A candidatura da Ribeira Sacra a ben mundial paraliza unha obra en Chantada

Luis Díaz
luís díaz MONFORTE / LA VOZ

LEMOS

Los quitamiedos, antes de su retirada, con el pueblo de Belesar al fondo
As varandas, antes da súa retirada, coa vila de Belesar ao fondo CEDIDA

Patrimonio ordena a retirada dunhas varandas metálicas na estrada de Belesar polo seu impacto visual

11 may 2020 . Actualizado ás 18:04 h.

A instalación de varanda en zonas de alto valor paisaxístico da Ribeira Sacra volve ser motivo de controversia. O conflito entre estética e seguridade viaria exponse agora na ribeira do Miño, dentro do municipio de Chantada, na estrada de titularidade provincial que comunica San Pedro de Líncora e Belesar. A Dirección Xeral de Patrimonio ordenou paralizar a colocación de valos metálicos que se estaba levando a cabo ao lado o río no tramo máis próximo a esa localidade. O detonante esta vez foi unha campaña de denuncia nas redes sociais. A decisión deste departamento da Xunta de Galicia baséase en que o impacto visual dos materiais empregados podería ser prexudicial para a candidatura á declaración de patrimonio da humanidade, cuxa tramitación acaba de recibir o visto e prace por parte da Unesco.

No ano 2008, unha obra similar na estrada de Monforte a Castro Caldelas, no tramo máis próximo ao embarcadoiro do catamarán do Sil, desatou unha verdadeira tormenta política. O alcalde de Sober pediu entón a substitución dos valos metálicos por outras de madeira, de menor impacto visual sobre a paisaxe da ribeira. A proposta contou co respaldo do consello regulador da denominación de orixe vitivinícola Ribeira Sacra e da experta en paisajismo Isabel Aguirre, que avogou por esa solución nun curso da Universidade Internacional Menéndez Pelayo celebrado en Monforte.

Solución homologada

A nivel político, a polémica pola instalación dos valos metálicos na ribeira de Doade atopou eco en varios debates do Parlamento de Galicia. A solución, a pesar de todo, tardou bastante en producirse. De entrada, a Xunta obxectaba que as varandas de madeira non garantían o obxectivo último de mellorar a seguridade viaria nesa sinuosa estrada. Máis adiante, a Consellería de Política Territorial accedeu a recubrir de madeira as biondas de metal. Seguridade e estética quedaban así garantidas, pero antes de proceder ao revestimento foi necesario proceder á súa homologación técnica.

O proxecto que ata hai pouco estaba en marcha entre o lugar da Ermida -preto da adega Vía Romana- e a vila de Belesar non contemplaba inicialmente a fórmula que se empregou fai máis de dez anos en Doade. A Deputación, responsable das obras, recibiu hai dúas semanas unha comunicación de Patrimonio para que as paralizase e procedese a desmontar os valos que xa estaban instaladas. As varandas foron retirados e de momento todo quedará como estaba. «Patrimonio pensa que eses elementos poden dificultar a candidatura da Ribeira Sacra e nada máis lonxe da nosa intención que facelo», indicaron fontes do organismo provincial.

Máxima protección

A paralización do proxecto foi confirmada oficialmente pola Deputación. Ao peche da edición, Patrimonio non contestara á solicitude que lle dirixiu este diario para coñecer a súa versión. Fuentes próximas á Consellería de Cultura indicaron que a denuncia nas redes foi o detonante da súa intervención. A zona na que se executaban as obras está situada no ámbito de máxima protección da paisaxe cultural da Ribeira Sacra que serve de referencia á candidatura a ben mundial. Na estrada entre Belesar e A Cova, na marxe que pertence ao municipio do Saviñao, instaláronse valos recubertos de madeira por mor de varios accidentes que acabaron cos vehículos implicados no Miño.

«Non se trata de culpar a ninguén, foi unha queixa construtiva», di Roberto Regal

«Non se trata de culpar a ninguén, a miña foi unha proposta construtiva», di o adegueiro e viticultor chantadino Roberto Regal. Do seu Facebook partiu a campaña de denuncia pola instalación das varandas metálicas. Non cuestiona a súa necesidade, pero entende que hai formas «máis estéticas» de preservar a seguridade viaria. Para Regal, a colocación dos valos metálicos é inoportuna por partida dobre. Dun lado, pode chocar coa candidatura a patrimonio da humanidade. Pero tamén, apunta, «é inoportuna nun momento no que moita xente pensa na posibilidade de cambiar o seu modo de vida». Na Ribeira Sacra hai recursos produtivos para eles, e tamén un modelo de turismo que máis que nunca debe desenvolver unha personalidade propia. «Non imos cambiar as cousas con camiños sen limpar ou coa vexetación queimada polo herbicida nas beiras das estradas», sinala.