Os emprendedores hanse visto especialmente golpeados pola urxencia sanitaria: caída de ingresos e peches forzosos marcan as reivindicacións das organizacións do sector, que reclaman que se prolonguen as axudas
18 oct 2020 . Actualizado ás 05:00 h.As redes sociais están alagadas de chistes e memes sobre os autónomos, uns «superheroes» que dormen sen deixar de facer números e que xamais se van un mes de vacacións nin enferman -ou, se o fan, non deixan de traballar por iso-. O colectivo, que ao peche de setembro integraban 3.255.283 afiliados ao RETA (Réxime Especial de Traballadores Autónomos), 207.556 en Galicia, afronta o futuro con máis incerteza da que para eles xa é habitual. E é que a crise sanitaria que estalou en marzo, e que ameaza con non dar tregua tampouco este outono, pon en perigo a súa capacidade para manterse á boia. Por iso, recentemente pactado co Executivo a prolongación ata o 31 de xaneiro dunha batería de medidas de apoio, que inclúe, entre outras, prestacións ordinarias e extraordinarias por cesamento de actividade ou peche obrigado, as organizacións do sector non baixan os brazos e insisten en facer máis tupida a rede de protección. Así, a súa listaxe histórica de demandas para deixar de ser un traballadores «de segunda» ampliouse agora con novas preocupacións para as que reclaman resposta ao Executivo. A continuación analízanse as principais:
A prestación por cesamento de actividade, o salvavidas
As asociacións de autónomos coinciden ao sinalar a importancia que tivo para a supervivencia do colectivo a posta en marcha de medidas extraordinarias tras a eclosión da pandemia. «Máis aló de que a conxuntura asoma un horizonte de urxencia económica, entendemos que, tal e como se precipitou esta crise, di moito da situación de fondo, estrutural, do colectivo de autónomos. Non nos demos conta do importante que é contar cunha rede de protección social. Ata agora», resume desde a Unión de Asociacións de Traballadores Autónomos e Emprendedores (UATAE), o seu portavoz, Curro García Corrales , pondo en valor a importancia da prestación -tanto ordinaria como extraordinaria- por cesamento de actividade.
A axuda extraordinaria, vixente ata o 30 de xuño e logo substituída por reducións nas cotas, foi clave, xa que chegou practicamente ao 50 % do colectivo (1,6 millóns de traballadores), como lembran desde a Federación Nacional de Asociacións de Traballadores Autónomos (ATA). Tras o acordo acadado en setembro entre o sector e o Executivo, prorróganse ata o 31 de xaneiro os mecanismos de soporte aos emprendedores. De feito, agora poderán acceder á prestación por cesamento de actividade tamén os autónomos en pluriactividad ou os acollidos á tarifa plana, que ata o 30 de setembro quedaban fóra das axudas, ademais de haber salvavidas tamén para os autónomos estacionais.
Pero o medo persiste e os rebrotes agudízano. Temen atoparse sos o 1 de febreiro. «Vemos que hai un millón de emprendedores que están na corda frouxa, porque, no mellor dos casos, están a vender un 60 % menos que o ano pasado, e non saben canto poderán aguantar. Un, dous, tres meses. Logo superaranlles os gastos fixos», explica o secretario xeral de ATA, José Luis Perea.
Por iso defenden a necesidade de prolongar durante máis tempo as medidas de soporte, sendo conscientes -como admite Perea- de que «as arcas do Estado dan para o que dan». Respecto diso, desde UATAE apuntan que haberá que «focalizar os estímulos nalgúns sectores, os máis afectados», porque é evidente que a recuperación vai ser «máis lenta e máis asimétrica», tanto por territorios como por sectores, do previsto inicialmente. «Nun ano hanse perdido 15.000 autónomos en comercio e máis de 4.800 en hostalería», lembra García Morales , salientando que «pasar desta rede de protección excepcional á nada non será posible». Prognostica, por iso, que autónomos e Goberno terán que volver sentarse: «Oxalá non fose necesario, pero todo indica que o será».
Ampliar a carencia das LIÑAS ICO
É a preocupación máis perentoria. No decálogo de medidas urxentes que ATA remitiu ao Executivo o mes pasado, a organización reclamaba estender as liñas ICO de liquidez ata o 1 de abril do 2021, así como prolongar o período de carencia ata 24 meses. «Ata agora o que se está pagando son os intereses, pero o período de carencia vence en marzo e en abril, tal e como están as circunstancias, a maioría dos negocios non vai estar en condicións de comezar a devolver os créditos, porque a actividade non se recuperou o suficiente», explica Perea.
É vital -engade- porque «se un autónomo entra en moura, ten un problema el, a administración e o banco», por iso defende como «máis razoable» chegar a solucións conveniadas coas entidades financeiras e a administración para alongar os prazos. Polo risco que unha morosidade disparada suporía para a banca, as outras dúas asociacións do sector, UPTA e UATAE, comparten o optimismo de ATA sobre acadar unha acordo.
«As liñas ICO, pensadas como parte da solución, non poden ser máis asfixia e parte do problema», engade García Morales , pondo o acento na necesidade de facer unha reflexión» sobre o papel da banca privada «e a falta de banca pública que axude a quen soportan sobre as súas costas o peso da maltreita actividade económica».
Baixar o IVE en sectores castigados
Estimular o consumo, agora retraído pola falta de confianza, é outro dos retos que as organizacións sinalan. Como facelo? ATA avoga por unha redución temporal do IVE (de ata o 50 % do tipo) para os sectores máis afectados, como hostalería, turismo, cultura, barbería ou ximnasios. Destacan que iso precisamente é o que fixeron outros países europeos para estimular o consumo. «Parécennos interesantes tamén iniciativas como a da Junta de Andalucía, cun desconto do 25 % a todos os andaluces que estean tres noites de hotel de outubro a maio», propón Perea.
Desde UATAE matizan que, aínda que o IVE é un imposto «profundamente inxusto», porque grava o consumo e non a capacidade económica, consideran que é «importante» estudalo para algúns sectores, pero que acompañándoo doutras medidas fiscais, «porque non pode ser que un zapateiro de barrio tribute máis que Amazon». Apostan por unha reforma máis xeral do marco fiscal.
?Segunda oportunidade
Outra das cuestións que preocupa é a situación na que quedarán os autónomos que sucumban ante esta crise. «É importante asumir que haberá un número elevado de negocios que non sobrevivirán. No noso último barómetro sete de cada dez autónomos dicía que non poderían soportar un segundo confinamento. Por iso é importante que, chegada esa situación, ese peche non se converta nunha ruína para sempre. Hai que facilitar apoio xurídico para os procesos concursais», advirten desde ATA, que tamén reclama a creación dunha rede de mentores empresariais para a prevención das quebras e a reorientación dos negocios, mediante a súa dixitalización.
Cotizar polos ingresos reais
É unha reclamación histórica das organizacións de autónomos e esta mesma semana comezaron a negociar a reforma do sistema co Ministerio de Seguridade Social. Adecuar as cotizacións aos rendementos reais do negocio permitirá -argumentan- acceder a pensións e prestacións sociais (desde a baixa por enfermidade á de maternidade ou paternidade) dignas. Queren deixar de ser traballadores de segunda e saír do cuarto traseiro da precariedade, din.