Quince anos despois da súa chegada a Galicia, os romaneses son un referente no monte
03 jun 2019 . Actualizado ás 19:38 h.Cristiano combina a gran velocidade e na mesma frase dous idiomas: galego e castelán. Un discurso aderezado co seu acento patrio, que conserva indeleble, a pesar dos seus once anos en Galicia. El foi un dos máis de 500 traballadores romaneses que chegaron á provincia de Lugo desde o ano 2002. Necesitábase man de obra para o sector forestal. «Primeiro traballei en Viveiro. Tiña aquí un tío ao que seleccionaran en Romanía. Á semana estaba traballado», explica. Na Mariña pasou cinco anos e despois mudouse a Parga. Nesta localidade do concello de Guitiriz asentouse como autónomo e ten o seu propio equipo. «Foi durísimo adaptarse a Galicia. Non sabía o idioma. Ás veces no monte pedíanme un machado e non entendía. Chorei moito coa rabia. Ademais, ao pouco foi o Klaus e non paraba de chover: pensei que isto era a fin do mundo». Agora lémbrao entre risos. É un bo momento. Goza do seu traballo e vive coa súa esposa e o seu neno de catro anos. «Ao principio non me sentín ben. A xente desconfía dos romaneses. Pensan que somos uns ladróns. Aínda hai galegos que o cren, pero a min dáme igual. En Parga non teño problemas. Ademais, son pouco falador», explica.
Aos seus 29 anos, Cristiano é agora quen lidera o desembarco en Galicia de moito dos seus compatriotas. «Contrato a xente romanesa que vive aquí ou veñen de alí, pero hai quen aguanta pouco. Para que vexas que aínda desconfían de nós, aos meus traballadores non lle alugan casas. Teño que alugalas eu ao meu nome e responder por eles». Aínda así, é consciente de que os romaneses xa representan un importante grupo de poboación en Galicia. Dos 92.000 estranxeiros que hai na comunidade, eles son máis de 8.400, a segunda nacionalidade máis frecuente despois dos portugueses. Saben que se teñen traballo é porque o valen. «Nunca nos falta. Estamos afeitos ao monte. É moi escravo, pero nós o facemos». Cristiano define así a realidade que viven. El non ten empregados galegos. Sabe que non queren facer ese traballo.
Do mesmo xeito pensa o seu compatriota Ioan. Natural de Bucovina, chegou a Rábade no 2007 e xa non se moveu. «O meu pai veu dous anos antes. Tamén o seleccionaron en Romanía. Necesitaban xente que usara a motoserra». Grazas a que o seu pai xa fixera contactos, o choque foi algo menor. «Xa o coñecían e non desconfiaron de min, pero sempre hai xente de todo tipo. A fama xa a temos. Por uns poucos, pagamos o resto. É certo que a xente nova é menos racista. Viu máis mundo».
Ioan, de 33 anos, tamén se trouxo á súa parella a Rábade e na localidade lucense naceu o seu fillo, de case sete anos: «Na casa falamos con el en romanés. No cole xa fala de todo. En Rábade estamos a gusto: vívese moi ben, temos bos veciños e amigos. Aínda que teño colegas romaneses, eu saio moito con galegos. Estamos na nosa casa, eu non quero cambiar de sitio». Dio pola situación laboral actual. Ioan ten como socio a un galego, veciño da Fonsagrada. Contratan persoal romanés, pero cada vez chega menos. «A xente de aquí non quere traballar no monte. Contrato a romaneses que hai na zona. Os nosos xa non veñen a España. Gañan máis en Alemaña e traballan menos. Aquí hai operarios cobrando 80 euros ao día, cando o prezo da tonelada de madeira leva estancado dende o 2007. Non nos da para gastos. Os romaneses que seguen traballando no monte en Galicia xa están aquí de vello».
En busca de man de obra
A Asociación de Empresarios da 1ª Transformación da Madeira de Lugo solicitaba o pasado outubro a Traballo e Inmigración máis persoal estranxeiro. O sector crea na provincia 3.000 postos de traballo directos. Portugueses, romaneses e peruanos cubriron tradicionalmente esas vacantes. O colectivo encargouse entre o 2002 e o 2007 de xestionar os continxentes. O persoal seleccionábase directamente en cada país. A súa secretaria xeral, Nuria Rodríguez viviu o proceso en primeira persoa. «Foi moi gratificante: foron traendo ás familias, presentábannolas e mercaron casas. Eles buscaron traballo aquí como os galegos o fixemos noutros países. Agora estamos na mesma situación e eles son perfectos para este sector», sentenza.