Esta vez non é diferente

Ivonne Pousa RESPONSABLE DE BANCO MEDIOLANUM NA ZONA NORTE DE ESPAÑA

MERCADOS

30 jun 2023 . Actualizado ás 11:28 h.

Esta vez é diferente». Esta é unha das frases, referidas ás bolsas e a economía, que durante estes días máis me din os meus clientes. Por iso é tan importante que os asesores acheguemos, agora máis que nunca, aquilo que mellor sabemos facer e co que máis podemos contribuír: acompañar aos aforradores para que afronten do mellor xeito posible esta situación e os seus efectos nos mercados.

Porque, aínda que nós sempre explicamos desde o principio a todos os nosos clientes, utilizando innumerables exemplos do pasado, que nos mercados sempre se suceden as subidas e as baixadas e que despois dunha subida sempre chegará unha baixada. Agora, co derrubamento das bolsas, o nerviosismo hase apoderado de moitísimos clientes e de entrada dinnos iso, que esta vez non é como as anteriores.

«Ivonne, esta vez é diferente». Ata o meu pai (¡o meu pai!), co que levo anos falando deste tema e que xa viviu antes en primeira presenta episodios de bruscos derrubamentos, repetiume o mesmo ao principio. «Lembras, papá, cando os mercados se derrubaron no 2009, que tamén dicías o mesmo? Lembras que repetías que esa vez era diferente, e que tampouco o foi? Lembras que despois aproveitaches a fortísima subida e chegaches a dobrar o teu patrimonio?». Claro que se acorda e por iso, porque lembra o que fixo e o que logrou, volve afrontar con racionalidade, a pesar da dúbida inicial, as fortes oscilacións que vivimos nas bolsas.

«Non, esta vez tampouco é diferente». É certo que é unha crise cuxo orixe é totalmente diferente. Por exemplo, nos oitenta vivimos en España a reconversión industrial, nos noventa o prezo do petróleo volveu estar detrás doutra crise do mesmo xeito que nos setenta, nos 2000 foron a burbulla das puntocom e a quebra de Lehman no 2008… Agora, a causa da crise é unha pandemia como nunca viramos en tempos modernos e que obrigou a paralizar países: China , Italia, España…

Efectivamente, a base desta crise é moi diferente a todo o visto ata o momento, pero o comportamento das bolsas e dos investidores, e a evolución dos mercados non é diferente. O ser humano continuará consumindo, as empresas terán que seguir producindo e o sistema irase restablecendo en máis ou menos tempo, en función do profundo que sexa o impacto.

Invariablemente foi así ao longo da historia, na que se sucederon momentos de depresión con outros alcistas, aínda que tamén sempre se observa unha liña ascendente xeneral no longo prazo, porque o mundo nunca parou de crecer.

Con todo, en momentos de crise as emocións queren mandar, son as que nos empurran a tomar decisións levados polo medo. Por iso é polo que hoxe, de novo, as primeiras reaccións do aforrador sexan o medo, a dúbida, a incerteza. Debido a iso, a razón, as decisións tomadas en tempos menos viscerais, debería imporse a estas reaccións.

Por iso o labor do asesor financeiro nestes días é máis importante que nunca. É máis sinxela con quen xa viviron antes episodios similares co seu investimento; entón, só hai que lembrar xuntos que sucedeu e como actuamos. Iso dá certezas que axudan á serenidade.

Hai outros clientes, en cambio, que nunca viviron algo similar cos seus aforros. A todos eles lles expliquei sempre desde o primeiro momento que antes ou despois viviriamos unha baixada dos mercados: non sabiamos cando nin a súa intensidade, pero chegaría. E por iso, con todos eles tiñamos preparada unha estratexia e decidiramos que facer. Mesmo habiamos ido reservando parte do aforro para poder realizar achegas extraordinarias en momentos como estes, cando os mercados caen.

Pero unha cousa é sabelo e outra vivilo. Aínda que racionalmente xa tomaran a decisión, agora a primeira reacción é emotiva. E xorden as dúbidas, é natural.

Iso pasoulle a María, con quen fai tres anos construímos toda unha estratexia para que puidese cumprir cos seus distintos obxectivos: cambiar de casa en 5 anos, que o seu fillo vaia á universidade en 8 anos e ter un complemento á xubilación en 20 anos. Todo estaba xa en marcha, pero chamoume porque tiña dúbidas. Os seus obxectivos e as súas circunstancias económicas mantíñanse, pero o medo levábaa a dubidar do que decidira de forma racional tres anos antes.

Falei e sigo falando moito con ela e con todos os clientes. A información, o recordo de como e por que tomamos no seu día cada decisión, a visión racional dun asesor, a certeza de que sairemos desta e o mundo seguirá crecendo, todo contribuíu a que María estea máis tranquila e poida analizar a situación con serenidade. Decidiu seguir coa súa planificación financeira persoal, a súa estratexia e as súas achegas periódicas e mesmo vai facer as achegas extraordinarias.

Esa é a miña misión: acompañar e axudar a que as decisións se tomen da forma máis racional e serena posible. Non temos a bóla de cristal, pero si moita experiencia, información e formación. A experiencia de preto de 20 anos como asesora financeira non fai máis que reafirmarme nesta forma de entender a profesión e no meu papel.

Valga como exemplo o que vivín xunto a un cliente ao que, hai 12 anos, aconsellei seguir achegando ao seu plan de aforro a pesar de atoparnos no peor da crise de Lehman. Por suposto, non resultou doado aconsellarlle, cando os seus investimentos se derrubaban máis dun 40 %, que seguise confiando na planificación definida. Con todo, o mal dato dese momento converteuse anos despois nunha rendibilidade de máis do 150 %.

Iso é marcar a diferenza e axudar aos aforradores a lograr os seus obxectivos. Ese é o papel dun asesor. Acompañar ao cliente, apoiarlle para a toma de decisións e planificar con el tanto as subidas como as baixadas, porque unhas e outras, antes ou despois, sempre chegan. Está claro que esta crise é moi diferente na súa orixe ao resto, pero no que se refire aos mercados, seguirá uns parámetros similares a todas as que no mundo foron e chegará un momento en que as cousas se recuperarán. Por iso, se os seus obxectivos non cambiaron e as súas circunstancias económicas mantéñense, lembre que cando falamos de aforro: «Non, esta vez tampouco é diferente».