O pazo de Maside entra no BIC de Ribeira Sacra e segue sen ser visitable
LEMOS
A lei de Patrimonio incúmprese nun dos sete monumentos de Pantón que foron seleccionados para sustentar a candidatura a Patrimonio da Humanidade
12 feb 2019 . Actualizado ás 19:29 h.O pazo-fortaleza de Maside, de titularidade privada, figura entre os sete bens inmobles situados en Pantón con categoría de interese cultural que forman parte da paisaxe cultural da Ribeira Sacra. Nun primeiro momento non formaba parte da lista, acaparada polas igrexas románicas do municipio. Pero a Consellería de Cultura considerou oportuno darlle cabida no documento que sustentará a candidatura a Patrimonio da Humanidade. A pesar de que a lei establece nestes casos un mínimo de días de apertura ao público, o antigo castelo próximo a Ferreira e a casa solariega anexa permanecen pechados baixo sete chaves.
Todas as construcións de carácter defensivo teñen protección xenérica desde 1949. Esa normativa motivou que a fortaleza de Maside fose incorporada máis recentemente ao rexistro de bens de interese cultural de Galicia. Durante os trámites da declaración de paisaxe cultural para a Ribeira Sacra, o BNG pediu que figurase como BIC individual. Aínda que non o vía «imprescindible», Cultura aceptou a solicitude e deu cabida a este documento entre «os elementos principais sobranceiros e representativos de diferentes momentos históricos» da zona.
Para o Bloque o paso seguinte debería ser a apertura da fortaleza e o pazo nas condicións que marca a lei para os bens de interese cultural privados. «Maside xa é un BIC específico, do que se desprende claramente que ten que abrir ao público», di a concelleira nacionalista Rosana Prieto. A alegación aceptada por Cultura incluía a acta dun acordo do pleno municipal, adoptado por unanimidade a finais do 2015, que reclamaba á consellería que garantise as visitas a este monumento nos termos que establece a normativa autonómica.
Coas garantías legais
O informe da Dirección Xeral do Patrimonio Cultural polo que se acorda incluír Maside entre os monumentos de referencia en Pantón non é moi explícito respecto diso. Este departamento limítase a sinalar na súa resposta ao BNG que as visitas a leste ou calquera outro BIC «deben facerse coas garantías legais vixentes e en concreto no marco do establecido no artigo 48 da Lei do Patrimonio Cultural de Galicia».
Rosana Prieto avanza que no próximo pleno municipal presentarán unha iniciativa para que o Concello reclame de novo á Xunta a aplicación da normativa vixente no caso deste monumento. Tras a súa incorporación ao BIC da Ribeira Sacra que aprobou o Goberno galego a finais do pasado ano, os nacionalistas queren que o pazo-fortaleza de Maside incorpórese ademais todos os efectos á oferta turística do municipio de Pantón.
A antiga casa forte da Bastida, nos límites con Monforte, está na mesma situación
A Lei do Patrimonio Cultural de Galicia dedica un dos seus apartados ao réxime de protección e acceso aos bens de interese cultural. No caso dos BIC de titularidade particular «especificamente declarados», os propietarios están obrigados a abrir gratuitamente algunhas dependencias ao público un mínimo de catro días ao mes e polo menos catro horas diarias. O cumprimento desta obrigación corresponde á consellería competente en patrimonio cultural a condición de que «exista unha causa xustificada».
En BNG entende que no caso da fortaleza de Maside a competencia é da Consellería de Cultura e solicitará o apoio da corporación municipal para instala a que tome cartas no asunto. O acordo adoptado polo pleno no 2015 para que este monumento abrise ao público foi recorrido pola familia propietaria do castelo, que data do século XI e foi reconstruído no XV tras os danos sufridos na revolta Irmandiña.
O BIC da paisaxe cultural da Ribeira Sacra inclúe en Pantón como bens inmobles as igrexas de San Miguel de Eiré, Santo Estevo de Atán, San Fiz de Cangas e San Vicente de Pombeiro, así como o mosteiro de Santa María de Ferreira. O sétimo monumento catalogado son os restos doutra antiga fortaleza, tamén en mans privadas e pechada ás visitas. Trátase da antiga casa forte da Bastida, situada xusto nos límites con Monforte. Da vella torre non quedan rastros e a construción está moi deteriorada.