Ten o apoio da súa familia e do seu enólogo, pero o certo é que máis de cinco hectáreas de viñedos da subzona Quiroga-Bibei da Ribeira Sacra, unha adega e dúas marcas de viño dependen do traballo dunha adegueira e viticultora, Xiana Domínguez, que aos seus 35 anos manéxase con soltura no sector. Os seus caldos non deixan de recibir recoñecementos, e ela non pode estar máis satisfeita.
29 oct 2018 . Actualizado ás 19:53 h.Xiana Domínguez (A Pobra de Trives, 1983) criar nunha familia de adegueiros e, aínda que estudou Enxeñería Agrícola en Lugo e despois traballou para unha adega en Valencia, sempre tivo claro que volvería a casa para facerse cargo do negocio familiar. O fogar, o terruño, os viñedos, a paisaxe, a familia e os amigos sempre tiraron. Ela cre que é un privilexio vivir na Ribeira Sacra.
-Como botou a andar a adega Chao do Couso?
-Este ano cúmprese o vinte aniversario da adega, que está na parroquia de Piñeiro, na Pobra de Trives. Os meus pais tiñan os seus traballos, pero os dous debían superar unhas oposicións, e como non sabían cal ía ser o resultado e a miña irmá e eu eramos pequenas, decidiron facer un negocio do viño e das viñas que xa tiña o meu avó. Montaron unha adega, ao principio pequena, e foron ampliando o viñedo. Afortunadamente os dous aprobaron, pero seguiron compatibilizando as dúas cousas.
-E vostede en que momento incorporouse?
-Eu funme a Lugo a estudar Enxeñería Agrícola e ao acabar estiven unha tempada en Valencia traballando nunha cooperativa na que era técnica de calidade, pero xa aos seis meses decidín virme, pensei que en ningún sitio ía estar como en casa. Fixen esa carreira pensando en facerme cargo algún día da adega, pero tampouco sei moi ben en que momento decidino. Supoño que ao acabar os estudos funme por coñecer un pouco de mundo e saber o que se facía fóra, pero xa vai facer dez anos que estou aquí.
-Nada máis volver xa se puxo a cargo de a adega?
-Aos poucos meses de volver, ao meu pai diagnosticáronlle esclerose múltiple, e entón xa quedei eu. O meu pai está ben, afortunadamente, pero xubilouse nese momento e púxenme eu á fronte.
-Como levou esa responsabilidade, así de súpeto?
-Estaba preocupada polo meu pai, porque foi un golpe duro para todos. Pero eu xa volvín coa intención de facerme cargo disto. Poida que ao principio verme soa angustiáseme un pouco, pero o meu pai axudoume moito, e o mesmo o enólogo que teño, Luis Buitrón, que me coñece desde que era nena. É o que tiña o meu pai e leva vinte anos connosco.
-Xogaba xa vostede entre viñedos de pequena?
-Teño moitos recordos desa época. O traballo entón facíase doutro modo, acórdome de arar as viñas co burro ou de apañar cántaros de auga para dar sulfato. E de ir a vendimiar, que antes ía toda a familia e logo facíase unha festa, comiamos todos na viña... Eu xa me críe entre os bancales. Ás veces caíanme unhas reprimendas tremendas se non atendía o traballo e íame a xogar... Anécdotas que a día de hoxe parécenme moi divertidas.
-Sempre tivo claro que quería vivir no campo?
-Cando era adolescente creo que no único que pensaba era en irme, e sempre quixen irme a un sitio con mar, e funme a Lugo, que non ten mar, e acabei volvendo a casa porque quería estar aquí. Encántame vivir no rural, coas miñas montañas e con esta tranquilidade. Creo que volver e quedar foi a miña mellor decisión.
-Como son os seus viños?
-Estamos na subzona Quiroga-Bibei da Ribeira Sacra. É a zona do río Bibei e fomos os últimos en entrar na denominación de orixe, que se creou pouco antes de montar o meu pai a adega. El facía un mencía crianza, Alcouce, e eu agora fago tamén un mencía novo, Xiana.
«O meu viño propio fíxeno porque mo pedían en Trives, e non me cansarei de darlles as grazas»
Xiana Domínguez comercializa as dúas marcas: Alcouce, que xa facía o seu pai, e a súa propia, Xiana.
-Xiana leva a súa cara na etiqueta, como se lle ocorreu?
-É que o ano que decidín facer o meu propio viño, no 2015, caeu aquí unha tremenda granizada e arrasouno todo. O viño ía ter outro nome e outra etiqueta, pero como foi todo moi complicado, decidín darme unha homenaxe e púxenlle o meu nome. E ao final todo saíu ben, estou moi contenta co resultado do viño.
-Como pode con todo vostede soa, que é autónoma?
-Ata a vendima procuro ocuparme eu de todo e para a época de pódaa contrato xente, tamén para rozar ou sulfatar. Depende de se me apaño soa ou non. Do persoal da vendima encárgase unha adega, porque ademais de facer os nosos propios viños, a maioría da produción de uva véndoa.
-Cantas hectáreas traballa?
-Agora temos cinco e media, cada ano imos ampliando un pouco. Algunhas xa eran dos meus avós e outras as fomos comprando.
-Tres anos ten o seu viño e xa está a conseguir recoñecementos. Cal é o segredo?
-O primeiro ano xa foi un éxito. Os dous viños tiveron varios premios, o último foi nun concurso que organiza a Federación Española de Enólogos. O Xiana conseguiu o Gran Ouro, a máxima distinción, e o Alcouce conseguiu a prata. Estou moi contenta. Os premios para min son un recoñecemento ao meu traballo e ao do meu enólogo, pero sobre todo, alégrome pola zona, porque é unha promoción moi boa. Pero xa se falamos do viño, o mérito é do meu enólogo. Eu díxenlle máis ou menos o que quería e o resultado non puido ser mellor. El manda e eu cumpro ordes. Creo que formamos un gran equipo.
-Non lle asusta traballar nun mundo de homes?
-Non. Se cadra fai trinta anos... Síntome arroupada pola familia e polos veciños, porque o meu viño propio, Xiana, fíxeno porque mo pedían nos negocios de Trives e non me cansarei de darlles as grazas. Nunca notei ningunha discriminación por ser muller, aínda que algunha vez me gustaría que houbese un ambiente algo máis feminino no sector, a verdade.