As «startups» xa non queren ser unicornios, agora están de moda as cascudas, empresas menos glamurosas, de crecemento lento, pero moito máis resistentes; cada vez son máis os investidores que se fixan neste novo modelo de firma e foxen das valoracións infladas
18 jun 2018 . Actualizado ás 07:40 h.Que teñen en común un unicornio e unha cascuda? Calquera ao que se lle pregunte dirá que absolutamente nada. Os primeiros son seres mitológicos que poboan os soños dos máis fantasiosos. Fráxiles. Sempre ao bordo da extinción. Aínda que non existan. As segundas habitan máis ben nos peores pesadelos. Resistentes. Imposibles de aniquilar. Reais.
Diríase que pertencen a universos paralelos. Con todo, hai un planeta no que comparten espazo: o das finanzas. E poida que non haxa sitio para todos.
A primeira vez que o mundo do diñeiro oíu falar dos unicornios foi no 2013. Por boca de Aileen Le, fundadora da firma de capital risco Cowboy Ventures. Foi ela a primeira que, nun artigo titulado Welcome to the Unicorn Club: learning From Billion-Dollar Startups, empregou ese termo para referirse a un determinado tipo de empresas cuxa irrupción no mercado estaba a deixar a máis dun coa boca aberta. Referíase Le ás compañas cuxo valor acada o listón dos mil millóns de dólares ao pouco de iniciar a súa andaina. Sen nin sequera cotizar en Bolsa, alimentadas polo capital risco. O mellor para entendelo é pór un exemplo: Facebook era a raíña dos unicornios ata que debutou no mercado. Co tempo, esa definición hase ir enriquecendo, e agora o termo unicornio é moito máis amplo que ao principio.
o que hai que ter
Que requisitos debe cumprir unha empresa para que se mereza entrar na terra dos unicornios? Para empezar ha de ser unha compaña que se financia con capital privado e que non cotice en Bolsa. Ademais, ha de ser novo. Tanto que non pode ter máis de dez anos. Tamén os seus equipos han de estar formados por xente nova. Ten que ter un valor de máis de 1.000 millóns de dólares sen que ninguén a comprou. E, moi importante, ha de ser o que na xerga financeira coñécese como unha empresa disruptiva. Isto é, que ofreza un servizo ou un produto que rompa moldes. Que supoña toda unha revolución. Que poña patas para arriba as regras do mercado. Outro exemplo para que se entenda: o teléfono móbil, fronte ao fixo. E dous máis: Uber e Airbnb revolucionaron o mundo do transporte e o hostaleiro sen ter nin coches nin aloxamentos. Spotify, Dropbox, PayPal, Xiaomi Snapchat ou BlaBlaCar tamén forman ou formaron parte (algunhas xa cotizan en Bolsa) dese universo.
Nin que dicir ten, como xa se imaxinaron, que o deste tipo de empresas sen as redes sociais non tería sido o mesmo.
E por que unicornios? Porque só uns poucos elixidos conségueno, por fantástico que pareza. E porque, aínda que teñan un gran valor, moitas desas empresas, a gran maioría, non teñen beneficios. Gastan máis do que ingresan e, con todo, conseguen que os investidores lles confíen o seu diñeiro. Grandes cantidades. Por fantástico que pareza tamén.
A sombra da burbulla
De aí o temor que empeza a estenderse no mercado a que todo ese fervor polos unicornios acabe nunha burbulla como a que provocou hai 15 ano a febre investidora polas puntocom e que rematou como o rosario da aurora: o Nasdaq, a meca das tecnolóxicas, perdeu case un 80 % do seu valor en só dous anos. Por iso precisamente, outra especie, moito máis terreal e, sen dúbida que menos glamurosa, empeza a gañar adeptos no planeta das start- ups: as cascudas. O termo, como o de unicornio, acuñouno unha muller: Caterina Fake, cofundadora de Flickr, a rede social que permite almacenar, ordenar, buscar, vender e compartir fotografías ou vídeos. Falaba delas tamén nun artigo. Este titulado The Age of the Cockroach (Éraa da Cascuda). E referíase a esas empresas que crecen lentamente. Sen espaventos. E de xeito sostido. En claro contraste cos adorados e ruidosos unicornios.
Unha praga
Dicía Fake entón, e mantéñeno neste momento moitos analistas, que as empresas que queiran saír vivas da próxima crise -que seguro que a hai- terán que moverse con rapidez, recortar custos, planificar o futuro sen contar con moito diñeiro e esquecerse dos plans que non sexan rendibles. Ou sexa, resistir como cascudas. «Unha praga vén matar aos unicornios», advertía no seu artigo Fake.
O risco de extinción das empresas con valoracións infladas, e mesmo insostibles, é alto. As cascudas, din, son as únicas que sobrevivirían a un holocausto nuclear. Apúntenllo.
Os UNICORNIOS FANSE MAIORES. Snapchat, Dropbox e Spotify (na imaxe o día da súa estrea bolsista) son as últimas tres saídas a bolsa protagonizadas por unicornios. En pista está Xiaomi, o fabricante chinés de móbiles.
Que leva aos investidores a confiar o seu capital a empresas que perden diñeiro?
Simplificando moito as cousas, explican os analistas, poderíase dicir que unha empresa unicornio é a que non ten un modelo de negocio viable. E como non o ten, perde diñeiro. Como sobrevive? Grazas aos fondos que lle proporcionan os investidores. Por que se arriscan estes a colocar aí o seu diñeiro? Porque confían tanto en que acabe converténdose nunha mina de ouro, que o feito de que agora teña perdas non lles importa. É máis, moitas veces tampouco é por iso. En realidade, nin tan sequera buscan que a empresa teña éxito e chóvanlles con iso os beneficios. O que agardan realmente é que resulte tan atractiva que acabe espertando o interese doutros investidores, o que incrementará o seu valor e daralles a posibilidade de vender a súa participación cunhas zumentas plusvalías.
especulación pura e dura
Resumindo: especulación pura e dura. Por iso é polo que moitos falen dunha burbulla en cernes como a que arrasou coas puntocom.
Fariña doutro costal é colocar o diñeiro nas cascudas: aquelas startups que deixaron atrás os números vermellos e levan catro anos sendo rendibles. Sen grandes cifras, iso si. E, sobre todo, sen chamar a atención. Nestes casos o investimento non se multiplica á velocidade de vertixe coa que o fai nas unicornio. Nin de lonxe. Por iso non é tan atractiva. Pero si máis segura. Porque está apoiada por cifras que se poden palpar. Non fai falta imaxinalas.
«Despois da praga e a conflagración, o fume despexarase. Vostede mirará ao redor para ver quen se mantén en pé, e verá ás cascudas. As cascudas serán menos e máis delgadas, pero terán sobrevivido nunha época de maior inanición e menos esaxeración», concluía no seu famoso artigo Caterina Fake.