Homenaxe en Nova York ao rtimo da muiñeira de Chantada

Adriana Rey . NOVA YORK / CORRESPONDENTE

LEMOS

Adriana Rey

A Xunta e o Consello da Cultura presentaron a exposición «Os Adeuses» para lembrar aos miles de galegos que emigraron a América

12 feb 2019 . Actualizado ás 19:30 h.

Non hai outro lugar en EE.UU. cuxos muros evoquen tantos soños xuntos: Alí onde as ilusións de millóns de persoas converteron a Ellis Island no epicentro do fenómeno migratorio do país, ou o que é o mesmo, a porta a un futuro mellor. A historia da illa veciña á Estatua da Liberdade non sería a mesma sen Galicia porque desde finais do século XIX, boa parte do patrimonio galego atópase na terra do Tío Sam. Coa intención de lembrar, enxalzar e sobre todo homenaxear aos miles de galegos que emigraron a América, a Xunta de Galicia e o Consello da Cultura Galega presentaron onte a exposición Os Adeuses (TheFarewells ), unha mostra de 73 fotografías do fotógrafo coruñés Alberto Martí sobre a emigración galega entre os anos 1957 e 1963.

«Apropiámonos pacificamente do Atlántico porque o

océano foi un camiño polo que peregrinaron millóns de galegos», dixo o presidente da Xunta Alberto Núñez Feijoo desde o emblemático Museo da Inmigración. A homenaxe foi tamén compartido por James Fernández. Este catedrático de literatura española na New York University definiu as imaxes de Martí como «fermosas, tráxicas e traumáticas». «É que os adeuses teñen iso. Nese momento parece que non había nada máis aló da ferida, da separación», reflexionou Fernandez. Así, as fotos de Martí invitan a identificarse con todo o que queda atrás na vida do migrante, a través dun xogo de planos e contraplanos que descobren certo desconcerto nos rostros.

Adriana Rey

Sacrificio e superación

O relato de todos eles non pode facerse sen falar de reencontros e despedidas, pero sobre todo de sacrificio e superación. Dous ingredientes que non faltan na vida dos galegos que fixeron do Atlántico o camiño marítimo cara a un mellor porvir, aquel en o que Galicia se nota e escóitase. E senón que llo digan a Cristiane que a pesar de ser oriúnda do Brasil presume de falar galego en Newark (Nova Jersey), a cidade onde se erixiu a comunidade máis numerosa de galegos e coñecida como «o lugar onde o fillo chora e a nai non o ve».

Alí chegou fai trinta e dous anos o seu marido Pablo Vidal, procedente da Pobra do Caramiñal. «Había que buscarse a vida», explica Pablo a La Voz. A pesar de non gustarlle as alturas, o coruñés dedícase á construción na cidade dos rañaceos. «Non é doado, pero a vida segue, a vida non para», asegura cun sorriso sincero, exemplo de aprendizaxe e constancia.

Entre as imaxes de maletas, barcos partindo e rostros cheos de incerteza destaca o racho de Hilda Santaluce. Filla de galegos, Hilda vive en Nova York despois de ter pasado por Chile e España. «A emigración rómpeche. Non podo evitar as bágoas porque tamén hai moito desarraigamento», confesa ao falar da parte «máis dura» deste fenómeno. A súa expresión iso si, tórnase en afable cando explica ser receptora do mellor patrimonio posible, o de «ver mundo, vivilo, camiñalo e aprender que é mellor tender pontes no canto de levantar muros».