Hai agora 390 anos que Catalina da Porca, viúva do sétimo conde de Lemos, regresou para sempre a Monforte
21 novs 2019 . Actualizado ás 18:40 h.O próximo día 29 cúmprense 390 anos da partida de Madrid de Catalina da Porca -viúva do sétimo conde de Lemos, Pedro Fernández de Castro-, que o seguinte 5 de decembro chegou a Monforte para residir na cidade o resto da súa vida. Coincidindo con este aniversario, a historiadora monfortina Manuela Sáez publicou na revista ourensá Diversarum Rerum un estudo histórico sobre as festas e os cerimoniais relixiosos en que participou a condesa, sobre todo despois de converterse en monxa baixo o nome de sor Catalina de Concepción. Este traballo inclúe reproducións de varios antigos documentos conservados nos arquivos do convento de Santa Clara que narran os festexos organizados en Monforte en 1634 e 1645. Nos primeiros celebrouse o ingreso de Catalina da Porca na orde das clarisas e nos segundos, o traslado do convento desde a rúa Falagueira -onde estivo inicialmente- ata a súa actual localización no barrio de Ramberde.
No seu estudo, Manuela Sáez sinala que a condesa entrou como novicia na orde clarisa en xaneiro de 1663 e non ingresou definitivamente nel ata o ano seguinte, unha vez que recibiu unha autorización do papa Urbano VIII para seguir administrando a súa facenda despois de converterse en monxa. O documento de 1634, de autor anónimo, explica que os festexos organizados co gallo de o seu ingreso celebráronse entre o 27 e o 30 de agosto dese ano. O sobriño de Catalina da Porca, o noveno conde de Lemos, quixo organizar unhas festas de grandes dimensións, pero ela non llo permitiu. Aínda así, a celebración non foi pequena. Segundo a crónica, houbo un banquete no que «foi tan copioso o número de convidados que non foi capaz ningunha sala do palacio para que coubesen e así estaba disposto o patio cuberto de ramos adornado e acomodado de modo que non lle ofendía o sol nin a calor do día». Un grupo de músicos da catedral de Santiago, ademais, estivo a tocar todo o tempo que durou a comida.
Doutra banda, para celebrar o acontecemento, o conde mandou soltar a todos os presos encerrados no cárcere que estaba baixo a súa xurisdición. Ao mesmo tempo, todos os conventos de Monforte recibiron esmolas co encargo de oficiar misas pola condesa Catalina. A recentemente ordenada monxa pagou tamén un banquete que se ofreceu aos pobres da localidade na fortaleza de San Vicente do Pino .
Primeira pedra
O actual convento de Santa Clara aínda non estaba construído nesa época. A primeira pedra do edificio -segundo indica a crónica anónima- colocouse oito días despois de que Catalina da Porca recibise a ordenación. Pero si estaba levantada xa a igrexa conventual, onde a condesa tomou os votos nunha solemne cerimonia xunto con outras tres novicias que antes formaran parte da súa servidume. O templo foi adornado luxosamente para a ocasión.
O documento di así mesmo que «para divertir ao vulgo e raparigos» levantouse na praza situada ante a igrexa «unha fonte de viño con que se entretiveron moi gustosamente». Durante esas xornadas, doutra banda, repartíronse «esmolas moitas e longas» entre os necesitados e distribuíronse vestidos para que as mulleres pobres asistisen ás misas. Para completar a celebración colocáronse luminarias «en todo lugar e nos conventos» e tamén se dispararon foguetes.