Explotacións de mineral de ferro, unha gran trampa, miradoiros e mananciais forman a Ruta do Ferro
04 may 2019 . Actualizado ás 18:56 h.Creado xa hai moito tempo, este itinerario de apenas seis quilómetros de lonxitude segue sendo un dos máis interesantes do municipio do Incio. A Ruta do Ferro enlaza varias antigas minas de ferro nas que non se sabe con certeza cando se realizaron as primeiras extraccións de mineral. Entre 1957 e 1963, unha empresa de capital alemán levou a cabo unha serie de prospeccións para buscar unha veta de ferro. A única mina da Ruta do Ferro onde se realizaron devanditos traballos de prospección foi a de Fonte Barrosa. Nela traballaban seis persoas durante vinte e catro horas, a razón de dous obreiros por cada quenda.
O inicio da ruta está nunha pista de terra que arrinca á altura do quilómetro tres da estrada que une San Pedro con Monteagudo. A primeira parada está a uns 350 metros e á esquerda. É o roquedal de Pena do Chao, onde están gravados varios petróglifos de tipo cazoleta ou coviña e habilitouse un miradoiro que ofrece unhas espectaculares vistas do val do Incio e de varias aldeas.
Primeira explotación
Ao cabo doutros douscentos metros, á dereita, aparece a primeira explotación mineira, a mina de Avión. Uns catrocentos metros máis adiante están a mina da Tinta e outras catro explotacións situadas na súa contorna. Neste punto e á esquerda arrinca un camiño sinalizado que leva á mina de Fonte Barrosa, situada a uns cincuenta metros. Seguimos avanzando uns setecentos pola pista de terra ata chegar á mina de Couso, á que se accede por un carreiro que aparece á dereita. A pouca distancia da mina xa á esquerda está a área recreativa e a fonte de Couso ou de San Miguel, de apreciadas augas ferruxinosas.
Outros cincuenta metros máis adiante, á altura do arroio de Couso, sae á dereita un carreiro que dá acceso ao foxo de Lobos de Monteagudo e ao seu miradoiro, situado na parte alta desta singular construción, a uns catrocentos metros. É unha antiga trampa utilizada para controlar a poboación desta especie cando supuña unha ameaza para o pastoreo. Pola súa tipoloxía é dos chamados foxos de paredes converxentes. Dous muros duns douscentos metros de longo discorren monte abaixo ata confluír nun pozo artificial. O fondo deste pozo estaba cuberto por lajas de lousa cravadas verticalmente no chan para causar o maior dano posible aos lobos. A estrutura de consérvase de forma parcial e áchase a uns 250 metros de distancia. Daquela o carreiro segue ascendendo paralelo a un dos muros ao longo duns 150 metros máis, finalizando nas proximidades do miradoiro. Unha vez visitado o foxo de lobos hai que regresar ao camiño principal e andar uns trescentos metros ata chegar á mina de Bouzallo de San Miguel, á que se accede por un carreiro duns vinte metros.
Pena de San Mamede
O seguinte lugar de interese atópase a 1,2 quilómetros, continuando pola pista de terra, e é a Pena de San Mamede. Un carreiro leva ata esta paraxe, situado a uns 150 metros do camiño. Sobre este promontorio rochoso acondicionouse un miradoiro e unha área de descanso. Este lugar tamén é coñecido por Pena Escrita, debido que posúe un conxunto de petróglifos gravados sobre rocas de lousa situadas no mesmo miradoiro. Por baixo da Pena de San Mamede pódense ver varias explotacións mineiras que rodean toda a loma do monte e que posiblemente consisten en antigos labores para a extracción de mineral de ferro.
Continuamos o percorrido ata o quilómetro cinco da ruta, neste punto e á esquerda hai outro roquedal tamén coñecido por Pena Escrita. Aquí aprécianse, aínda que moi erosionados, un conxunto de oito petróglifos do tipo cazoleta, dous incisiones en forma de ferradura e unha figura antropomorfa apenas visible.
A partir de aquí só restan uns catrocentos metros para chegar ao final da ruta situado na fonte do antigo balneario da Ferrería, un famoso manancial cuxas augas ferruxinoso-arsenicales foron declaradas de utilidade pública o 15 de xaneiro de 1884 e indicadas para tratar anemias e problemas gástricos, entre outras enfermidades.
Desde a cruz do incio
Hai que saír da capital municipal pola estrada LU-642 cara a Hospital. Á entrada desta localidade hai que desviarse polo viario LU-653 cara á Pobra. No quilómetro 2,5 hai un desvío para Saa e Monteagudo e 3,8 quilómetros máis adiante, á esquerda do viario, está o inicio da ruta