A complexidade dos límites municipais de Monforte e Sober causa un desacordo sobre o nome dun popular club náutico
24 mares 2023 . Actualizado ás 19:39 h.A asociación de empresarios da parroquia soberina de Doade expresou o seu malestar polo feito de que a sección de turismo da web da Deputación teña cambiado a denominación do club náutico xestionado polo organismo provincial no canón do Sil, situado no territorio de Monforte. A instalación, antes coñecida habitualmente por embarcadoiro de Doade, é denominada nesta páxina «Ponche do Sil». Desde a asociación piden que se manteña a denominación anterior -aínda que precisando que o lugar pertence ao municipio de Monforte-, argumentando que o cambio pode desorientar aos visitantes xa que no Sil hai varias pontes entre O Barco de Valdeorras e Os Peares. Din ademais que a zona onde se acha o embarcadoiro, aínda que forma parte do municipio de Monforte, está vinculada tradicionalmente á parroquia eclesiástica soberina de Doade. Toda esa zona -engaden- é coñecida como Ribeira de Doade, tanto a parte monfortina como a soberina.
A polémica sobre a denominación do embarcadoiro da Deputación, do que parten as populares rutas dos catamaráns, está relacionada coa complexa delimitación entre os dous municipios na marxe dereita do Sil. Unha parte da parroquia soberina de Doade -na que se achan as localidades da Lampaza e Vilar de Mouros- está separada fisicamente do resto do municipio, formando un illote ou exclave rodeado polo territorio de Monforte. O club náutico atópase nunha franxa de terreo que pertence administrativamente á parroquia monfortina de Marcelle e que está situada ao oeste do exclave. Este pedazo de territorio monfortino, polo tanto, está rodeado ao leste e ao oeste por terras da parroquia de Doade. Outra franxa de terra que pertence á parroquia monfortina de Vilamarín rodea o exclave soberino polo leste e limita tamén, polo seu extremo oposto, co municipio de Ribas de Sil.
Núcleos máis próximos
Na referida franxa de terreo pertencente á parroquia de Marcelle hai tres núcleos de poboación que son os que están máis preto do embarcadoiro dos catamaráns. O máis proximo ao club náutico, San Pedro de Baños, non conta agora con ningún veciño permanente aínda que o lugar é visitado con frecuencia, xa que desde hai uns anos están a habilitarse novos viñedos na súa contorna. Outro destes núcleos é o do Colado, que só ten actualmente unha casa habitada, aínda que é visitado por máis persoas as fins de semana. A terceira localidade existente na zona é a de Palleiros, que conta hoxe en día con dúas vivendas habitadas.
O arcipreste de Monforte, Rafael Mella, di pola súa banda que non ten moi claros os límites entre as parroquias eclesiásticas de Doade e Marcelle. «Tería que consultar en detalle a documentación nos arquivos do bispado, pero teño entendido que a parroquia de Marcelle ten algún lugar que non está no municipio de Monforte e que hai veciños de Marcelle que non van ás misas á igrexa desta parroquia, senón á de Doade», sinala.
Unha peculiaridade territorial dun carácter case único en Galicia
A existencia de exclaves municipais -pedazos de territorio pertencentes a un municipio pero situados totalmente dentro doutros- é moi pouco común en Galicia. Á parte do caso da parroquia de Doade, na comunidade só hai outro similar. Trátase da parroquia de Bruma, integrante do municipio coruñés de Mesía pero separada do resto do seu territorio e rodeada por outras parroquias que pertencen aos concellos de Abegondo, Carral e Ordes. Este exclave só conta cun núcleo de poboación, a aldea de Hospital.
Outros territorios de similares características están repartidos por diversas partes de España e nalgúns casos consisten en municipios ou comarcas enteiras. É o caso do municipio de Val de Villaverde -pertencente a Cantabria e situado no interior da provincia de Biscaia- e o de Petilla de Aragón, unha localidade navarra rodeada complemente por territorio aragonés.
un gran atractivo turístico
O embarcadoiro da Deputación no canón do Sil figura entre os principais atractivos turísticos da Ribeira Sacra. O lugar recibe cada ano a miles de visitantes que utilizan as rutas turísticas fluviais. A afluencia de turistas beneficia aos restaurantes e adegas situados na parroquia de Doade. Á dereita, unha vista do popular club náutico desde o miradoiro de Penas de Matacás, situado na beira ourensá do Sil