Podo levar a casa estes cogomelos?

Xosé María Palacios Muruais
XOSÉ MARÍA PALACIOS VILALBA / LA VOZ

XERMADE

Os fungos son do dono do terreo onde nacen, pero as comunidades de montes teñen criterios distintos

08 novs 2018 . Actualizado ás 23:55 h.

Unha excursión otoñal polo bosque pode ter como resultado uns cogomelos que se cociñarán en casa. A conduta, habitual nesta época do ano en bastantes zonas de Galicia, necesita varios matices importantes, e o primeiro é que os produtos do monte son do titular do monte. A Lei de Montes de Galicia (artigo 84.1) recolle que a madeira, a biomasa, os pastos, os aproveitamentos cinexéticos, os cogomelos, os froitos, as cortizas, as resinas, as plantas aromáticas e medicinais ou os produtos apícolas son propiedade do dono do monte, que ademais ten dereito ao seu aproveitamento.

Se nalgunha zona de monte atopámonos con algún cartel que acoute a propiedade ou avise a visitantes sobre certas prohibicións, tampouco se poderá argumentar baleiro legal para criticalo. A citada lei establece (artigo 85) que os propietarios de montes teñen dereito ao acotamiento das súas propiedades e á procura do mellor aproveitamento dos produtos que poidan supor unha fonte de rendas.

Ás veces, con todo, o aproveitamento que se busca é o goce común: por exemplo, as comunidades de montes son donas de terreos onde a miúdo abundan cogomelos, pero non todas se comportan igual á hora de restrinxir o acceso ás súas leiras. Non só os comuneiros adoitan recoller fungos, senón que persoas alleas á sociedade fano tamén nalgunhas zonas sen que se lles poña impedimento.

Hai xa anos que a comunidade de montes de Labrada (Abadín) colocou carteis para advertir da prohibición de recoller cogomelos nos terreos da súa propiedade. A presidenta, Henar Román, afirmou onte que o cumprimento desa norma era cada vez maior, pero tamén subliñou que o problema non consiste soamente en que a xente leve á súa casa froitos que son doutros. Tamén adoita haber, dixo, xente que as arrinca mal, co que se acaba danando a riqueza de anos posteriores.

Na comunidade de montes de ( Lousada Xermade), tamén se colocaron carteis co mesmo contido que en Labrada. A pesar diso dar casos de persoas que non respectaban esas indicacións, aínda que nesta caso a directiva reaccionou con máis contundencia. O presidente, Roberto García, manifestou onte que aconsellara aos comuneiros avisar á Garda Civil se vían que alguén entraba no seu terreo para coller cogomelos. Baseándose no que di a Lei de Montes sobre a propiedade dos cogomelos e doutros froitos, García, que ademais é alcalde de Xermade, expresouse de modo rotundo sobre a postura da comunidade: «Eu non lle vou coller as patacas a ni ninguén», dixo.

Noutras zonas, en cambio, a abundancia de cogomelos era case un atractivo para visitantes. Así ocorría, e ocorre aínda que en menor medida, en Guitiriz, onde a comunidade de montes de dispón Lagostelle dunha ampla superficie na que non falta a riqueza micolóxica. O presidente, Francisco Roca, mantén neste aspecto -accedeu hai meses ao cargo- a liña de non pór trabas aos que chegan de fóra e recollen cogomelos. Roca lembrou onte que xente de adoitaba A Coruña acudir a Guitiriz e gozar dun paseo polo monte como un dos alicientes. O que si está disposta a estudar a actual directiva, dixo Roca, é o xeito de obter algún beneficio desa riqueza.

Que vaia xente a un lugar atraída pola abundancia micolóxica é algo que tamén se dá, por exemplo, no concello pastoricense. O presidente da comunidade de montes de Ramón A Pastoriza, Goás, recoñeceu onte que os máis interesados nos cogomelos eran persoas de fóra e que no municipio prestábaselles pouca atención. A comunidade non ten prohibición algunha neste asunto.

Nalgunhas partes onde hai monte comunal non parecen verse forasteiros: a parroquia guitiricense de é As Negradas unha delas, como manifestou o presidente dos comuneiros, Manuel Vázquez. O que adoita ocorrer, dixo, é que os membros da comunidade vaian recoller cogomelos e lévenllas á súa casa.

En (Vilalba), San Simón da Costa tampouco hai regulación, como asegurou a presidenta da comunidade de montes, María José Orosa. Noutra parroquia do municipio, Codesido, descártase esa medida porque se dubida da súa eficacia: «Prohibir. Para que, se van ir igual?», preguntouse o presidente da comunidade, Manuel Rodríguez. O que si se dá nesta zona, como noutras, é o costume de que os comuneiros vaian ao bosque e leven ás súas casas cogomelos que recolleron.

Opinións distintas sobre a campaña deste outono

Nunha comarca como a Terra Chá, dunhas parroquias a outras varía a opinión sobre a campaña deste ano. Manuel Vázquez, presidente da comunidade de montes de , As Negradasasegura que é algo tardía. En cambio, Roberto García, que ocupa ese cargo en Lousada, di que é abundante, o mesmo que opina Manuel Rodríguez, de . CodesidoMaría José Orosa (San Simón da Costa) di ter recibido comentarios de escaseza de cogomelos este outono.