Filosofar para ser tolerantes

A Organización das Nacións Unidas estableceu este ano 2017 celebrar ambos os eventos especiais nunha soa data. Anteriormente, o día 16 correspondía á tolerancia e o terceiro xoves do mes de novembro á filosofía. Pero ben se xuntan e complementan, tamén para o ámbito de estudo escolar: non é certo que debemos filosofar para acadar fortes razóns en favor de ser tolerantes? Ou, se se quere, é posible unha limpa filosofía sen tolerancia para que cada un pense e discorra ao seu modo e sentido? Benvidos, pois, a esta primeira páxina que dá voz e voto ao desenvolvemento libre do pensamento na escola sobre un tema tan importante.

Día da Tolerancia. «Co compromiso de fomentar o benestar, a liberdade e o progreso dos seres humanos en todas partes, así como de alentar a tolerancia, o respecto, o diálogo e a cooperación entre diferentes culturas, civilizacións e pobos, os xefes de Estado e de Goberno, por medio da resolución conxunta A/RES/60/1 na Asemblea Xeral das Nacións Unidas, declaran o 16 de novembro o Día da Tolerancia».

Día da Filosofía. «Co obxectivo de destacar a importancia desta disciplina, especialmente de cara á xente nova, e tamén para subliñar que a filosofía é unha disciplina que estimula o pensamento crítico e independente e é capaz de traballar en aras dun mellor entendemento do mundo, promovendo a paz e a tolerancia, a Unesco proclamou o terceiro xoves de novembro Día Mundial da Filosofía».

A favor DA TOLERANCIA

A tolerancia é unha idea en ocasións ameazada e a miúdo minoritaria.

Rexeitamento? Observo como en demasiados países proliferan as lóxicas do repregamento e o rexeitamento.

Discriminación? Observo como se instrumentalizan a crise migratoria, a situación tráxica dos refuxiados ou os conflitos armados, que son explotados para atizar o odio cara ao outro, estigmatizar ás minorías e lexitimar as discriminacións.

Racismo? Observo o aumento dos discursos racistas e dos estereotipos sobre as relixións ou as culturas, cos que se pretende explicar que os pobos diferentes non poden convivir e que o mundo iría mellor se volvésemos aos tempos antigos nos que as culturas puras vivían dentro de si mesmas, protexidas das influencias exteriores, nun pasado mitificado que nunca existiu. (Mensaxe de Irina Bokova, directora xeral da Unesco).

CLAVES DA FILOSOFÍA

Sabedoría. A filosofía é o estudo da natureza da realidade e da existencia, do que é posible coñecer e dos comportamentos correctos e incorrectos. É un dos campos máis importantes do pensamento humano, xa que aspira a chegar ao sentido mesma da vida.

Asombro. Moitos pensadores afirman que o asombro é a raíz da filosofía. De feito, a filosofía provén da tendencia natural dos seres humanos a sentirse asombrados por si mesmos e polo mundo que os rodea.

Reflexión. A filosofía ensínanos a reflexionar sobre a reflexión mesma, a cuestionar continuamente verdades xa establecidas, a verificar hipótese e a atopar conclusións. Durante séculos, en todas as culturas, a filosofía deu a luz conceptos, ideas e análises que sentaron as bases do pensamento crítico, independente e creativo.

 actividades

A1. Contra esta lóxica do repregamento, debemos volver dar forza e sustancia á cultura da tolerancia. Debemos reiterar ata que punto as culturas enriquécense cos seus intercambios mutuos. Debemos lembrar os feitos históricos, lembrar como se mesturaron os pobos e as identidades, dando lugar a unhas culturas máis ricas, máis complexas, ás identidades múltiples.

A2. Podemos demostrar, apoiándonos no testemuño vivo das pedras do patrimonio mundial, que ningunha cultura creceu xamais no illamento e que a diversidade é unha forza, e non unha debilidade.

A3. Debemos reiterar que a tolerancia non é a aceptación inxenua ou pasiva da diferenza: é unha loita polo respecto dos dereitos fundamentais. É un compromiso diario para buscar, na nosa diversidade, os vínculos que unen á humanidade.

• Para saber máis: goo.gl/jo3ryF

---

---

---