O campión da innovación

María Porto PEQUÍN / LA VOZ

MERCADOS

SHIN DONG-JUN

En pouco máis de medio século, Corea do Sur pasou de ser unha economía agrícola e apenas desenvolvida a ser o gran referente mundial na aposta polo I+D e a tecnoloxía

15 feb 2019 . Actualizado ás 12:37 h.

Corea do Sur volveu a liderar, por sexto ano consecutivo, o índice que elabora Bloomberg sobre os países máis innovadores. O resultado revalida a aposta do país asiático polo investimento en I+D, que transformou a súa economía ata converter a tecnoloxía no seu principal activo. Agora, o reto que se propuxo o Estado asiático é transformar todo este coñecemento en industrias creativas que desenvolvan novos sectores. 

Bloomberg elabora o seu índice de innovación tendo en conta diferentes indicadores, entre os que se inclúen os gastos en I+D e a porcentaxe que representa do PIB, a capacidade de fabricación, a actividade de patentes, o investimento en educación ou a concentración de empresas de alta tecnoloxía e de investigadores, entre outros. Aínda que no ránking deste ano Alemaña písalle os talóns, Corea do Sur logrou reter a súa coroa pola firme aposta que fixo o Goberno ao longo dos anos para apoiar o desenvolvemento tecnolóxico. Seúl supera en innovación a economías tan punteiras neste sector como a finlandesa, a sueca ou a estadounidense. A súa fórmula de éxito non é ningún segredo. O ano pasado dedicou un 4,2 % do seu PIB a investigación e desenvolvemento. 

O valor desta historia de éxito cobra auténtica dimensión se se lembra que, na década dos 60, Corea do Sur estaba entre os países en vías de desenvolvemento. A súa economía era agrícola, as súas exportacións escasas e ademais non tiña grandes recursos. Aínda hoxe importa o 97 % da enerxía que consome.

Para investir tórnalas, o Goberno planificou un plan de industrialización e apostou pola educación. En 1964 destinou un primeiro orzamento a I+D que permitiu contratar a 5.000 científicos e enxeñeiros. Desde entón, o investimento non parou.

Nos anos 70 subvencionou a creación de institutos gobernamentais de I+D para colaborar coas empresas privadas no desenvolvemento industrial. E nos oitenta xa dispuña dun programa para fomentar a innovación no sector privado que incluía créditos fiscais, axudas á formación de traballadores e apoio á exportación. O rexistro de patentes creceu de media un 15 % anualmente entre 1981 e o 2005. No 2017, Corea do Sur foi o quinto país do mundo en número de solicitudes de rexistro internacional de patentes.

En tres xeracións conseguiu converterse na cuarta economía de Asia e na onceava máis grande do mundo. É un líder exportador de tecnoloxía e destaca en sectores como as telecomunicacións, os produtos farmacéuticos ou a fabricación de automóbiles. As súas empresas -Samsung, Hyundai, LG...- son sinónimo de innovación e calidade.

Pero estas grandes empresas emblemáticas tamén son parte do problema actual. Ao longo dos anos, o apoio do Estado beneficiou a creación de grandes conglomerados empresariais, coñecidos como chaebols, que se viron salpicados por numerosos escándalos de corrupción. Os ingresos dos cinco principais chaebols, de feito, representan máis da metade do PIB de Corea do Sur.

 Desde hai dous anos, o Executivo de Moon Jae-in intenta diversificar a economía para reducir a dependencia dos chaebols apoiando ás pemes e a creación de novas empresas. O seu programa defende dirixir a innovación á creación de novos servizos de carácter social no campo do medioambiente, a biotecnoloxía ou a sanidade. Por exemplo, o pasado setembro a Administración surcoreana activou un fondo de investimento dotado con 9.000 millóns de dólares para impulsar novas compañas no sector da intelixencia artificial. Actualmente, Corea do Sur tamén lidera a lista de países máis robotizados.

Bloomberg elabora o seu índice analizando datos do Banco Mundial, o FMI e a OCDE e o pública durante a reunión anual do Foro Económico Mundial en Davos. Entre os dez países máis innovadores atópanse dous veciños asiáticos: Singapur , no posto sexto, e Xapón, no noveno. China , a segunda economía mundial, non aparece ata o 16. España ocupa o posto 30, por detrás de Romanía.