A expropiación de casas en ruína queda en punto morto en Monforte

Luis Díaz
LUIS DÍAZ MONFORTE / LA VOZ

LEMOS

Desplome de una vivienda, a comienzos de este mes, en la calle Leopoldo Calvo Sotelo
Derrubamento dunha vivenda, a comezos deste mes, na rúa Leopoldo Calvo Sotelo CARLOS CORTÉS

A nova lei da Xunta deixa en mans do Concello o inicio dos trámites

23 may 2019 . Actualizado ás 20:24 h.

Os propietarios de edificacións en ruína téñeno máis difícil desde onte para esquivar a súa obrigación de realizar obras que corrixan esa situación. Este mércores entrou en vigor a lei de rehabilitación que aprobou en xaneiro o Goberno galego. Sobre o papel, establece medidas suficientemente contundentes para atallar a deterioración do parque residencial en amplas zonas de Monforte. Á hora da verdade, con todo, os seus efectos prácticos poderían tardar en deixarse ver. Nin no Concello nin na oficina de rehabilitación teñen claro como levar á práctica a colaboración municipal que demanda a Xunta para que o novo marco legal non sexa papel mollado.

Nalgúns aspectos, a lei que acaba de entrar en vigor establece as esixencias que xa aparecen recollidas en ordenanzas de carácter municipal. Basicamente, a obrigatoriedade que teñen os propietarios de manter os seus inmobles en condicións de «seguridade, salubridade e ornato público». A novidade radica nos instrumentos que se contemplan para conseguir ese obxectivo, entre os que figura a posibilidade de expropiar as edificacións cuxos donos non realicen as obras de conservación oportunas.

Cun 22% de casas baleiras e 3.042 edificacións de máis de medio século de antigüidade, en Monforte hai terreo abonado para testar a eficacia da nova normativa. Pero aínda que as expropiacións correrían a cargo da Xunta, son os concellos os que deben activar o procedemento necesario para levalas a cabo. Toda unha papeleta en vistas do estado de conservación de moitas edificacións locais. «Para desenvolver unha lei non chega con publicala no boletín», di o alcalde. En todo caso, sinala Tomei, será o goberno que saia das eleccións o que teña que mover ficha no relativo ás casas en ruína.

As aparencias enganan

Na oficina municipal de rehabilitación non se fixo ningún censo sobre este tipo de edificacións. A referencia son os datos recompilados no plan especial de protección do caso histórico. Segundo este documento, nas rúas da zona vella hai 95 construcións «en mal ou moi mal estado» e 36 delas presentan «patoloxías que se aproximan ao estado de ruína».

«É un tema moi delicado, porque moitas edificacións enganan. Parece que non están tan mal e logo resulta que veñen a baixo», apunta Natalia Díaz, responsable da oficina de rehabilitación. Os datos do plan especial tampouco inclúen, doutra banda, inmobles situados no barrio da Estación, onde a deterioración edificatorio tamén é patente. En principio, a nova lei achanda o camiño para que as axudas da área de rehabilitación poida ampliarse a esa zona se o pide o Concello.

A ITV edificatoria tamén será responsabilidade municipal e afecta a 3.042 edificios

A nova lei de rehabilitación e rexeneración urbana non só deixa en mans dos concellos o inicio dos procedementos que poderían desembocar na expropiación forzosa das edificacións en ruína. Tamén serán as administracións locais as encargadas de velar polo cumprimento da obrigación de contar cun informe de avaliación sobre o seu estado nos edificio de máis de cincuenta anos de antigüidade. Segundo os datos do Instituto Galego de Estatística, en Monforte deben someterse a esa ITV urbanística 3.042 edificacións que albergan un total de 5.918 vivendas.

A Xunta, que no seu día ameazou coa posibilidade de implantar un canon disuasorio aos donos de casas en estado ruinoso, avoga pola coordinación cos concellos e as oficinas locais de rehabilitación para levar á práctica as directrices da nova lei de rexeneración urbana. Non se produciron, con todo, contactos entre ambas as administracións encamiñados a conseguir este obxectivo. «Non recibimos ningún tipo de directrices. De momento, estamos analizando o texto», di a arquitecta responsable da oficina de rehabilitación.