A conserva pide que se esixa a todos os países os seus estándares laborais e sociais
17 sep 2019 . Actualizado ás 12:09 h.Os expertos en mercadotecnia fixeron onte en Vigo un agasallo aos oídos da industria atunera: o seu produto ten todas as papeletas para responder aos últimos caprichos dese tirano que é o mercado. Os que son as súas máximas autoridades, os consumidores —«porque non hai un único consumidor», como dabondo sabe a patronal conserveira, Anfaco, que onte o verbalizó por boca do seu secretario xeral, Juan Manuel Vieites—, impoñen agora produtos de conveniencia, deses que lles fan a vida máis doado; saudables, que lles axuden a envellecer ben, e que sexan sostibles, que non impacten na saúde da contorna.
Porque o que hai dous anos era só unha tendencia, hoxe «é unha realidade», constatou Vieites na inauguración da novena Conferencia Mundial do Atún, un foro bianual de debate, reflexión, análise e aprendizaxe que durante dous días reúne na cidade olívica a representantes da cadea da industria atunera de 41 países que rubrican o 90 % da produción mundial de atún.
Polas súas propiedades, a batalla da saúde o atún xa a ten gañada. Pola parte da conveniencia, tamén case está feito, dada a súa versatilidade, facilidade de almacenaxe, longa caducidade..., como fixo ver Ángela López, directora de iniciativas estratéxicas de Nielsen. E estarao aínda máis se se segue xogando coa innovación e presentando variedades e formatos cada vez máis rápidos de consumir e preparar e aínda máis saudables, como expuxo o profesor de mercadotecnia internacional da Universidade Carlos III de Madrid Julio Cerviño, convencido como está de que se pode crear valor en torno ao atún».
A sustentabilidade é fariña doutro costal. Un campo no que a conserva ten un gran aliado, como é o packaging (o envase), «un gran vehículo de comunicación onde se poden lanzar mensaxes», entre eles os certificados de sustentabilidade, expuxo Ángela López, pero tamén puntos fracos, como a confusión que moitas veces a proliferación de selos xera no consumidor (mellor en plural), un uso cada vez maior dos obxectos na pesca do túnido e un lineal dominado polas marcas de distribuidor (MDD).
Esixencias comúns
Selos á parte, a secretaria xeral de Pesca, Alicia Villauriz, rompeu onte unha lanza en favor da cadea atunera española, non en balde tanto a flota como a industria ten os mellores estándares en todos os ámbitos da súa actividade: «Condicións sociais, control da actividade pesqueira, trazabilidade, boas prácticas ou condicións sanitarias». E aí chégase a outras das reivindicacións xeneralizada entre os operadores do atún: un level playing field; é dicir, unhas regras de xogo comúns que permitan competir en igualdade de condicións con todos os operadores mundiais.
Con todas esas inquietudes de fondo, o brexit, confesaron onte é o menor dos problemas. «Non temos nin idea de como afectará», admitiu Neil Bohannon, director de Princes Limited, xaponesa afincada no Reino Unido con fábricas en Madagascar. E o mesmo fixo Adolfo Valsecchi, presidente da italiana Generale Conserve: «Se hai que pagar aranceis, haberá que superalo». No entanto, Villauriz cominou ás empresas a «saír da zona de confort» para mitigar as consecuencias que a saída do Reino Unido terá no mercado e noutros ámbitos.
Unha flota crecente para unhas capturas que están estancadas
Os expertos en mercadotecnia que inauguraron a conferencia aseguran que os consumidores están dispostos a pagar máis por produtos sostibles, «pero nós non o vemos», asegurou Borja Soroa, director xerente de Pevasa. Con ese nós refírese á flota atunera, que se embarcou en plans de mellora da pesqueira (FIP), en certificar as súas capturas co certificado de atún de pesca responsable (APR), selos MSC, Friend of the Sexa..., pero os lombos séguense comprando en Asia: «Poderán ser necesarios ou non, pero non teñen o mesmo estándar», sobre todo cando se está falando de que hai «escravos nalgunhas flotas», espetou Soroa facendo que se revolvesen no seu asento os representantes da industria conserveira ao alertar de que se corre o risco de caer nunha «sustentabilidade de papel».
E o certo é que desde hai dous anos moi pouco mellorou a situación. Ao seu xuízo segue habendo exceso de flota. Coas capturas estancadas en 5 millóns de toneladas, a flota hase incrementado un 4 %. Hai no mar «13 novos grandes atuneros conxeladores» e, segundo os seus cálculos, «outros 12 están en proceso de entrega e firma de construción». Imponse «regular a capacidade», destruír a flota «antiga e obsoleta», crear un censo pechado de buques, embarcar observadores en todos os barcos, mellorar o asesoramento científico e obrigar a facilitar datos de capturas. É máis, Soroa aposta por «non data, non fish»: «Se un país non cumpre a obrigación de informar, non debería poder pescar», sentenciou.