Paramedela, un souto restaurado preto do río Lor

Carlos Rueda , Francisco Albo

A Pobra do Brollón

Unha ruta de especial valor paisaxístico e etnográfico leva a un bosque de castiñeiros da Pobra do Brollón acondicionado para a investigación silvícola e o turismo

16 mares 2020 . Actualizado ás 18:50 h.

O souto de Paramedela, preto da localidade de Salcedo —no municipio da Pobra do Brollón— é unha leira xestionada pola Xunta e dedicada á experimentación silvícola e ao turismo. Hai máis dunha década levou a cabo un proceso de recuperación do bosque e restaurouse un sequeiro ou secadero de castiñeiros. O camiño que leva a este lugar forma parte dunha antiga vía de comunicación deste municipio co de Folgoso do Courel e constitúe hoxe unha interesante ruta paisaxística e etnográfica.

O inicio da ruta está en Salcedo. Unha vez que se chega á localidade, hai que atravesar o núcleo e tomar un camiño que se dirixe ao lugar de Beirán. Ao cabo duns cen metros é preciso desviarse á esquerda por unha pista de terra que leva ao souto e a un refuxio de pescadores situado no río Lor. No quilómetro dous sae á dereita un viario que leva aos lugares das Caselas e As Laceiras. Hai que seguir de fronte sen desviarse durante 1,2 quilómetros ata chegar á altura do miradoiro de Pena dous Pasos.

Vistas desde o miradoiro

O acceso ao miradoiro foi reformado en tempos recentes e dotado dunha escaleira de madeira. Desde este lugar gózase dunha espectacular vista do canón qu forma o río Lor no seu sinuoso discorrer por esta zona. Á dereita divísanse a leira á que pertence o souto de Paramedela. No quilómetro 4,6 arrinca a man esquerda un camiño que forma parte da ruta de sendeirismo PR-G 236 —ou Ruta dá Castaña e do Mel—, procedente tamén de de Salcedo. Un centenar de metros máis adiante hai que deixar o viario principal e torcer á dereita por un camiño sinalizado cara ao souto e o refuxio de pesca. Tras percorrer outros trescentos metros hai que tomar un novo desvío, esta vez á esquerda. O camiño agora baixa en dirección ao río Loureiro, que se atopa a un centenar de metros. Despois de atravesar a canle por unha ponte de madeira é preciso virar á dereita e camiñar en paralelo ao río Loureiro ao longo dunhas decenas de metros. Seguidamente o camiño vira á esquerda e inicia un forte ascenso en dirección ao souto, ao que se chega despois de ter percorrido un último tramo duns trescentos metros. O carreiro desemboca nunha pista forestal que coincide cun antigo camiño cara á serra do Courel. Á esquerda e a curta distancia, por baixo da pista, atópanse o sequeiro e o souto de Paramedela.

Cando se acondicionou o bosque de castiñeiros, realizouse en primeiro lugar un inventario das árbores que crecían nesta zona. O seguinte paso consistiu en eliminar todos os pés alleos á propia masa do castañal —como piñeiros e chopos— mentres se procuraba conservar aquelas especies autóctonas relacionadas co souto, como o carballo, o alcornoque e a cerdeira. Finalmente levou a cabo un tratamento integral de cada castiñeiro que incluíu podas e medidas preventivas contra enfermidades e pragas.

Fronte ao sequeiro arrinca outra pista forestal que leva que ata a chamada Casa de Paramedela, sumida no abandono fai máis de setenta anos e hoxe en ruínas. Ao parecer pertenceu en tempos ao mosteiro monfortino de San Vicente do Pino e era considerada como unha das casas fortes máis importantes da zona. Dan fe diso as numerosas dependencias e construcións anexas que a rodean, entre elas unha capela. Todas estas edificacións están igualmente arruinadas e invadidas polo bosque.

A vexetación local é típica das áreas de transición entre o clima oceánico-continental e o mediterráneo, onde o castiñeiro convive con variedades mediterráneas como o madroño e o alcornoque. Deste lugar extraeuse abundante madeira e tamén moitas raíces de uz que se aproveitaban para a fabricación de carbón vexetal. Os veciños de Salcedo viñan en tempos a preparalo sobre o mesmo terreo e tamén no lugar de Penido. Este labor tradicional deu ocupación a varios habitantes da localidade. A maior parte deste carbón vexetal comercializábase en Monforte e na estación de ferrocarril da Pobra do Brollón.

Como chegar

Hai que saír da capital do municipio da Pobra do Brollón pola estrada que leva a Parada dous Montes e Folgoso do Courel. No quilómetro 4 hai que desviarse por un viario sinalizado cara a Salcedo, que está a 1,2 quilómetros.