O «Gran Hermano» pon en xogo o dereito á privacidade na pesca e pode custar ata 14.000 euros

salvador serantes

Complicado brete o de traballar vixiados permanentemente por cámaras ou irse ao paro. Sen alternativa, as autoridades puxeron baixo o foco do Gran Hermano aos pesqueiros europeos. Non será obrigatorio en todos, aínda que a moitos non lles quedará máis remedio que instalalo ou amarrar. Quen desempeñan a súa profesión sen que todos os seus movementos sexan gravados defenden a observación electrónica como a ferramenta máis efectiva de control e, ao mesmo tempo, de acreditación do cumprimento de normas tan controvertidas como o veto aos descartes. Molestos porque se senten tratados como presuntos infractores só por pescar, tripulacións obrigadas a aceptalas porque sen elas a bordo non lles deixarán faenar, pregúntanse polo seu dereito á privacidade e polo tratamento deses datos. Iso sen entrar no aspecto económico, pois segundo a guía técnica publicada pola Axencia Europea de Control da Pesca (EFCA), o seu custo oscilaría entre 7.000 e 14.000 euros por embarcación.

«A ninguén nos gusta que nos estean gravando mentres traballamos»

 Uns 750 barcos de países e pesqueiras diversas xa navegan desde hai tempo co Gran Hermano a bordo, afirmou días atrás en Celeiro Gabriel Gómez Celaya, director xeral de Marine Instruments, empresa especialista en monitorización electrónica da flota. Previo consentimento do traballador, a lexislación autoriza a vixilancia con cámaras en centros de traballo «sempre que se limiten ao marco da actividade laboral». A bordo dos pesqueiros gravan as 24 horas, o largado de aparellos e a recollida, o que permite «estimar capturas, especies e tamaños, comprobar a arte, un control fidedigno da obrigación de desembarque e identificar capturas accidentais», detalla Celaya. Os datos envíanse en tempo real», co cal o receptor pode seguir a marcha de cada marea desde terra. Sensores instalados no aparello, programas de análises e envío de datos completan os equipos.

Sen volta atrás

«A ninguén nos gusta que nos estean gravando mentres traballamos», admitiu Gómez Celaya. Porque a observación electrónica leva máis de 20 anos en barcos e está para quedar», recoñece como retos a «propiedade dos datos, a xestión da súa explotación, cesión e almacenamento». Avoga por «boas prácticas na custodia» de información que permitan «preservar a privacidade da tripulación; non estamos para ser o Gran Hermano». Na súa opinión, contribúe «a unha mellor valorización para o sector» porque repercute na «transparencia e selectividade» e, xa que logo, na competitividade da flota. Iso si, como a pesca se exerce «nun medio moi hostil» e é o sector «con máis accidentes de traballo», recoñece a conveniencia de «aprender a xestionar esa tecnoloxía, porque se se usa mal pode ter un desenlace preocupante na seguridade e hixiene».

«O obxectivo é verificar que son pesqueiras sostibles e defendelas en negociacións internacionais»A Comisión de Pesca do Europarlamento reiterou na súa última audiencia pública en Bruxelas a súa aposta polo control electrónico para facer cumprir o veto aos descartes e o control das capturas. María Cristina Morgado, vicejefa da unidade de Augas Europeas e do Atlántico Norte na Axencia de Control da Pesca, sostivo o mércores en Burela que «pode proporcionar un camiño máis efectivo cara á exitosa aplicación da obrigación de desembarque», sobre todo porque comprobaron que as ferramentas «tradicionais de control e monitoreo son insuficientes para garantir un control efectivo».

Constatado que nesa flota española que se sente «a máis vixiada do mundo» aínda hai quen «non están a respectar» cotas e a prohibición dos descartes de especies con topes de capturas, o Goberno español anunciou en Celeiro o Gran Hermano de forma inmediata «en determinado tipo de barcos» do Cantábrico Noroeste. Non concretou máis Ignacio Gandarias, director xeral de Ordenación Pesqueira e Acuicultura, quen o xustifica porque, ademais de sancións e recortes de capturas, o obxectivo é «verificar que son pesqueiras sostibles e dispor de toda a información para defendelas nas negociacións internacionais e non pór en xogo a credibilidade do sector».

Novos sistemas de control

Para Rafael Centenera, subdirector xeral do Caladoiro Nacional e Augas Comunitarias, o veto aos descartes é «a norma máis restritiva do mundo», proclamou en Burela. Moi crítico cunha medida que só impón a UE á súa propia flota, non á de países terceiros que compiten nos mercados comunitarios, Sergio López, xerente da Organización de Produtores Pesqueiros de Lugo, recalcou este luns ante a Comisión de Pesca que non se tivo en conta o «impacto real dunha norma mala, non viable nin executable, que obriga a traballar máis para ingresar menos». Aínda así, visto o empeño da UE en mantela, aceptaría «novos sistemas de control, con vixilancia electrónica a distancia».

Do «tema polémico» das cámaras a bordo tamén falou días atrás en Celeiro o europarlamentario popular Millán Mon, portavoz de Pesca do PP na Cámara comunitaria. Son unha «gran novidade» no regulamento de control da pesca que prepara a UE, co obxectivo de «facer realidade a obrigación de desembarque». Agora que o Gran Hermano xa está a bordo e embarcará en máis pesqueiros, queda por ver se as autoridades europeas tamén recorren ao que avanzou Millán Mon: o «monitoreo continuo para ver a potencia dos motores».