Polas lendarias ribeiras de Amandi

carlos roda / francisco albo MONFORTE / LA VOZ

SOBER

As terras que dan nome á soada feira vinícola de Sober distínguense pola súa espectacular riqueza paisaxística

10 abr 2019 . Actualizado ás 09:21 h.

A localidade de Amandi dá o seu nome á feira vinícola máis antiga da Ribeira Sacra -a próxima edición celebrarase en Sober entre os días 13 e 14- e goza de ampla fama en toda Galicia. Pero esta parte do canón do Sil, ademais da súa tradición vitícola, caracterízase por unha espectacularidade paisaxística e un patrimonio histórico que son menos coñecidos. Un percorrido duns dez quilómetros polas ribeiras das parroquias de Amandi , Lobios e Pinol -pertencentes á subzona de Amandi- permite facerse unha idea global de todos estes atractivos.

O traxecto comeza na vila de Amandi, onde están a adega Reitoral de Amandi e a igrexa de Santa María, que conserva algún resto románico e que segundo un documento do ano 842, foi levantada sobre as ruínas dun mosteiro. O lugar foi coñecido en tempos pola Tenencia e a tradición di que aquí se cobraban os tributos.

Desde este lugar hai que dirixirse ao miradoiro dos Chelos -a 1,2 quilómetros- onde se contempla unha bela panorámica das ribeiras do Sil. O percorrido segue despois cara ao Lameiro, pero antes é aconsellable facer unha parada nas Forcadas, a uns cen metros. Neste lugar áchase a Casa dás Forcadas, unha antiga residencia de monxas que era moi coñecida pola súa adega. Por aquí pasaba unha calzada romana que formaba parte dunha vía secundaria procedente de Castro Caldelas que enlazaba coa Vía Nova de Braga e Astorga. O tramo que se conserva, dun quilómetro, pasa polo Lameiro e A Barca de Gudín.

Paso de barcas

Tras visitar As Forcadas é preciso retroceder uns cen metros para seguir cara ao Lameiro, situado a uns setecentos metros. Preto deste lugar estaba a aldea da Barca de Gudín, hoxe baixo as augas do encoro de Santo Estevo, onde houbo unha embarcación que levaba persoas e animais á beira oposta.

Agora hai que volver ao miradoiro e circular cara a Amandi uns cen metros máis. Despois é preciso torcer á esquerda por unha pista de terra para percorrer as ribeiras de Lobios e Chanteiro. Nesta zona de fortes pendentes o viñedo ocupa a maior parte do terreo. Son dous quilómetros de percorrido ata chegar ao Souto de Chanteiro, unha pequena loma cuberta de castiñeiros e madroños.

Na cima da loma asíntanse varias construcións, a maioría en ruínas, que supostamente formaban a antiga vila de Chanteiro. Na súa contorna apareceron restos de muíños mano, lousa, cerámica e restos de tégulas ou tezas romanas. Estes restos arqueolóxicos fan supor que no lugar se asentou unha vila ou residencia rural romana.

A continuación saímos á estrada que vai de Sampil a Portabrosmos . Hai que virar á esquerda cara a este último núcleo, situado a pouco menos dun quilómetro. Á altura da capela de Portabrosmos, hoxe en ruínas, hai unha bifurcación e dúas opcións para seguir a ruta. A pista da dereita leva ao actual embarcadoiro e ao lugar de San Cosmede. A uns cen metros hai outra bifurcación. O viario da esquerda leva ao embarcadoiro pasando pola Pena do Tesouro e o da dereita a San Cosmede, situado a uns trescentos metros. San Cosmede é unha zona de viñedos que se acha ao pé do Castriño, un asentamento castrexo. Aquí levántase un antigo edificio de considerable dimensións utilizado para gardar ferramentas e apeiros. Outrora, o edificio foi unha especie de granxa e ao parecer pertenceu ás monxas do desaparecido mosteiro de Lobios

A outra opción é torcer á esquerda e atravesar a aldea de Portabrosmos para continuar por unha pista de terra que corre paralela ao Sil. A uns trescentos metros, na zona de Augaquente e á dereita da pista, hai unha roca de granito baleirada a man e transformada en depósito para o sulfato. Uns metros máis adiante hai un vello refuxio construído con bloques de pedra e utilizado para gardar apeiros e gorecerse da choiva.

O lugar de Portabrosmos foi un paso de barcas entre as ribeiras lucense e ourensá do Sil, antes de que se construíse o encoro de Santo Estevo. Despois o viario empeza a tomar altura e acaba no lugar de Souto de Chanteiro, empatando finalmente coa pista principal.