Entrevista a cinco profesores: «Que aprendín eu dos meus alumnos?»

Jesús Garrido

LA VOZ DA ESCOLA

Hoxe os profesores non falan do que eles ensinan, senón do que lles aprenderon os seus alumnos
Hoxe vos profesores non falan do que eles ensinan, senón do que lles aprenderon vos seus alumnos RAMON LEIRO

Así, ás toas, preguntamos a cinco profesores que, ademais do seu labor profesional na escola, traballan nestas deliciosas tarefas de Prensa-Escuela cos seus artigos, leccións, enquisas, páxinas enteiras e coordinación gráfica de todo canto aquí aparece. A resposta, naturalmente, tiña que ser breve, aínda que a intensidade de tarefa conxunta profesor-alumno é sempre inenarrable. Buscamos, xa que logo, a impresión, o sentimento, a interacción de traballar xuntos e lograr obxectivos en común e con perspectivas de futuro: a súa colaboración escrita resulta breve, pero suficientemente indicativa. Ao final de cada intervención, ofrecémoslle un pequeno obsequio-premio; un brinde por unha Noticia do día, xa editada, e que talvez o anime máis aínda na súa liña profesional. Grazas aos cinco!... E felices vacacións 2019!

19 jun 2019 . Actualizado ás 09:00 h.

1. CONTRA A CRISE CLIMÁTICA

«Este curso foron moitos os mozos inspirados polo movemento contra a crise climática impulsado desde Suecia por esa nena chamada Greta Thunberg. As súas reflexións, protestas e propostas chegaron aos centros educativos, rúas e prazas, e medios de comunicación de todo o planeta, así como a millóns de fogares.

»Grazas a eles, a sensatez e a conciencia creceron de xeito incrible, por moito que sigan aínda perigosamente ausentes das motivacións de non poucos decisores públicos e privados. E todo iso entre setembro e xuño! Que non lograrán estes mozos de aquí en diante? Esta é a gran lección que aprendín deste curso: o poder da voz común dos adultos de mañá para axudar aos adultos de hoxe a pensar mellor. Todo o apoio ao voso vital empuxe!» (Antonio Sandoval).

  • Unha Noticia do día… premio para o profesor Antonio: «Comer peixe é bo para o clima. Alimentarse a base de peixe e marisco é bo para o planeta. É unha das conclusións que a patronal Cepesca extraeu do estudo realizado polo Instituto dos Recursos Mundiais (WRI, polas súas siglas en inglés), que analizou o impacto que terá dar para comer aos case 10.000 millóns de persoas que, calcúlase, haberá no 2050. Manter tal cantidade de almas requirirá aumentar a produción de alimentos un 56 %, con todo o impacto ambiental que iso terá sobre o clima mundial» (29/5/2019).
    • https://bit.ly/2RaGiSk

 

2. O PRESENTE... EN FUNCIÓN DO FUTURO

«Os meus alumnos creo que me ensinaron a valorar o presente en función do futuro. Algunha vez sorprendinme pensando: non podo estragarlles o futuro amargándolles o presente. Miraba aos meus grupos de clase e ocorríaseme que algún daqueles mozos podería chegar a ser un personaxe importante da sociedade. O que lles ensinaba na miña materia tiña unha importancia relativa, podíallo ensinar calquera.

»Todos os profesores somos parecidos. Que máis dá que llo ensine Xoán que Pedro. Pero o recordo que lles quede dos seus anos escolares vano gozar ou padecer durante o resto das súas vidas. Iso me ensinaron eles, a respectalos como persoas a medio facer, pendentes de construírse como personaxes. E algúns hoxe sono. A médica que me atendeu esta mañá no hospital foi hai moitos anos a miña alumna. O enxeñeiro que construíu o máis atrevido porto exterior foi o meu alumno. E ata un xefe de Goberno do meu país tamén o foi (Fernando Pariente)».

  • Unha Noticia do día… para o profesor Fernando: «Un bo profesor non termina a lección cando soa a campá. Andria Zafirakou recibiu o Global Teacher Prize polo seu labor como docente nun centro conflitivo da área metropolitana de Londres» (28/5/2019).
    • https://bit.ly/2KdSpgP

3. VALORACIÓN DA VIDA DOS ESCRITORES

«Como xa non son un profesor en activo, non podo falar con coñecemento directo das reaccións dos alumnos ante as dúas páxinas que sobre escritores de prestixio universal fun escribindo ao longo do curso. Pero sei por profesores amigos que seguen nas aulas que os alumnos valoraban especialmente a información sobre a vida do escritor e sobre o contexto social e político no que viviron.

»Por iso prestei unha especial atención a este aspecto. E tamén me confirmaron que houbo alumnos que se animaron a ler Lord Jim, de Conrad, ou Oliver Twist, de Dickens; algúns máis ousados atrevéronse con As uvas da ira, de Steinbeck, ou con O primo Basilio, de Eça de Queiroz. E unha gran maioría interesáronse por Borges, Galdós, Flaubert e Virginia Woolf. Todo o cal me deixa moi satisfeito» (José A. Ponte Far).

  • Unha noticia cultural, premio para o profesor José A. Ponte Far: A restauración do pórtico da Gloria, premio Europa Nostra de patrimonio. O proxecto foi un dos distinguidos na categoría de conservación (22/5/2019).
    • https://bit.ly/2wPQ96X

4. A SÚA FRESCURA, A SÚA VITALIDADE, A SÚA ESPONTANEIDADE E ALEGRÍA

«Dos meus alumnos e alumnas sempre aprendo moitas cousas, pero sobre todo déixome contaxiar pola súa frescura, a súa vitalidade, a súa espontaneidade e a súa alegría de vivir. Refírome a ese tipo de sensacións, tan necesarias para afrontar retos e incertezas, que os adultos tendemos a esquecer. Considérome por iso unha persoa afortunada: por poder compartir o meu día a día con eles, curso tras curso» (Ana T. Jack).

  • Unha noticia sobre educación, premio para Ana T. Jack: «A receita da OMS para criar nenos sans: xogar, durmir e esquecerse das pantallas. Nin televisión, nin vídeos, nin xogos no móbil para menores de 2 anos e un máximo dunha hora a partir desa idade. Os nenos teñen que xogar. É o principal consello da Organización Mundial da Saúde. Por primeira vez, a OMS publicou unha guía de recomendacións para pequenos de 0 a 5 anos: «Directrices sobre actividade física» (26/4/2019).
    • https://bit.ly/2WA2BSK

5. ESIXENCIA, MAN ESQUERDA E  IMAXINACIÓN

«O primeiro que aprendín dos meus alumnos é que o de ensinar é unha profesión apaixonante, pero difícil. Porque para explicar ben algo hai que coñecelo e entendelo. Isto esixe preparación, remota e inmediata, pero tamén honestidade ante os propios límites. Se non, o profesor sairá das lameiras con dúbidas, con présa, con autoritarismo ou estreitando horizontes. O segundo que aprendín é que o que máis me gusta a min explicar é o que a eles lles resulta máis difícil, precisamente. Se non consegues guialos ata o camiño e mostrarlles o seu atractivo non vas lograr nunca que aprendan ben. Forzar non conduce a nada (máis que á rebeldía), hai que acompañar. E para isto fai falta unha mestura de esixencia, man esquerda e imaxinación para atraer: sempre atraer, nunca empuxar» (Carlos Ocampo).

  • O premio: a composición estrutural desta páxina 2, de todas as semanas. Tamén os que escribimos participamos do teu bo traballo todos os días. E felices vacacións a todos!