían rentado tanto durante estes 4 anos. Pero Carmen, entendes ben que é un bitcoin?, como funciona? Porque non é como un bono ou unha acción, que con independencia de que suba ou baixe de prezo no mercado, hai un negocio real detrás que vende roupa, fabrica taboleiros para a construción ou comercializa produtos avícolas. Carmen, tes claro que nin bitcoins nin ningunha outra das chamadas criptomonedas en realidade son unha moeda como o é o euro, o dólar ou calquera outra divisa de uso corrente?. Ás criptodivisas pómoslles o apelido de divisas porque serven de medio de pagamento, pero nada máis», advertinlle.

Entón díxenlle a Carmen que non iamos volver a primeiro de Economía, falando do que representa o diñeiro para a sociedade, nin como ao longo da historia cambiara de forma. Sexa en moedas, billetes ou anotacións en conta, o diñeiro representa un ben aceptado como medio de pagamento en intercambio de bens ou servizos e sabemos que, para que conserve o seu valor, debe ser «escaso» e digamos que o poder de crealo debe residir exclusivamente en mans estatais. E tamén sabemos por experiencia que se a cantidade de diñeiro crece a maior ritmo que a de bens, xérase inflación. «Carmen, unha inflación que brillou pola súa ausencia nos últimos anos, pero da que che falei xa e sobre a que sin duda imos ler ríos de tinta. Pero iso é tema doutra charla, un debate serio para os Tesouros o de que calquera libremente poida emitir divisas sen control», proseguín.

Entón ela preguntoume que é exactamente un bitcoin. Expliqueille que as criptodivisas e as transferencias funcionan dun xeito moi distinto a como traballan os sistemas de pagamentos que podemos chamar «tradicionais», na medida na que non fai falta que un terceiro interveña cando dúas persoas, por exemplo, transfírense diñeiro entre as súas contas tras unha compra venda. Con este mecanismo, se por exemplo a empresa A quere mandar diñeiro á empresa B, o propio sistema valida e certifica toda a operativa a través dun proceso chamado Blockchain (en castelán cadea de bloques) e que, en poucas palabras, chámase así porque todas as operacións se van concatenando unhas con outras nun mesmo documento. No mecanismo interveñen unha infinidade de participantes, chamados mineiros, que compiten entre eles para ser os primeiros en certificar «contratos», resolvendo unha especie de acertijo, e que cando un o consegue engade a información de todos os contratos para certificar á cadea e de novo comparte con todo o sistema a información actualizada con todas as transaccións de xeito acumulado.

«E que pinta o bitcoin en todo isto?», preguntou ela. «Carmen, é a moeda deste novo ecosistema», aclárolle. Cando un mineiro certifica os contratos, o sistema automaticamente asígnalle unha cantidade de novos bitcoins e, doutra banda, o mineiro cobra en bitcoins por certificar contratos aos usuarios, imos… coma se usásemos euros, pero non é o mesmo. Cando o bitcoin minouse por primeira vez en 2009 (minar é a palabra coa que se resume todo este proceso), cun bloque un mineiro gañaba uns 50 . Ao longo do tempo e froito da enorme cantidade de participantes, a recompensa hase ir reducindo moito, ata os 6,25 de hoxe en día. Así que os que están dentro do sistema reciben bitcoins por participar, e para os de fóra do sistema, o único xeito de tomar parte nel é comprando bitcoins no mercado, que cotizan, e que é o que vimos caer de prezo de xeito moi rápido en poucas semanas.

«Quere dicir isto que con todo o que me contas a cantidade de bitcoins crecerá indefinidamente?», pregunta ela. Explícolle que, en principio, non. Porque o que deseñou todo este sistema ?que, por certo, é anónimo, pero faise chamar Satoshi Nakamoto- limitou desde o principio a 21 millóns a cantidade de criptomonedas e a última vez que o mirei xa se xeraron case 19 millóns, de modo que queda pouca marxe xa. Cando se chegue ao tope, os mineiros xa non recibirán compensación do sistema, pero poderán cobrar aos participantes por «certificar contratos». É dicir, volveremos a un sistema con intermediarios.

«Carmen, como sempre, hai moitas razóns polas que o prezo voou ata os máis de 53.000 euros que chegou a cotizar a mediados de abril. Hainos que ven valor precisamente en que ao ser limitada a oferta, os que queiran participar do Blockchain, teñen obrigatoriamente que pasar polo aro e comprar a criptodivisa para transaccionar. Tamén os hai que ven valor como activo refuxio en momentos tan complicados como os que vivimos desde marzo de 2020, cando todo caía sen sentido. Inflúe tamén que certas plataformas de pagamentos, como Paypal, anunciaron que van aceptar criptodivisas como pagamento, ou que simplemente Elon Musk, CEO de Tesla e SpaceX, cambiou a descrición da súa conta de Twitter e incluíu o hashtag #bitcoin, e iso só fixo que o prezo subise máis dun 20% en poucos días ou que primeiro dixese que aceptaría o pagamento dos coches Tesla na criptodivisa.

»Está claro que como calquera activo que cotiza, podemos investir nel. Pero non esquezas de que, a diferenza dunha divisa como o euro, líbraa, o franco suízo, o ien ou o dólar norteamericano, tras o seu prezo está a política monetaria e fiscal do seu goberno, e a credibilidade sempre está implícita nel; no caso das criptodivisas, non hai nada diso. Só especulación.

»Eu recomendaríache que se che decides a comprar, fágalo a través de instrumentos que teñan un comportamento relacionado coa cuestión porque invistan en compañas que participan do sistema: «mineiras», pasarelas de pagamentos, empresas que fabrican microprocesadores ou cartóns gráficos especiais para estes cálculos, etc. E, como sempre, Carmen, con cautela.

»Eu, como che dixen, en canto consiga xuntar un par de días libres aproveitarei para visitar a miña terra galega, que sempre que vou é por traballo e non por pracer e, en ausencia da histórica A Italiana, buscarei alivio ás calores temperás do verán noutro dos templos do xeado coruñés».

Álvaro Galiñanes é director de Investimentos de Santander Private Banking Xestión