«No canto da ciencia, usamos a poesía para defender a montaña»

Francisco Albo
francisco albo QUIROGA / LA VOZ

LEMOS

CEDIDA

O biólogo Carlos Cortizo publicou un libro de fotografías da natureza tomadas en gran parte nas serras orientais galegas

08 ene 2019 . Actualizado ás 11:07 h.

Natural de Vigo e residente en Folgoso do Courel desde fai uns nove anos, o biólogo e fotógrafo Carlos Cortizo Amaro é coautor -xunto con José Luis Cortizo- do libro Non sería quen son, que combina a fotografía da natureza e a literatura. Cortizo é tamén responsable das fotografías da Guía dás orquídeas de Galicia, que publicou en colaboración con Elvira Sahuquillo, e cooperou coa Asociación Galega de Custodia do Territorio na creación de varias microrreservas de orquídeas na serra do Courel, un proxecto que se baseou nunha proposta súa.

-Onde foron tomadas as imaxes do libro?

-En total, a obra contén unhas 180 fotos e delas ao redor de oitenta son do Courel, Quiroga e Pedrafita do Cebreiro. Tamén hai imaxes doutras partes de Galicia, como as comarcas de Valdeorras e Trives. Traballei un tempo neste último lugar e publiquei outra obra titulada Natureza e paisaxe na comarca de Trives. No libro tamén hai fotografías de natureza tomadas noutros lugares, como León, Asturias ou os Pireneos.

O libro contén un índice que especifica onde foi tomada cada foto. A obra está estruturada de acordo coas estacións e as fotografías están ordenadas segundo a época do ano en que foron tomadas, comezando desde o mes de xaneiro, para reflectir os cambios que experimenta o medio natural.

-Cal é o obxectivo desta obra?

-O que pretendemos principalmente é axudar a concienciar á sociedade sobre a importancia da conservación e a defensa do medio ambiente. Pero no canto de facelo con datos científicos, quixemos darlle un ton máis poético e literario. É un canto á natureza a través da fotografía e a poesía. Todas as imaxes están acompañadas de pequenos textos -de poesía ou de prosa- de autores de varios países e de diferentes épocas. Estes textos sempre teñen unha relación directa coas imaxes. O título é parte dunha cita do poeta portugués Teixeira de Pascoaes que se ofrece íntegra no interior da obra. Anteriormente publicamos outro libro cun contido similar que se titula Doces sexanche, pois, as estacións, que é un verso de Samuel Coleridge, un poeta romántico inglés. Estes traballos están tamén reflectidos en parte na nosa web, dulcesestaciones.é.

-En que estado atópanse hoxe as microrreservas de orquídeas do Courel?

-Estamos facendo un seguimento continuado desde que estas áreas protexidas foron creadas no 2015 para comprobar como se manteñen as poboacións autóctonas de orquídeas e en xeral o que observamos están a conservarse bastante ben. Pero doutra banda, aínda é pronto para saber se o seu continudad está garantida, porque as reservas levan funcionando moi pouco tempo. As poboacións destas especies silvestres poden cambiar moito segundo o tempo que faga. Pode vir un ano cunhas condicións meteorolóxicas adversas que fan que as colonias de orquídeas redúzanse e en cambio ao ano seguinte poden brotar centos de plantas. Para facer unha avaliación máis fiable do seu estado e a súa evolución hai que realizar seguimentos durante un período de tempo moito máis longo. No caso das micorreservas do Courel pódese dicir que aínda estamos moi ao principio.

-Cales son os principais problemas para a conservación destas poboacións de plantas?

-O principal obstáculo é o abandono dos pasteiros de montaña nos que crecen as orquídeas e outras especies. A perda da actividade gandeira e dos terreos tradicionais de pasto complica a súa conservación. O que estamos a facer nas áreas protexidas é rozar os terreos cando se considera necesario a fin de que estas especies non se vexan desprazadas.