Burato do Lobo, outra mina de ouro romana oculta en Ribas de Sil

Francisco Albo
fRANCISCO ALBO QUIROGA / LA VOZ

LUGO

En esta ortofotografía se indica la situación de la mina del Burato do Lobo —señalada con el número 3— y de otras dos antiguas explotaciones ubicadas en su entorno inmediato
Nesta ortofotografía indícase a situación da mina do Burato do Lobo —sinalada co número 3— e doutras dúas antigas explotacións situadas na súa contorna inmediata CARLOS RUEDA

Descobren un antigo conxunto de explotacións que estaba sen catalogar nas proximidades da aldea de Figueiredo

12 dic 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Á espera de que a Unesco decida acerca do recoñecemento do proxectado geoparque Montañas do Courel, o patrimonio mineiro da comarca de Quiroga segue crecendo coa aparición novos elementos que ata agora estiveron esquecidos. Unha explotación aurífera ao descuberto da época romana que estaba sen catalogar foi localizada recentemente por Carlos Rueda , colaborador de La Voz, nunha paraxe do municipio de Ribas de Sil situado preto da aldea de Figueiredo, na parroquia de San Cristovo de Piñeira. Consiste en tres grandes fochas abertas nunha ladeira. O maior deles é coñecido tradicionalmente polos veciños como Burato do Lobo.

Segundo explica Rueda , o descubrimento fíxose ao examinar unha serie de fotografías aéreas e mapas do sistema de información xeográfico da Xunta. Nestas imaxes puido distinguir tres ocos de gran tamaño nunha ladeira situada na marxe esquerda do arroio de Cerengo, afluente do Sil. O arqueólogo Iván Álvarez Merayo, consultado por Rueda , sinalou que eses ocos podían ser antigas explotacións mineiras.

Máis tarde, Rueda visitou o lugar acompañado por Manuel Cao, un profesor xubilado residente en Ribas de Sil que en tempos recentes localizou preto da aldea de Peites outra mina romana cuxas grandes dimensións pasaran desapercibidas, aínda que a súa existencia xa era coñecida. Para acceder ao lugar seguiron un antigo camiño coñecido como Corral dous Bois -agora convertido en devasa-, que ata hai algunhas décadas era utilizado polos veciños de Figueiredo para levar cabras e ovellas a pastar ao monte.

Desde este camiño, que pasa por amais da explotación mineira, Rueda e Cao conseguiron chegar á parte alta da focha coñecida como Burato do Lobo. «O acceso é complicado porque é unha zona moi empinada e abrupta e o terreo está cuberto de pedras soltas», explica Rueda . Neste lugar puideron observar que as paredes rochosas foron cortadas artificialmente, a golpe de pico, e que os minerais predominantes nese punto son a cuarcita e a lousa, como noutras explotacións mineiras romanas situadas na contorna do Sil.

Preto de douscentos metros

Aínda que non puideron percorrer a focha principal -que está cuberto en gran parte de árbores e arbustos-, Rueda e Cao calculan que pode ter uns douscentos metros de lonxitude e uns cen metros de envergadura na súa parte máis ancha. Na zona superior da escavación, as paredes de roca teñen uns trinta metros de altura, que se poden reducir a uns dez ou doce nas áreas máis baixas. As outras dúas explotacións situadas nas proximidades do Burato do Lobo -dun tamaño algo menor- aínda non puideron ser examinadas de preto.

Un novo recurso para o futuro geoparque Montañas do Courel

O achado do conxunto de explotacións mineiras do Burato do Lobo xa foi comunicado ao Concello de Ribas de Sil, que o incluirá na lista de lugares susceptibles de integrarse no futuro geoparque Montañas do Courel. Por agora, con todo, non se determinou como acondicionar esta paraxe para as visitas turísticas, o que pode resultar máis complicado que noutras minas romanas da comarca.

Segundo apunta Carlos Rueda , chegar ata a altura do Burato do Lobo pola devasa do Corral do Boi non é demasiado dificultoso aínda que o camiño é considerablemente empinado. «Pero intentar adentrarse no socavón tal como está actualmente pode ser perigoso porque hai cascallo solto por todas partes e a visibilidade é moi mala a causa da vexetación», explica.

Outra vía de acceso

Rueda sinala así mesmo que talvez se poida acceder á mina do Burato do Lobo e as outras dúas explotacións a través dun vello camiño que discorre por baixo destas fochas e que mesmo os atravesa nalgún punto. Pero para comprobalo -engade- é preciso explorar mellor o terreo, que na actualidade está moi invadido pola maleza. As ladeiras que rodean a canle do arroio de Cerengo son coñecidas popularmente como Val Escuro, o que indica as condicións de illamento e de difícil accesibilidade deste territorio.

En calquera caso, as iniciativas que poida tomar o Concello de Ribas de Sil con estas antigas explotacións -e coa mina localizada por Manuel Cao preto de Peites- quedarán para máis adiante, xa que na actualidade os esforzos están concentrados noutros proxectos relacionados co geoparque, como a creación dun cámping e dun museo dedicado á minería romana.