Atopada a última galería alagada da maior cova acuática do Courel

Carlos Cortés
carlos cortés MONFORTE / LA VOZ

LEMOS

RAFA XURADO

Os espeleólogos levan anos tratando de atopar o final da Buraca dás Choias

17 jul 2019 . Actualizado ás 16:37 h.

A Buraca dás Choias é un tesouro para os afeccionados á espeleología. Situada en plena Serra do Courel, é unha máis das múltiples cavidades máis ou menos escondidas no subsolo calizo desta comarca montañosa, pero as súas dimensións fana especial. É a cova alagada máis grande das coñecidas en Galicia. A súa lonxitude completa aínda é descoñecida, pero despois de anos de exploración parece que xa apareceu a última galería cuberta de auga.

O achado é obra dos espeleólogos Rafa Xurado e Manuel das Heras. Integrantes do denominado Grupo de Exploración da Buraca, un dos colectivos de afeccionados ao mergullo e a espeleología que levan anos aplicándose a desvelar os misterios desta cova, o pasado día 11 chegaron ao final do denominado sifón número dez. A parte coñecida da cova remataba ata agora no noveno sifón, acadado no verán do 2018 por un grupo de mergulladores de Madrid.

Estes dous integrantes do Grupo de Exploración da Buraca aseguran ter acadado o décimo sifón o 26 de xuño. Aquel día só puideron mergullar nesta cavidade uns corenta metros. Máis non porque, segundo conta, Rafa Xurado, tiveron que «ir desobstruyendo baixo a auga, apartando bloques e cantos de rocas, que dificultaban enormemente a progresión da inmersión». O pasado día 11 volveron e atoparon o final desta cavidade, que ten un percorrido de 53 metros de lonxitude. Polo que viron, están convencidos de que esa é a última sala alagada da Buraca dás Choias.

Esta cova, explica Xurado, «desenvólvese nunha serie de sifones encadeados, entre os cales se intercalan curtos tramos de galería aérea onde se pode respirar e camiñar ergueito». Cando o teito destas galerías descende ata tocar a auga, engade, «xa se requiren equipos de mergullo para poder seguir progresando pola galería alagada, e é a isto ao que se denomina sifón». Se eles pensan que o décimo é o último é porque a galería na que remata fai un bucle que a fai desembocar ao principio dese sifón.

A galería seca que está tras ese décimo sifón forma unha paraxe subterránea espectacular, e evidentemente nunca antes pisado polo home. «Deste punto -describe Xurado- parten varias galerías de xenerosas dimensións e con teitos profusamente adornados con estalactitas de cores e formas diversas, así como de curiosas formacións denominadas geológicamente excéntricas».

A progresión destas galerías é ascendente, así que a cova segue agora por niveis superiores ao da corrente de auga que alaga as nove salgas previas. Estes dous espeleólogos consideran que as características da zona que acaban de descubrir demostra que, salvo sorpresas, a parte da Buraca dás Choias que está cuberta de auga xa foi desentrañada na súa totalidade. Agora queda seguir a exploración da cova para atopar o seu final, pero xa en seco.