Falece o xornalista Rafael Vilaseca, un home humilde e sabio

Suso Varela Pérez
suso varela LUGO / LA VOZ

LUGO

Foi o primeiro redactor de La Voz de Galicia en Lugo e puxo en marcha a súa primeira delegación, «o que supuxo un cambio no xornalismo lucense»

19 feb 2020 . Actualizado ás 19:25 h.

Rafael Vilaseca Otero (Pamplona, 1923) faleceu esta mañá de martes aos 97 anos de idade. Acháquelos de saúde que viña sufrindo nos últimos anos non foron impedimento para que seguise ata os últimos días atento á actualidade lucense, esa que o axudou a contar doutro xeito desde que nos anos sesenta do pasado século se encargou da apertura da Delegación de La Voz de Galicia en Lugo. O mesmo, cando se cumprían 50 anos da delegación, sinalaba que se produciu un cambio no xornalismo lucense».

Os que coñecemos a don Rafael Vilaseca puidemos comprobar todas as súas cualidades profesionais e persoais. Das primeiras, destacaba a súa capacidade de reflexión e análise, o seu xeito de escribir con elegancia e soltura, a súa capacidade para burlar a censura empregando as suficientes palabras como para deixar claras as inxustizas, os seus coñecementos culturais e históricos para achegalos nas noticias e na realidade que vía ou o seu xeito de ver os acontecementos cun punto de vista moi apartado do habitual estilo rimbombante do xornalismo máis cómodo co poder da época. Mesmo, esa imaxe de xornalistas de vida pouco recomendada non casaba con Vilaseca, cuxa elegancia e xeito de comportarse ante o papel e ante a vida pouco tiñan que ver con aquela España bruta e casposa nas formas. El mesmo recoñecía que cando chegou a Lugo, «unha aldea grande», o habitual era que os homes se xuntasen nas tabernas a beber viño, «pero eu, que era abstemio, sempre conseguín ter bos amigos, que me contaban todo».

Pero se a nivel profesional foi un dez, como persoa se saía do mapa. A súa presenza física impoñente podía intuír unha persoa agresiva ou altiva, pero era todo o contrario. Don Rafael Vilaseca era a bonhomía e a humildade en persoa, a xenerosidade absoluta e, sobre todo, unha cualidade que hoxe está en desuso: a ausencia de protagonismo nos profesional e no persoal. Vilaseca era un señor de arriba a abaixo, a educación en persoa. Nin egos nin pelexas, nin malas palabras (salvo a súa habitual queixa de ¡carafio!). Era raro verlle falar mal de alguén, e se nalgún momento facíao, sempre usaba a palabra axustada para rematar o debate. Un mestre de xornalistas e de persoas.

Rafael Vilaseca, como moitas persoas da súa xeración, non tivo unha vida cómoda. De pai malagueño, que faleceu novo, e de nai natural de Alfoz , instalouse en Lugo en 1941. Da súa influencia paterna chegoulle o amor polas viaxes e o acceso ao inglés e o francés, que lle permitiu chegar a comprender mellor o mundo a través da prensa estranxeira. Ademais, o seu pai, crítico taurino, inculcoulle o amor ao xornalismo, algo que lle acompañaría toda a súa vida.

Rafael Vilaseca foi o encargado de pór en marcha o 17 de novembro de 1965 a Delegación de La Voz de Galicia en Lugo, a primeira que creaba o xornal fóra da provincia da Coruña. O anecdotario daqueles inicios era rico e Vilaseca, quedando para o recordo como narraba as viaxes o Vespa que facía para acadar a liña de bus Lugo-A Coruña e así poder entregar a crónica a tempo. Desde o inicio de La Voz de Galicia en Lugo marcou xa o seu estilo persoal e deixando claro que chegaba á cidade outra forma de facer xornalismo. Creador de seccións míticas como Muralla Romana, onde Vilaseca retratou nuns 4.500 artigos, a vida da cidade e os seus principais protagonistas. Logo virían outras seccións famosas, como Rúas Lucenses ou De sol a sol.

Rafael Vilaseca xubilouse en 1990, deixando o seu maxisterio aos novos xornalistas de La Voz cos que coincidiu nos anos oitenta, como Enrique Gómez Souto, Xosé Carreira e Dolores Cela, entre outros. Seguiu gozando da súa gran paixón, as viaxes, sendo ademais un dos membros máis antigos da Asociación de Amigos dos Castelos, e colaborando nas iniciativas sociais e educativas que lle pediron.

Nunca faltaba ás reunións e comidas da Asociación da Prensa, aínda que a celebrada o pasado xaneiro xa non puido acudir polo seu delicado estado de saúde. Casado con Margarita López Pacio, á que coidou con fervor e cariño ata que faleceu hai máis dunha década, non tiña fillos. Os seus sobriños, curmáns e demais familia rogan ás súas amizades unha oración pola súa alma e a asistencia á misa rezada que polo seu eterno descanso oficiarase este mércores, día 19, ás seis e media da tarde na capela de Velorios Lucenses, detrás do Hotel Santiago. Tamén hai unha mesa de firmas no seu domicilio, na Ronda Fontiñas, nº 150. Os actos fúnebres realizaranse na intimidade familiar.

A Asociación dá Prensa de Lugo lamentou o falecemento «do seu membro máis veterán», expresando as súas condolencias á familia e achegados. «Rafael Vilaseca foi un pioneiro e un referente para ou xornalismo lucense, profesión que exerceu cun estilo propio desde vos anos 60 ata vos últimos do pasado século. Home culto e extremadamente cortés, foi tamén un grande viaxeiro e asiduo participante en cantas actividades de carácter social e cultural se desenvolveron en Lugo».